Thành phố đáng sống

Theo kết quả khảo sát của Công ty tư vấn Mercer, năm 2016 Singapore được xếp hạng đứng thứ 1 trong danh sách thành phố đáng sống ở châu Á.

Theo kết quả khảo sát của Công ty tư vấn Mercer, năm 2016 Singapore được xếp hạng đứng thứ 1 trong danh sách thành phố đáng sống ở châu Á. Trước đó, các thành phố Sydney, Melbourn (Úc) cũng từ 2-3 năm liền lọt vào tốp 10 thành phố đáng sống nhất thế giới. Điểm chung của các thành phố này là có mật độ cây xanh che phủ cao và đô thị có rất nhiều không gian công cộng (công viên, quảng trường…).

Trong 4 nhóm và 20 tiêu chí đánh giá thành phố đáng sống, có các tiêu chí đánh giá về không gian công cộng, không gian văn hóa và tạo mảng xanh đô thị. Tương tự, trong 10 nhóm tiêu chí đánh giá đô thị phát triển bền vững thuộc chương trình thiên niên kỷ 21 của Liên hợp quốc, có 2 tiêu chí quan trọng là mật độ cây xanh đô thị, tổ chức không gian xanh vùng và đô thị hợp lý.

Từ năm 2015, tỷ lệ cây xanh phủ bóng tới 50% diện tích đô thị đã đưa Singapore trở thành một trong những thành phố có độ phủ xanh cao nhất thế giới, được người dân yêu thích. Sydney cũng đang phấn đấu đưa tỷ lệ cây xanh che phủ từ 45% lên 50%.

Tại các nước phát triển, chính quyền rất chú trọng đến việc quy hoạch và xây dựng không gian công cộng, vì đó là một trong các thành phần chức năng thiết yếu, quan trọng để đáp ứng nhu cầu nghỉ ngơi thư giãn, vui chơi, giải trí, sinh hoạt cộng đồng và tương tác xã hội, quyết định một phần không nhỏ đến chất lượng cuộc sống của người dân.

Về mặt tâm lý, nếu cộng đồng có một không gian chung để trẻ em chơi đùa với nhau, người lớn có thể quan sát trẻ nhỏ vui chơi đồng thời cùng nhau trò chuyện, tập thể thao, thể dục nhịp điệu, khiêu vũ; người già có chỗ chơi cờ, đi dạo, ngồi thư giãn ngắm cảnh… chắc chắn mối quan hệ trong cộng đồng sẽ gắn bó, khăng khít với nhau, hấp dẫn người dân và góp phần tạo nên mối quan hệ hài hòa, bình yên trong xã hội. Có thể nói, không gian công cộng chính là sự phản ánh trung thực về đời sống xã hội, về chất lượng sống của cộng đồng.

Thế nhưng thời gian qua, trong lĩnh vực quy hoạch, thiết kế và quản lý đô thị, vấn đề xây dựng không gian công cộng chưa được chú trọng, dẫn đến tình trạng không gian công cộng tổng thể và không gian vui chơi, giải trí trong các khu dân cư ở các đô thị thiếu thốn trầm trọng.

Với những đô thị cũ như Biên Hòa, do tình trạng tăng dân số cơ học quá nhanh làm “vỡ quy hoạch”, đô thị trở nên chật hẹp, thiếu đất cho không gian công cộng. Với những khu dân cư mới hình thành, chính quyền luôn phải “cò kè” với nhà đầu tư về tỷ lệ cây xanh, không gian công cộng bởi doanh nghiệp luôn đặt lợi nhuận lên hàng đầu, vì thế mảng không gian công cộng nơi đây manh mún, rời rạc, thiếu hấp dẫn.

Theo quy chuẩn quy hoạch, cây xanh sử dụng công cộng của đô thị loại I khoảng 6m2/người. Với trên 1 triệu người dân Biên Hòa và với tình trạng “tấc đất tấc vàng” như hiện nay, “nằm mơ” mới đạt đến 1 triệu m2 cây xanh công cộng.

Có khó khăn để cải thiện tình trạng này? Câu trả lời là có, thậm chí rất khó, nhưng không phải là không thể. Ngạn ngữ có câu “Thành Rome không phải xây dựng trong một ngày”, việc tăng thêm mảng xanh cho thành phố và hình thành các không gian công cộng có thể thực hiện dần, nhưng phải bắt đầu từ sự quyết tâm, từ tình yêu xứ sở. Trồng thêm cây cho thành phố thêm xanh không phải chỉ là trách nhiệm của chính quyền mà cần có ý thức tự nguyện tham gia của người dân.

Trong bối cảnh thành phố đất chật người đông, nên chăng bớt đi quảng trường dành cho mục tiêu chính trị, mà cụ thể là Trung tâm hội nghị và tổ chức sự kiện tỉnh với dãy hàng rào lạnh lùng ngăn cách, trả lại chức năng ban đầu là quảng trường tỉnh - nơi mọi người có thể đến vui chơi, giải trí trong một không gian mở. Về lâu dài, một số khu đất “vàng” thay vì dành xây dựng trung tâm thương mại, cao ốc thì được biến thành công viên dành cho tất cả mọi người.

Biên Hòa đã là đô thị loại I, cần sự phát triển xứng tầm, bền vững để là thành phố đáng sống trong mắt người dân.

Hà Lam