Nhập nhèm trong đấu thầu xây dựng

Hiện nay, đấu thầu xây dựng được giao toàn quyền cho chủ đầu tư. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, nhiều chủ đầu tư chưa làm đúng quy định, tạo ra những kẽ hở gây ảnh hưởng chất lượng công trình.

Hiện nay, đấu thầu xây dựng được giao toàn quyền cho chủ đầu tư. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, nhiều chủ đầu tư chưa làm đúng quy định, tạo ra những kẽ hở gây ảnh hưởng chất lượng công trình.

Từ cuối năm 2009, cấp quyết định đầu tư chỉ thực hiện phê duyệt kế hoạch đấu thầu chung giai đoạn chuẩn bị thực hiện dự án và thực hiện dự án. Còn các khâu, như: chọn lựa đơn vị tư vấn và thẩm định hồ sơ trong công tác đấu thầu, phê duyệt hồ sơ mời thầu, hồ sơ mời sơ tuyển, hồ sơ yêu cầu chào hàng cạnh tranh, hồ sơ yêu cầu chỉ định thầu xây lắp, phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu… đều do chủ đầu tư làm. Được giao toàn quyền, một số chủ đầu tư tỏ ra “nhập nhèm” khi thực hiện các bước đấu thầu.

* Nhiều khâu “nhập nhèm”

Mới đây, trong buổi làm việc về công tác đấu thầu xây dựng trên địa bàn, Phó chủ tịch UBND tỉnh Phan Thị Mỹ Thanh khẳng định: “Hiện nay, một số khâu trong công tác đấu thầu còn chưa minh bạch. Việc đó dẫn đến có đơn vị trúng nhiều gói thầu cùng lúc nhưng thực tế không đủ khả năng làm. Nếu không kiểm soát chặt vấn đề này, sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng các công trình”. Điển hình của sự nhập nhèm này là vụ Ban Quản lý dự án huyện Xuân Lộc không bán hồ sơ mời thầu cho nhà thầu tham gia đấu thầu Gói thầu số 1 Dự án đường Xuân Hiệp - Gia Lào gây bức xúc cho một số nhà thầu muốn tham gia.

Hiện chỉ có TX. Long Khánh nâng thời gian bảo hành công trình cấp 2-4 lên 18 tháng. Trong ảnh: Một con đường mới làm ở xã Bình Lộc (TX. Long Khánh).

Nhận định về công tác đấu thầu hiện nay, theo Sở Xây dựng  còn xảy ra tình trạng thiếu kiểm soát, như: có doanh nghiệp lấy tên khác nhau làm 3 hồ sơ cùng một gói thầu. Cũng theo Sở Xây dựng, phát hiện gian lận này không khó, chỉ cần chủ đầu tư chú ý kỹ hơn.

Hiện tại, việc thanh kiểm tra về đấu thầu trên toàn tỉnh do Sở Kế hoạch - đầu tư triển khai. “Vi phạm thường gặp trong công tác đấu thầu là hồ sơ mời thầu được duyệt chất lượng chưa cao, nội dung chưa rõ ràng làm ảnh hưởng đến khâu đánh giá, thẩm định hồ sơ dự thầu. Các chủ đầu tư đánh giá, lựa chọn đơn vị trúng thầu chưa đảm bảo chặt chẽ theo yêu cầu hồ sơ mời thầu” - ông Cao Tiến Dũng, Phó giám đốc Sở Kế hoạch - đầu tư nói.

* Lo chất lượng công trình

Hệ quả lo ngại nhất từ sự thiếu minh bạch trong đấu thầu là chất lượng của các công trình. Theo quy định, tùy theo quy mô mà công trình từ cấp 2 - 4 thời gian bảo hành không dưới một năm, cấp đặc biệt đến cấp 1 không dưới 2 năm. Ông Hồ Văn Hà, Phó chủ tịch UBND huyện Xuân Lộc nhận xét: “Các công trình thường sử dụng tối thiểu 20 - 40 năm, song thời hạn bảo hành quá ngắn. Vì vậy, xảy ra tình trạng sau thời gian bảo hành vài tháng công trình đã xuống cấp, địa phương tốn một khoản tiền không nhỏ để sửa chữa”. 

Trao đổi về vấn đề này, ông Nguyễn Minh Hoàng, Phó giám đốc Sở Xây dựng nói: “Việc quy định thời gian bảo hành công trình ngắn là do các chủ đầu tư thường sử dụng khung quy định thời gian thấp nhất. Theo quy định của Nhà nước, các địa phương có thể yêu cầu nâng thời gian bảo hành lên cho phù hợp với công trình”. Thực tế, hiện chỉ có TX. Long Khánh mạnh dạn nâng thời gian bảo hành cho công trình cấp 2 - 4 lên 18 tháng. Việc nâng thời gian bảo hành công trình lên giúp địa phương này tiết kiệm được một nguồn ngân sách không nhỏ để tu bổ các công trình và chất lượng công trình cũng được nâng lên rõ rệt.

Tuy nhiên, theo ông Cao Tiến Dũng, muốn công tác đấu thầu được minh bạch, ít vi phạm và chọn được các nhà thầu có năng lực thực hiện các công trình đảm bảo chất lượng, UBND các địa phương cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và giám sát chặt chẽ ban quản lý các dự án. Đồng thời trong quá trình thi công, kiểm tra kỹ khâu chọn vật tư vì không ít nhà thầu khi thi công chọn loại vật tư rẻ tiền, chất lượng kém để giảm bớt chi phí đầu tư, tăng lợi nhuận.

 Khánh Minh