Sau câu chuyện quốc gia khởi nghiệp của Israel, hiện thế giới chú ý đến Litva, một đất nước nhỏ bé ở châu Âu với dân số chỉ khoảng 2,9 triệu người nhưng đang bứt lên trong khởi nghiệp.
Sau câu chuyện quốc gia khởi nghiệp của Israel, hiện thế giới chú ý đến Litva, một đất nước nhỏ bé ở châu Âu với dân số chỉ khoảng 2,9 triệu người nhưng đang bứt lên trong khởi nghiệp. Dù đang trong giai đoạn khởi đầu, nhưng Litva cung cấp cộng đồng khởi nghiệp các chương trình hỗ trợ hấp dẫn, có những không gian, trung tâm làm việc chung dành riêng cho khởi nghiệp, cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin tiên tiến, wifi công cộng tốc độ cao miễn phí, và quan trọng hơn là có mức thuế khá thấp. Một doanh nghiệp ở đây có thể bắt tay vào hoạt động chỉ trong vòng 3 ngày vì thủ tục hành chính vô cùng đơn giản. Chính phủ cũng nỗ lực mời gọi những doanh nhân trẻ tuổi với những ý tưởng mới mẻ. Rất nhiều sự kiện khởi nghiệp và kinh doanh, hội chợ khởi nghiệp, hội thảo, các cuộc gặp gỡ được tổ chức hàng năm tại Litva, và gần đây chính phủ đã chấp thuận một chương trình thị thực chính thức cho những nhà khởi nghiệp.
Nói như vậy, để thấy một đất nước muốn đẩy mạnh khởi nghiệp cần phải có chính sách hỗ trợ mang tầm vóc quốc gia. Ở nước ta, kể từ khi Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc định hướng xây dựng Chính phủ kiến tạo và tinh thần khởi nghiệp, xem chương trình khởi nghiệp là mục tiêu, phương thức đột phá để đạt được 3 mục tiêu chiến lược trong đường lối của Đảng và khởi nghiệp là một trong những thước đo thành công của Chính phủ kiến tạo, thì vấn đề khởi nghiệp, nhất là trong thanh niên, đã được đặt ra nhiều và quan tâm hơn bao giờ hết. Năm 2016 được Chính phủ chọn là Năm quốc gia khởi nghiệp. Chính phủ cũng đã phê duyệt Đề án 844 về “Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia đến năm 2025”.
Mục tiêu của Đề án 844 là hoàn thiện hệ thống pháp lý hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Theo đó, sẽ có các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp từ kinh phí xây dựng truyền thông, đầu tư khởi nghiệp; đào tạo, huấn luyện khởi nghiệp; marketing, quảng bá sản phẩm, dịch vụ; khai thác thông tin công nghệ, sáng chế… cho đến giới thiệu đối tác, nhà đầu tư, hỗ trợ thủ tục đầu tư, tiếp cận thị trường nước ngoài; có cơ chế thuế, tài chính đặc thù đối với tổ chức và cá nhân có hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo hoặc đầu tư cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, được áp dụng chính sách ưu đãi đầu tư, ưu đãi thuế đối với doanh nghiệp khoa học - công nghệ.
Quả là tin mừng cho các doanh nghiệp khởi nghiệp. Có điều, cho đến nay sau hơn 1 năm ban hành, đề án chỉ mới tiến triển đến giai đoạn một số bộ, ngành, địa phương triển khai hướng dẫn, còn bắt tay vào thực hiện thật sự thì… không biết đến bao giờ. Quan trọng hơn, để Đề án 844 thành công thì những chính sách hỗ trợ cần được hiện thực hóa một cách đồng bộ và doanh nghiệp khởi nghiệp được tiếp cận thật sự, chứ không phải “đánh trống bỏ dùi” như nhiều chính sách hỗ trợ trước đó.
Tuy nhiên, các chính sách hỗ trợ chỉ có thể xem là “bệ phóng”, yếu tố quyết định để khởi nghiệp thành công vẫn chính là con người với ý chí, quyết tâm và niềm đam mê thật sự. Sẽ khó thành công khi bắt tay khởi nghiệp mà cứ trông chờ vào người khác.
HÀ LAM