Phát triển đô thị cảng

Tuyến đường liên cảng từ Khu công nghiệp (KCN) Ông Kèo đến cảng Việt Thuận Thành, H.Nhơn Trạch khi được đầu tư xây dựng không chỉ đóng vai trò kết nối hệ thống cảng biển trên địa bàn H.Nhơn Trạch mà còn mở ra cơ hội để phát triển một đô thị cảng ven sông.

Tuyến đường liên cảng từ Khu công nghiệp (KCN) Ông Kèo đến cảng Việt Thuận Thành, H.Nhơn Trạch khi được đầu tư xây dựng không chỉ đóng vai trò kết nối hệ thống cảng biển trên địa bàn H.Nhơn Trạch mà còn mở ra cơ hội để phát triển một đô thị cảng ven sông.

Một đoạn tuyến được dự kiến đầu tư trên đường liên cảng H.Nhơn Trạch. Ảnh: P.Tùng

* “Mảnh ghép” hoàn thiện kết nối giao thông

Theo quy hoạch cảng biển nhóm 5 (nhóm cảng biển Đông Nam bộ), H.Nhơn Trạch là địa phương có số lượng cảng biển được quy hoạch nhiều nhất tỉnh với 36 bến cảng. Tuy nhiên, thời gian qua, việc thu hút đầu tư và phát triển hệ thống cảng biển trên địa bàn gặp nhiều khó khăn.

Ông Vũ Xuân Dự, Trưởng phòng Kế hoạch - tài chính, Sở GT-VT cho biết, nguyên nhân chủ yếu là do chưa có hệ thống giao thông kết nối, nhất là tuyến đường liên cảng chưa được đầu tư xây dựng. Điều này khiến cho việc kêu gọi đầu tư cũng như việc triển khai xây dựng cảng gặp nhiều khó khăn. “Hiện nay, giao thông kết nối khu vực này chủ yếu vẫn tận dụng lưu thông qua tuyến đê Ông Kèo. Tuy nhiên, chiều rộng mặt đê chỉ khoảng 5m nên rất khó khăn trong lưu thông dẫn đến việc đầu tư các cảng biển theo quy hoạch chậm” - ông Vũ Xuân Dự cho biết.

Trên thực tế, Đồng Nai đã xác định, tuyến đường liên cảng chính là “mảnh ghép” còn thiếu để hoàn thiện mạng lưới giao thông phục vụ phát triển hệ thống cảng biển trên địa bàn H.Nhơn Trạch. Chính vì vậy, cách đây gần 10 năm, dự án xây dựng tuyến đường liên cảng đã được quy hoạch xây dựng. Tuy nhiên, do gặp khó khăn về nguồn vốn, đến nay dự án vẫn chưa được triển khai thực hiện.

Tuyến đường liên cảng có chiều dài hơn 14km, đi qua các xã: Đại Phước, Phú Hữu, Phú Đông, Phước Khánh và Vĩnh Thanh của H.Nhơn Trạch.  Dự án đường liên cảng được đánh giá là có vai trò rất quan trọng trong kết nối giao thông của H.Nhơn Trạch, đặc biệt là hệ thống các cảng sông, cảng biển. Đường sẽ kết nối 15 cảng đã và đang được đầu tư theo quy hoạch.

Giám đốc Sở KH-ĐT Hồ Văn Hà cho biết, theo tính toán, tổng kinh phí đầu tư xây dựng tuyến đường liên cảng là khoảng 6,2 ngàn tỷ đồng, trong đó chi phí xây lắp là hơn 4,4 ngàn tỷ đồng. “Tổng mức đầu tư lớn là do tỉnh đã xác định đầu tư tuyến đường này để khai thác khu vực phát triển cảng biển tại đây. Tuyến đường này sẽ giúp thu hút nguồn vốn đầu tư, khai thác dịch vụ cảng, tạo ra nguồn thu ngân sách” - ông Hồ Văn Hà cho biết.

