Cách đây nhiều năm, tôi được biết đến trường hợp gia đình của đôi vợ chồng liệt sĩ. Người chồng là liệt sĩ Lư Văn Chắc, Phó bí thư Huyện ủy Nhơn Trạch, còn vợ là Nguyễn Thị Hồng Xinh, Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ giải phóng huyện Nhơn Trạch, cả 2 đều hy sinh trong kháng chiến chống Mỹ, để lại 2 người con mồ côi sống lây lất nhờ vào sự đùm bọc của họ hàng, bà con lối xóm.
Cách đây nhiều năm, tôi được biết đến trường hợp gia đình của đôi vợ chồng liệt sĩ. Người chồng là liệt sĩ Lư Văn Chắc, Phó bí thư Huyện ủy Nhơn Trạch, còn vợ là Nguyễn Thị Hồng Xinh, Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ giải phóng huyện Nhơn Trạch, cả 2 đều hy sinh trong kháng chiến chống Mỹ, để lại 2 người con mồ côi sống lây lất nhờ vào sự đùm bọc của họ hàng, bà con lối xóm. Thiếu cha vắng mẹ, 2 đứa trẻ sống qua ngày đã là may mắn, nói gì đến chuyện học hành. Cho đến ngày đất nước thống nhất, dù có chính sách hỗ trợ nhưng các con của đôi vợ chồng liệt sĩ đã quá tuổi học hành. Một người phải đi làm ô-sin giúp việc nhà, một người làm công nhân, cuộc sống của cả 2 đều vất vả khó khăn.
Không nói đâu xa, lúc tôi công tác ở Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, lái xe của ban là anh Huỳnh Văn Tiễn, con của Bà mẹ Việt Nam anh hùng Nguyễn Thị Chánh. Trong kháng chiến chống Mỹ, ông nội, ông chú, cha và 3 người anh của anh Tiễn - những lao động trụ cột trong nhà - đều lần lượt hy sinh. Hoàn cảnh gia đình khó khăn, anh Tiễn từ nhỏ đã phải nghỉ học vào đời sớm, thay cha, anh chống đỡ gia đình.
Nói, để thấy phần nào những thiệt thòi của con, em, cháu của liệt sĩ, bà mẹ Việt Nam anh hùng, thương binh, bệnh binh, người có công với cách mạng. Những năm qua, đối với những hy sinh xương máu của các liệt sĩ, đóng góp của đối tượng người có công, Đảng và Nhà nước luôn tri ân, quan tâm chăm sóc cũng như có nhiều chính sách đền ơn đáp nghĩa. Tại Đồng Nai, ngoài các chế độ trợ cấp theo quy định, đối tượng người có công còn được quan tâm xây dựng nhà tình nghĩa, sửa chữa nhà cửa, chăm sóc về sức khỏe, thăm hỏi, tặng quà động viên tinh thần; cha, mẹ liệt sĩ neo đơn được phụng dưỡng tại trung tâm nuôi dưỡng. Nhiều đơn vị, doanh nghiệp, đoàn thể cũng nhận phụng dưỡng các bà mẹ Việt Nam anh hùng, không chỉ chăm lo về mặt vật chất mà còn luôn quan tâm về mặt tinh thần, thường xuyên thăm hỏi, nhất là vào các dịp lễ, tết. Đến nay, trong tỉnh không còn đối tượng người có công nằm trong diện hộ nghèo, cận nghèo, kể cả những đối tượng chuyển từ nơi khác đến. Đây là nỗ lực rất lớn của Đảng bộ và nhân dân Đồng Nai trong công tác đền ơn đáp nghĩa theo đạo lý “uống nước nhớ nguồn”.
Nhưng nhìn lại, đến nay các chế độ trợ cấp, chính sách hỗ trợ, sự quan tâm chăm sóc chỉ mới thực hiện đến chính đối tượng người có công hoặc đến con, người thân của liệt sĩ. Thực tế, trong số 1.095 bà mẹ Việt Nam anh hùng của tỉnh, nhiều người đã có cháu, chắt lên đến hàng cố; con của liệt sĩ thời chống Mỹ nhiều người cũng đã lên chức nội, ngoại. Gia đình nào có người thân hy sinh hay bị thương tật, đau bệnh, con cháu họ chính là người trực tiếp chịu nhiều thiệt thòi, không chỉ về mặt vật chất mà cả cơ hội học hành, điều kiện trưởng thành, cơ hội vào đời - là những điều mà xã hội cho đến nay vẫn chưa bù đắp được.
Mới đây, tôi đến thăm Bà mẹ Việt Nam anh hùng Bùi Thị Hiếu ở xã Bình Sơn (huyện Long Thành). Mẹ bảo, đời mẹ được sống trong hòa bình, độc lập vậy là đã trọn vẹn, ước mơ lớn nhất của mẹ bây giờ là các cháu được hỗ trợ để có điều kiện học hành, phát triển. Câu chuyện của mẹ Hiếu khiến tôi suy nghĩ: chăm sóc của Đảng và Nhà nước đối với người có công ngoài chế độ, chính sách, thăm hỏi, quà tặng, sự chăm sóc tiếp theo cũng cần tính đến con, cháu trực hệ, như hỗ trợ học bổng, điều kiện học tập... Trước đây nhiều năm các vị lãnh đạo tỉnh đã có ý tưởng về vấn đề này, cũng đã bàn bạc thực hiện nhưng chưa có nguồn.
Tôi rất hoan nghênh Báo Đồng Nai đã nhận và tạo điều kiện làm việc cho cháu cố của Bà mẹ Việt Nam anh hùng Nguyễn Thị Đẩu (huyện Nhơn Trạch), được biết cháu hiện theo học lớp sau đại học. Đây chính là hành động tri ân rất thiết thực. Toàn tỉnh hiện còn rất nhiều con cháu, chắt của đối tượng người có công cần được hỗ trợ thiết thực như vậy để có thể chắp thêm đôi cánh cho ước mơ vươn lên, bay xa.
Huỳnh Văn Tới
Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh
