Mặc dù mùa mưa năm nay vẫn đang trong giai đoạn cao điểm, song thông tin đáng mừng là hiện các hồ chứa trong tỉnh đều đã tích đủ nước, đảm bảo đủ nguồn nước phục vụ sản xuất nông nghiệp cho mùa khô năm 2018.
Mặc dù mùa mưa năm nay vẫn đang trong giai đoạn cao điểm, song thông tin đáng mừng là hiện các hồ chứa trong tỉnh đều đã tích đủ nước, đảm bảo đủ nguồn nước phục vụ sản xuất nông nghiệp cho mùa khô năm 2018.
Nguyên nhân khiến cả cơ quan chức năng lẫn nông dân đều “lo xa” chuyện thiếu nước tưới giữa mùa mưa là vì mấy năm gần đây, hầu như năm nào Đồng Nai cũng phải đối diện với hạn hán và các hồ chứa thường bị thiếu hụt nước vào mùa khô, gây khó khăn cho sản xuất. Đặc biệt, biến đổi khí hậu diễn biến ngày một khó lường còn làm cho việc dự báo và chuẩn bị ngày một khó hơn.
Năm nay, phía cơ quan chức năng cũng chủ động hơn trong các hoạt động nạo vét, gia cố, duy tu kênh mương, nhất là các tuyến đê xung yếu đảm bảo thông thoáng cho thoát nước và đảm bảo an toàn hồ chứa. Từ nay đến cuối mùa mưa, nước sẽ tiếp tục về các hồ chứa, trong trường hợp phải xả nước với dung tích lớn, các trạm thủy lợi sẽ kết hợp với chính quyền địa phương thông báo trước cho người dân chủ động ứng phó.
Ở một góc nhìn khác, nông dân đã có sự ứng phó tích cực hơn với khí hậu bằng cách áp dụng công nghệ vào sản xuất: xây nhà màng, cài đặt hệ thống tưới nhỏ giọt, tưới tiết kiệm… Song số lượng nông dân có tư duy và có vốn để đầu tư các hệ thống công nghệ hỗ trợ sản xuất còn chưa nhiều, tâm lý phụ thuộc thời tiết, nắng mưa vẫn là tâm lý chung trong sản xuất nông nghiệp.
Ở các quốc gia có khí hậu khắc nghiệt như Israel hay Nhật Bản, nông dân hầu như không còn lệ thuộc vào mùa vụ hay thời tiết nữa. Họ chủ động tạo ra các môi trường thích hợp với từng loại cây, hoa, rau, củ và ứng dụng các vật liệu mới, các phần mềm công nghệ thông tin, các giải pháp công nghệ… để cho ra những sản phẩm đồng đều nhất, chất lượng nhất và giá rất cao, dù điều kiện thời tiết bên ngoài có khắc nghiệt ra sao.
Thị trường Việt Nam cũng đã có những sản phẩm nông nghiệp sạch ra đời quanh năm từ các giải pháp nông nghiệp công nghệ cao. Song đáng buồn là nó chưa quá phổ biến vì chi phí đầu tư không nhỏ, đồng thời cần đến một lượng kiến thức về nông nghiệp khá bài bản mới có thể áp dụng, sau nữa là câu chuyện thị trường.
Vì vẫn còn nhiều rào cản nên việc phát triển nông nghiệp công nghệ cao để bớt dần sự phụ thuộc vào thời tiết ở Việt Nam vẫn chưa phổ biến ở tầm rộng. Sẽ là khập khiễng nếu so sánh Việt Nam với Israel hay Nhật Bản, và còn khá lâu thì tư duy “nắng mưa là chuyện của trời” mới bớt dần và sự lệ thuộc vào thời tiết mới giảm bớt ở một quốc gia có xuất phát điểm từ một nền nông nghiệp lạc hậu như Việt Nam.
Song, từng chút một, phù hợp với khả năng, nông dân có lẽ cũng cần quan tâm đến vấn đề này bài bản hơn, để trong khả năng có thể, hạn hán hay ngập úng bớt đi một phần ảnh hưởng đến mùa vụ, đến việc trồng trọt của họ như lâu nay.
VI LÂM
