Nhà ống và xe máy là những hình ảnh dễ dàng nhìn thấy tại các đô thị của Việt Nam. Không ngoa khi nói rằng, nhà ống và xe máy là các hình ảnh đặc trưng của các đô thị Việt Nam - những đô thị của một đất nước đang phát triển kinh tế mạnh mẽ.
Nhà ống và xe máy là những hình ảnh dễ dàng nhìn thấy tại các đô thị của Việt Nam. Không ngoa khi nói rằng, nhà ống và xe máy là các hình ảnh đặc trưng của các đô thị Việt Nam - những đô thị của một đất nước đang phát triển kinh tế mạnh mẽ.
Thực tế, nhà ống không phải là loại hình kiến trúc mới xuất hiện tại đô thị Việt Nam. Ngược lại, loại hình nhà ở này đã có lịch sử hình thành hàng trăm năm, gắn liền với quá trình phát triển đô thị tại nước ta. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển về kinh tế, tốc độ đô thị hóa diễn ra nhanh, sự phát triển của nhà ống, một mô hình kiến trúc vốn được đánh giá phù hợp với dân cư đô thị Việt Nam cũng bộc lộ nhiều hạn chế.
Quá trình đô thị hóa diễn ra nhanh kéo theo dân cư đô thị cũng tăng nhanh, khiến cho quỹ đất ở tại các đô thị Việt Nam ngày càng bị thu hẹp. Lợi thế tốn ít diện tích của nhà ống từ đó được phát huy. Lợi thế này càng được nâng cao khi giá đất đô thị đang ngày một tăng vọt. Bởi vậy, phần lớn cư dân đô thị khi có nhu cầu xây dựng nhà để “an cư lạc nghiệp” đều dành sự ưu tiên cho nhà ống.
Thế nhưng, sự bùng nổ về số lượng nhà ống đang gây ra những hệ lụy rõ ràng đối với không gian và cảnh quan đô thị. Nhếch nhác, lộn xộn và “bóp nghẹt” không gian đô thị đang là thực trạng cho việc tăng quá nhanh số lượng nhà ống. Đô thị Biên Hòa cũng không nằm ngoài điều đó.
Sự thực là dù không được đánh giá cao trong khả năng kiến tạo bộ mặt và không gian đô thị nhưng sự phát triển của nhà ống đang là xu thế chủ đạo trong xây dựng tại các đô thị hiện nay. Và như đã nói ở trên, rất khó để ngăn cản sự phát triển của nhà ống tại các đô thị bởi những lợi thế của nó.
Bài toán đặt ra lúc này là tạo ra sự cân bằng khi nhà ống vẫn sẽ phát triển nhưng các đô thị cũng phải hướng đến mục tiêu văn minh về kiến trúc và cảnh quan không gian. Nói một cách khác chính là câu chuyện ứng xử như thế nào với nhà ống trong quá trình phát triển đô thị hiện nay.
Câu chuyện lúc này lại quay về vấn đề quy hoạch. Không chỉ tại Việt Nam, các đô thị trên thế giới muốn phát triển hài hòa đều xuất phát từ việc lập quy hoạch và quản lý quy hoạch hợp lý. Do đó, khi không thể ngăn được xu thế phát triển của nhà ống, các nhà quản lý cần có một quy hoạch hợp lý, trong đó bố trí những không gian phù hợp dành cho nhà ống và dành riêng những khoảng không gian đô thị cho các loại hình xây dựng khác một cách hài hòa. Cùng với đó, việc xây dựng, phát triển cơ sở hạ tầng cho đô thị cũng cần được đầu tư nguồn lực tương xứng. Điều này không chỉ giúp giảm bớt số lượng nhà ống mà còn tạo ra quỹ đất dành cho các công trình công cộng, giao thông, cây xanh, giảm bớt sự “ngột ngạt” vốn đang ngày càng tăng tại các đô thị.
L.V