Thực tế ảo và tương lai của tiếp thị

Nhân việc ra mắt nền tảng trải nghiệm Thực tế ảo xã hội Horizon của Facebook, nhà tương lai học về công nghệ Cathy Hackl có những dự báo về tương lai của tiếp thị truyền thông xã hội. Bài đăng trên tạp chí Forbes, bài viết dưới đây dẫn lại những ý chính của tác giả.

Navah Berg đã tạo nên nhiều thế giới trong Horizon và trở thành một trong những tiếng nói quan trọng nhất của Social VR. Ảnh: Navah Berg

* Khi mọi người phải cách xa nhau, sự hiện diện là quý giá

Đại dịch đang khiến nhiều người trên toàn cầu phải ở nhà, hạn chế tiếp xúc cơ thể lẫn tiếp xúc xã hội. Gia đình và bạn bè kết nối thông qua các cuộc gọi Zoom, dự tiệc sinh nhật bằng cách lái xe qua để gửi quà rồi đi luôn. Các chuyên gia dành vô số giờ trên màn hình để nói chuyện với đồng nghiệp và khách hàng. “Mệt mỏi vì Zoom” là lời than thở của những người phải làm việc từ xa. Trong những điều kiện như vậy, người ta thấy rằng “sự hiện diện” là quan trọng hơn bao giờ hết.

Sự hiện diện trong không gian - cảm giác “có mặt ở đó” nhờ sự xuất hiện trong một không gian ảo có thể giúp những người đang sống trong một thế giới bị ảnh hưởng bởi đại dịch và xa nhau về thể chất cảm thấy thỏa mãn vì có được trải nghiệm xã hội và cảm giác thân thuộc.

Các số liệu thống kê cho thấy hiện nay số giờ chúng ta dành cho mạng xã hội đang tăng lên. Một cuộc khảo sát gần đây của Statista cho thấy 29,7% người dùng mạng xã hội Mỹ đã sử dụng mạng xã hội thêm 1-2 giờ mỗi ngày. eMarketer lưu ý rằng 51% người trưởng thành ở Mỹ đang sử dụng mạng xã hội với tỷ lệ cao hơn trong thời kỳ đại dịch.

Bên cạnh sự gia tăng thời gian sử dụng mạng xã hội, thực tế ảo xã hội hay VR xã hội (Social Virtual Reality, viết gọn là Social VR) cũng đang chứng kiến số người dùng tăng lên. Khái niệm Social VR có lẽ còn xa lạ với nhiều người. Theo định nghĩa của PCMag: Social VR là nhiều người cùng tương tác với nhau trong một thế giới giả lập bằng hệ thống thực tế ảo (VR) và các ứng dụng tương ứng. Những người tham gia xuất hiện bằng hình đại diện (avatar) trong môi trường có thể là thế giới sống động như thật hoặc thế giới tưởng tượng. Các ứng dụng VR xã hội đầu tiên ra đời cách đây vài năm dưới dạng các video game như Rec Room (do Rec Room Inc. phát hành lần đầu năm 2016), BigScreen (BigScreen Inc., năm 2016), VRChat (VRChat Inc., năm 2017) và AltSpaceVR (sản phẩm đầu tiên ra mắt năm 2015, Microsoft mua lại năm 2017). Tất cả các ứng dụng VR này đều có lưu lượng truy cập tăng lên trong năm nay.

* Facebook tham gia trải nghiệm VR xã hội

Mới đây, cuối tháng 8-2020, đến lượt Facebook công bố ra mắt bản beta công khai cho trải nghiệm VR xã hội của mình mang tên Horizon.

Mặc dù bản demo của Horizon có vẻ giống như một video game VR nhưng cô Navah Berg - người sáng tạo nội dung và nhà tư vấn truyền thông xã hội phiên bản beta của Horizon rất phấn khích vạch ra một tương lai mới cho VR xã hội: “Tôi tin rằng giai đoạn tiếp theo của truyền thông xã hội là sự hiện diện. Hãy tưởng tượng nơi một thương hiệu có thể mời các đại sứ thương hiệu của họ dùng thử sản phẩm mà không cần nhảy lên máy bay? Một nơi mà một thương hiệu có thể truyền đạt thông cáo báo chí nhưng không phải bằng các thông cáo viết sẵn mà thực sự có mặt ở đó để chia sẻ tin tức với cộng đồng các nhà báo và gặp gỡ nhau trong VR xã hội. Có rất nhiều cơ hội cho các thương hiệu và người sáng tạo nội dung. Tôi rất nóng lòng để xem điều gì xảy ra tiếp theo.”

Người chơi - khách hàng giơ tay “lấy” một thiết bị của Navah và chụp selfie. Ảnh cắt từ video của Cathy Hackl

Berg cho biết thêm rằng, hiện nay trên phương tiện truyền thông xã hội, mọi người chia sẻ và xây dựng mối quan hệ bằng cách chuyển tải câu chuyện/nội dung qua màn hình. VR đưa họ đến một không gian khác, nơi những người bạn mới và những điều ghi nhận mới cùng hội tụ qua một ống kính sống động cho cảm giác như thể họ đang ở trong cùng một không gian chung trong khi được cung cấp các công cụ để sử dụng cùng nhau, trước khi gặp nhau ngoài đời thực. VR xã hội cho phép bạn tìm hiểu và xây dựng mối quan hệ có ý nghĩa với khán giả của mình bằng cách ở đó cùng nhau thay vì xem từ màn hình 2D phẳng.

