Hệ thống chợ trên địa bàn tỉnh ngày càng khang trang, sạch đẹp do được đầu tư về cơ sở hạ tầng. Tuy nhiên, để chợ truyền thống phát triển theo hướng văn minh, an toàn, tiểu thương cũng cần phải nâng cao ý thức về vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm, văn hóa ứng xử…
Hệ thống chợ trên địa bàn tỉnh ngày càng khang trang, sạch đẹp do được đầu tư về cơ sở hạ tầng. Tuy nhiên, để chợ truyền thống phát triển theo hướng văn minh, an toàn, tiểu thương cũng cần phải nâng cao ý thức về vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm, văn hóa ứng xử…
Theo ông Châu Minh Nguyện, Phó giám đốc Sở Công thương, việc chấn chỉnh lại hoạt động của chợ truyền thống được tỉnh rất quan tâm. Với mục tiêu tăng sức cạnh tranh cho chợ truyền thống, năm 2013, Đồng Nai sẽ triển khai chương trình thí điểm xây dựng chợ văn minh trên cơ sở giữ vững và phát huy mô hình chợ văn hóa.
* Đầu tư hạ tầng
Năm 2012, Đồng Nai ưu tiên đầu tư phát triển các chợ nông thôn, nhất là các xã điểm nông thôn mới. Cụ thể, tỉnh đã đầu tư mới 4 chợ tại các huyện: Định Quán, Long Thành, Xuân Lộc với tổng số tiền 68 tỷ đồng. Chỉ tính riêng chương trình dự án cạnh tranh ngành chăn nuôi và an toàn thực phẩm - Lifsap (do Ngân hàng Thế giới tài trợ), trong 2 năm 2011-2012, toàn tỉnh đã có 17 chợ được đầu tư nâng cấp về cơ sở hạ tầng, tập trung cho khu vực bán thực phẩm tươi sống, hệ thống cấp thoát nước, khu vệ sinh… với tổng kinh phí khoảng 20 tỷ đồng. Ngoài đầu tư về cơ sở hạ tầng, dự án còn tổ chức các chương trình tập huấn, hướng dẫn cho ban quản lý chợ và tiểu thương về cách vận hành, bảo quản tài sản và kiến thức về vệ sinh an toàn thực phẩm.
Một góc gian hàng trưng bày hàng hóa sạch đẹp tại chợ Biên Hòa Ảnh: B. NGUYÊN |
Đại diện Ban quản lý chợ Hóa An (TP. Biên Hòa) cho biết, được chọn là chợ vệ sinh an toàn thực phẩm thuộc chương trình thí điểm của quốc gia, chợ Hóa An vừa được đầu tư gần 2 tỷ đồng để nâng cấp cơ sở hạ tầng, nhất là khu vực bán các mặt hàng thực phẩm chế biến, thực phẩm tươi sống. Hiện việc kiểm soát nguồn gốc và điều kiện kinh doanh thực phẩm tươi sống tại chợ được thực hiện chặt chẽ hơn, tiểu thương cũng được tập huấn về vệ sinh an toàn thực phẩm. Đây là điều kiện thuận lợi để chợ phát triển theo hướng văn minh, hiện đại.
* Thay đổi từ hành vi nhỏ
Báo cáo với Ban chỉ đạo phát triển dịch vụ tỉnh tại cuộc họp triển khai kế hoạch năm 2013 vừa diễn ra, ông Phan Minh Báu, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp - phát triển nông thôn, Trưởng ban quản lý dự án Lifsap Đồng Nai thừa nhận, trong đợt kiểm tra vào dịp Tết Nguyên đán vừa qua, tại một số khu chợ Lifsap, điều kiện vệ sinh thực phẩm chưa được đảm bảo. Nhiều tiểu thương vẫn giữ thói quen lót giấy trên bề mặt quầy bán thịt mà không ý thức được lớp giấy tận dụng từ những thùng carton cũ đựng đủ loại hàng hóa khác nhau này có thể chứa vi khuẩn hoặc chất độc hại.
Quầy thịt tươi sống tại chợ Hóa An. Ảnh: B.NGUYÊN |
Thực tế khảo sát, một số khu chợ Lifsap sau một thời gian hoạt động, nhiều quầy sạp bán thực phẩm tươi sống nhìn khá nhếch nhác, bị bám bẩn vì không được thường xuyên lau chùi. Theo quy chuẩn an toàn thực phẩm, quầy thịt sống và thực phẩm đã chế biến phải được cách ly nhưng vẫn có tiểu thương bày bán thịt heo quay bên cạnh quầy thịt sống. Tình trạng tương tự này cũng diễn ra tại chợ Hóa An, chợ điểm về an toàn thực phẩm nằm trong chương trình mục tiêu quốc gia.
Theo báo cáo của Ban quản lý dự án Lifsap Đồng Nai, ngoài đầu tư nâng cấp hệ thống chợ, dự án Lifsap còn có các chương trình hỗ trợ chăn nuôi an toàn, nâng cấp các cơ sở giết mổ. Hiện đã có 3 điểm giết mổ trên địa bàn tỉnh được đầu tư dây chuyền bán tự động. Theo kế hoạch 2013, dự án sẽ tiếp tục đầu tư nâng cấp 9 chợ. Với những chợ này, ngoài khu vực bán thịt, dự án sẽ mở rộng thêm khu vực bán cá và rau, củ, quả nhằm tạo sự đồng bộ về vấn đề an toàn vệ sinh của nhóm hàng thực phẩm tươi sống. |
Thực tế trên cho thấy, đầu tư cơ sở hạ tầng chỉ mới là điều kiện cần, phát huy hiệu quả này như thế nào vẫn do yếu tố con người quyết định. Ở đây, tiểu thương chính là nhân tố quan trọng để thực hiện mục tiêu phát triển chợ truyền thống theo hướng văn minh, an toàn. Và điều đó thường bắt đầu từ những thay đổi trong từng hành vi nhỏ của tiểu thương, như: có ý thức giữ gìn vệ sinh chung, trang bị kiến thức về an toàn thực phẩm, bán hàng đúng chất lượng, kỹ năng trưng bày hàng hóa, ứng xử khéo léo, chuyên nghiệp...
Bình Nguyên