Cũng theo ông Hồ Văn Hà, quy hoạch xây dựng tuyến đường liên cảng đã có trong quy hoạch chung phát triển đô thị Nhơn Trạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt vào năm 2016. Do nguồn vốn đầu tư lớn nên Sở KH-ĐT đã đề xuất Bộ KH-ĐT đưa dự án vào danh mục dự án liên vùng để có được sự hỗ trợ từ ngân sách trung ương. “Bộ KH-ĐT cũng đồng tình với chủ trương hỗ trợ vốn từ nguồn vốn ngân sách trung ương để Đồng Nai xây dựng tuyến đường liên cảng” - ông Hà cho hay.

Chủ tịch UBND tỉnh Cao Tiến Dũng cho biết, hiện nay, Trung ương đã thống nhất sẽ hỗ trợ một phần nguồn vốn để Đồng Nai xây dựng tuyến đường liên cảng. Do đó, dự án này sẽ được khởi động thực hiện trong thời gian tới.

* Mở hướng phát triển đô thị cảng

Khi hoàn thành xây dựng, tuyến đường liên cảng không chỉ đóng vai trò kết nối giao thông để thu hút đầu tư xây dựng, khai thác hệ thống cảng biển mà dự án còn mở ra tiềm năng để phát triển đô thị ven sông. Từ đó, kết hợp với hệ thống cảng biển, dịch vụ cảng biển để hướng tới mô hình đô thị cảng.

Tính từ khu vực dự tính xây dựng cầu Cát Lái thuộc xã Phú Hữu đến KCN Ông Kèo sẽ có một khu vực trải dài đến 20km dọc sông Đồng Nai. Đây được xem là điều kiện thuận lợi để phát triển các đô thị ven sông. Điều này sẽ được gia tăng động lực khi tuyến đường liên cảng chạy dọc sông được đầu tư xây dựng.

Một góc Khu công nghiệp Ông Kèo - nơi có các cảng biển được quy hoạch xây dựng trong thời gian tới

Trên thực tế, theo quy hoạch trước đây, phần lớn khu vực dọc sông này sẽ được dành để phát triển hệ thống cảng biển. Tuy nhiên, để tránh tính trạng manh mún, nhỏ lẻ trong phát triển cảng biển, hiện nay Đồng Nai đang có chủ trương điều chỉnh quy hoạch, loại bỏ các dự án cảng biển quy mô nhỏ, phát triển các cụm cảng quy mô lớn. Do đó, dư địa để phát triển đô thị cũng sẽ được gia tăng.

Chủ tịch UBND tỉnh Cao Tiến Dũng cho biết, trong hướng kiến nghị thực hiện điều chỉnh quy hoạch đô thị Nhơn Trạch sắp tới, Đồng Nai sẽ kiến nghị Chính phủ điều chỉnh quy hoạch trước đây để bổ sung các khu đô thị dọc sông cho khu vực dọc tuyến đường liên cảng.

Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Nguyễn Phú Cường cho rằng, với một khu vực dọc sông trải dài sẽ tạo ra giá trị rất lớn để phát triển hệ thống đô thị ven sông. Do đó, việc phát triển hệ thống cảng biển cần tính toán, hạn chế các cảng quy mô nhỏ và hướng đến hình thành khoảng 2 cụm cảng quy mô lớn trong khu vực. “Không thể sử dụng toàn bộ hơn 20km mặt sông để phát triển hệ thống cảng biển mà phải dành không gian phát triển hệ thống đô thị ven sông” - Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Phú Cường nhấn mạnh.

Do đó, Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Phú Cường cho rằng, thời gian tới, khi thực hiện điều chỉnh quy hoạch chung đô thị Nhơn Trạch cần bổ sung phát triển hệ thống đô thị ven sông để tận dụng tiềm năng từ tuyến đường liên cảng. Đồng thời, để phù hợp với định hướng phát triển đô thị, quy hoạch xây dựng tuyến đường liên cảng cũng cần điều chỉnh để đảm bảo an toàn giao thông. “Đường liên cảng phục vụ nhu cầu vận tải giữa các cảng biển nên lượng xe container rất lớn. Do đó, để phù hợp với việc phát triển đô thị cần tính toán phù hợp với thực tế” - Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Phú Cường nhấn mạnh.

Phạm Tùng