* Hãy cùng gặp nhau trong VR xã hội

Khi đại dịch tiếp tục ảnh hưởng đến xã hội của chúng ta và mọi người phải thích nghi với xã hội đó, các ứng dụng và trải nghiệm VR xã hội như Horizon có thể mang đến cho mọi người một nơi để tụ tập, vui chơi và sáng tạo như họ có thể có trong cuộc sống thực. VR xã hội cung cấp các loại tương tác đó ở một nơi - đó là nơi mà người dùng được kết nối với bạn bè của họ - miễn là những người đó có thiết bị VR tương thích.

Facebook Horizon có thể tạo ra một sự thay đổi về ý nghĩa của “mạng xã hội”. Thay vì đọc các bài báo hoặc đọc các cập nhật status của bạn bè trên màn hình, Horizon cung cấp một kiểu tương tác xã hội trực tuyến khác.

* VR xã hội và tiếp thị

Vậy VR xã hội và sự hiện diện trong không gian có liên quan gì đến tương lai của tiếp thị truyền thông xã hội? Vâng, tất cả mọi thứ.

Facebook định nghĩa sự hiện diện xã hội ảo là “sự hợp tác chân thực và giống như thật giữa mọi người và đồng nghiệp trong một khung cảnh ảo...”. Đó là nơi bất kỳ ai cũng có thể thao tác các đối tượng, sử dụng tay và có cảm giác. Avatar hiển thị các biểu cảm giống như các nhân vật của chúng. Sự hiện diện trong không gian bao gồm cả âm thanh, khi bạn di chuyển càng gần, tiếng ồn càng lớn. Horizon cung cấp các cơ hội tiếp thị trong 3 lĩnh vực: đại diện, vui chơi và xây dựng thế giới.

Những nội dung ta muốn nhắm đến khách hàng mục tiêu không phải thông qua quảng cáo (văn bản, hình ảnh hoặc video) mà nó trở thành một phần trong thế giới của khách hàng và giới thiệu thương hiệu hoặc doanh nghiệp như một thực thể mà họ có thể tương tác theo cách tự nhiên. Ở Horizon người ta có thể triển khai đội ngũ nhân viên sẽ đóng vai trò là người hướng dẫn hoặc người dẫn chương trình tại các không gian công cộng ảo. Trải nghiệm dịch vụ khách hàng thay đổi từ việc gửi yêu cầu thành có thể gần như đi bộ và nói chuyện với nhân viên tiếp thị của doanh nghiệp.

Một trong những tính năng của Horizon là chơi các trò chơi như chơi golf mini, phòng thoát hiểm, khinh khí cầu… Horizon mang tính cộng tác và tương tác, điều này giúp các thương hiệu có cơ hội tham gia vào hành động trong các trò chơi và nhờ đó thúc đẩy công tác tiếp thị hiệu quả hơn.

Một phần của Horizon là xây dựng thế giới. Tiếp thị trong thực tế ảo có một cách tiếp cận khác trong không gian phát triển mới này. Các công ty có thể xây dựng thế giới của riêng họ để người dùng khám phá, tìm trứng Phục sinh (các vị trí ẩn trong phim hoặc trò chơi) để người chơi tìm ra mã giảm giá hoặc quà tặng...

Tạo thế giới cho thương hiệu trong Horizon hoặc tạo các đối tượng ảo có thương hiệu mà người dùng Horizon có thể sử dụng lại trong thiết kế của riêng họ là một cách để tham gia vào thế giới xã hội mới này. Thay vì quay một quảng cáo trong đời thực (có thể bị ảnh hưởng do đại dịch), các thương hiệu có thể quay một quảng cáo trong Horizon, sử dụng những người dùng nền tảng thực làm phần bổ sung. Quảng cáo (và việc tạo ra nó) có thể được phát trực tiếp lên Facebook và chia sẻ trên các nền tảng.

* Đây có phải là một phần tương lai của tiếp thị truyền thông xã hội?

Hợp tác, tương tác với trò chơi và xây dựng thế giới là những công cụ mà các nhà tiếp thị cần làm quen. Liam McKill, một người xây dựng thế giới Horizon beta nói: “Lời khuyên lớn nhất của tôi dành cho những người sáng tạo mới ở Horizon là hãy thử nghiệm liên tục. Bạn đang ở trong một thế giới không thể bị phá vỡ và vẫn còn tương đối chưa được khám phá”.

Thế giới và các nhân vật trong Horizon. Ảnh: Facebook

Đây là lời khuyên đáng nhớ đối với các nhà tiếp thị. Họ cần làm tốt việc thử nghiệm ngay bây giờ để bản thân có thể là một phần của những thế giới ảo như Horizon.

Tương lai của truyền thông là sự hiện diện. Sự hội tụ của cả thế giới thực và ảo sẽ tạo ra những cơ hội mới trong tương lai dựa trên cách kết nối của bạn bè, gia đình và thậm chí cả đồng nghiệp. Một vũ trụ hư cấu đang đến với chúng ta, và đó là vấn đề thực sự lớn.

Phạm Hoài Nhân

Theo Cathy Hackl, Social VR, Facebook Horizon and the Future of Social Media Marketing