Có thể nói, chưa khi nào báo chí lại đứng trước nhiều thách thức như hiện nay, trong đó thách thức lớn nhất vẫn là làm sao đáp ứng nhu cầu thông tin ngày càng cao của công chúng.
Có thể nói, chưa khi nào báo chí lại đứng trước nhiều thách thức như hiện nay, trong đó thách thức lớn nhất vẫn là làm sao đáp ứng nhu cầu thông tin ngày càng cao của công chúng.
Sự phát triển mạnh mẽ của internet và mạng xã hội đã dẫn đến báo chí chính thống bị cạnh tranh khốc liệt. Công chúng đứng trước nhiều sự lựa chọn về thông tin và trong “mớ” hỗn độn ấy, thật khó để phân biệt đâu là thông tin đúng, đâu là thông tin được thêu dệt, thêm thắt. Thậm chí, ở thời điểm mà ai cũng có thể đưa thông tin, hình ảnh lên mạng như hiện nay, không ít cơ quan báo chí ở nhiều loại hình, kể cả báo điện tử cũng rơi vào tình trạng “khổ sở” vì phải “chạy đua” với nguồn tin để giữ uy tín, thương hiệu của mình.
Rõ ràng, ở mỗi thời kỳ làm báo khác nhau sẽ sản sinh ra những sản phẩm báo chí khác nhau. Không khó để nhận thấy vì chạy đua thông tin, nhiều tờ báo đã bỏ qua những nguyên tắc cơ bản, trong đó đáng lưu ý là việc đăng thông tin không kiểm soát, thiếu tính định hướng. Chất lượng tác phẩm báo chí được cơ quan báo chí đánh giá bằng lượng view, like mà không cần biết thông tin đó sẽ có tác động như thế nào đến xã hội, đem đến lợi ích gì cho công chúng… Thực tế đã sản sinh ra những “nhà báo” chỉ cần ngồi nhà, vào Facebook, lấy lại các status của người này, người kia, nhất là những nhân vật của công chúng, rồi biến thành bài viết của mình mà không cần gặp gỡ, phỏng vấn hay kiểm chứng thông tin có chính xác hay không.
Công chúng ngày càng có những yêu cầu cao hơn đối với thông tin trên báo chí. Điều này là tất nhiên, bởi họ đang phải đứng trước rất nhiều sự lựa chọn mà nhiều khi không thể phân biệt được đâu là thông tin, đâu là cái “na ná” thông tin. Công chúng cần thông tin nhanh, kịp thời nhưng lại chủ yếu được xem, nghe, đọc thông tin trên những kênh không chính thống. Báo chí chính thống có lúc, có nơi còn chậm trong việc cung cấp thông tin cho công chúng, nhất là những thông tin nhạy cảm, liên quan đến đời sống chính trị của đất nước. Mới đây nhất, vụ việc người dân tụ tập, giương biểu ngữ phản đối dự thảo luật đang còn bàn thảo, dẫn đến đập phá, xô xát rồi gây rối ở một số địa phương cũng cho thấy sự vào cuộc thiếu nhanh nhạy của các cơ quan báo chí chính thống, trong khi những thông tin này tràn lan trên mạng xã hội…
Một trong những chức năng quan trọng của báo chí là chức năng thông tin. Thông tin không chỉ đúng, trúng mà còn đảm bảo lợi ích của quốc gia, dân tộc. Thông tin cũng cần nhanh nhạy, định hướng kịp thời nhằm hạn chế tình trạng vì không tìm kiếm được thông tin chính thống, công chúng xem, nghe, đọc bất kỳ thông tin nào trên mạng. Thông tin sai tất yếu dẫn đến cái nhìn sai lệch về sự việc, sự kiện. Điều này là mối nguy hiểm rất lớn cho quá trình phát triển đất nước, nhất là khi các thế lực thù địch luôn tìm mọi cách để chống phá đất nước.
Xây dựng được nguồn thông tin xác tín là yêu cầu bức thiết đặt ra đối với mỗi cơ quan báo chí hiện nay. Chỉ khi báo chí chính thống kịp thời cung cấp cho công chúng được những thông tin xác tín, khi ấy lợi ích quốc gia, dân tộc mới được đảm bảo. Và hơn hết, công chúng sẽ thêm tin tưởng vào uy tín, chất lượng của một nền báo chí cách mạng với những nhà báo có tâm sáng, lòng trong, bút sắc.
Nguyễn Phượng
