Bất cập trong quản lý ICD

Tình trạng các cảng chính tại TP.Hồ Chí Minh bị kẹt trong thời gian qua đã cho thấy hệ thống cảng đang có những bất cập. Theo giới chuyên môn,  những quy định quản lý cũng cần phải xem xét lại để tạo ra sự thông thoáng hơn.

Tình trạng các cảng chính tại TP.Hồ Chí Minh bị kẹt trong thời gian qua đã cho thấy hệ thống cảng đang có những bất cập. Theo giới chuyên môn,  những quy định quản lý cũng cần phải xem xét lại để tạo ra sự thông thoáng hơn.

Kiểm tra hàng bằng máy soi container tự động tại ICD Tân Cảng - Long Bình thuộc phường Long Bình (TP.Biên Hòa).

Các  cảng cạn (ICD) đóng vai trò quan trọng trong bối cảnh phát triển mạnh về xuất, nhập khẩu của một quốc gia. Thế nhưng, các quy định quản lý hiện tại chưa thông thoáng khiến hệ thống ICD chưa phát huy hết công suất.

* Quy định “đá” nhau

Theo Quyết định 2223/QĐ-TTg ngày 13-12-2011 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Quy hoạch phát triển hệ thống ICD Việt Nam đến năm 2020, định hướng đến năm 2030, ICD có những chức năng là: nhận và gửi hàng hóa được vận chuyển bằng container; đóng hàng vào và dỡ hàng ra khỏi container; vận chuyển hàng container từ ICD đến cảng biển và ngược lại; kiểm tra và hoàn tất thủ tục hải quan đối với hàng hóa xuất, nhập khẩu; gom và chia hàng lẻ đối với hàng có nhiều chủ trong cùng một container; kho, bãi tạm chứa hàng xuất nhập khẩu và container rỗng…

Đặc biệt là về quy chế quản lý, ICD được quy định là một bộ phận thuộc kết cấu hạ tầng giao thông vận tải gắn liền với hoạt động của cảng biển và hệ thống kết cấu hạ tầng khác; có chức năng là cửa khẩu đối với hàng hóa xuất nhập khẩu. Thế nhưng, theo quy định hiện hành (Nghị định 154/2005/NĐ-CP) thì các ICD chưa có chức năng đầy đủ của một cửa khẩu, vì thế hàng hóa nhập khẩu có vận đơn (chứng từ vận chuyển) mà ghi cảng đích đến là ICD thì không được chuyển cửa khẩu về các địa điểm làm thủ tục hải quan. Đại diện của Hiệp hội Xuất nhập khẩu Đồng Nai cho rằng, đây chính là hạn chế trong những quy định quản lý khiến cho các ICD không phát huy được hết hiệu quả. 

* Kiến nghị sửa đổi

Ông Huỳnh Thanh Bình, Phó cục trưởng Cục Hải quan Đồng Nai, cho biết những bất cập trên cũng đã được Cục Hải quan Đồng Nai nhìn nhận và đã kiến nghị với Bộ Tài chính để góp ý sửa đổi cho phù hợp với thực tế. “Hiện nay, Việt Nam đã hội nhập với thế giới. Vì vậy, các quy định cũng cần phải được sửa đổi cho phù hợp để tạo mọi thuận lợi cho việc khai thông hàng hóa xuất nhập khẩu” - ông Bình nói. Theo kiến nghị của Cục Hải quan Đồng Nai, ICD cần có chức năng là một cửa khẩu đối với hàng hóa xuất nhập khẩu. Theo đó, tại ICD, tất cả hàng hóa được làm thủ tục hải quan như cửa khẩu quốc tế. Khi hàng về, ICD được phép chuyển cửa khẩu về các địa điểm làm thủ tục hải quan, điểm kiểm tra hàng hóa ngoài cửa khẩu, không hạn chế hàng từ các kho ngoại quan nằm trong ICD đưa vào nội địa. Có như vậy, việc khai thông hàng hóa xuất nhập khẩu mới nhanh và góp phần giảm áp lực cho các cảng biển.

Cũng theo ông Bình, việc vận chuyển hàng hóa giữa các cảng biển và ICD được xem là vận chuyển nội địa, khi đó sẽ không nhất thiết yêu cầu hàng hóa nhập khẩu phải có cảng đích là ICD mới được đưa về làm thủ tục tại ICD, mà trên vận đơn có thể ghi cảng đích là cảng biển hay ICD đều phù hợp. Ông Bình chia sẻ: “Nếu được xem như vậy thì việc vận chuyển hàng hóa giữa cảng biển và ICD cũng không phải niêm phong hải quan. Người vận chuyển chỉ cần giữ nguyên trạng niêm phong của hãng tàu là được”.  

Vân Nam