Quyết sớm để tiết kiệm, an dân

Cảng hàng không quốc tế Long Thành là một "siêu dự án" với mục tiêu xây dựng sân bay đạt cấp 4F (cấp cao nhất theo phân cấp của Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế ICAO). Khi hoàn thành, dự kiến Cảng hàng không quốc tế Long Thành đạt mức vận chuyển 100 triệu hành khách và 5 triệu tấn hàng hóa/năm.

Cảng hàng không quốc tế Long Thành là một “siêu dự án” với mục tiêu xây dựng sân bay đạt cấp 4F (cấp cao nhất theo phân cấp của Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế ICAO). Khi hoàn thành, dự kiến Cảng hàng không quốc tế Long Thành đạt mức vận chuyển 100 triệu hành khách và 5 triệu tấn hàng hóa/năm.

Theo tính toán, giai đoạn 1 của dự án phải hoàn thành chậm nhất vào năm 2025, đưa vào khai thác 1 đường cất hạ cánh và 1 nhà ga hành khách cùng các hạng mục phụ trợ đồng bộ với công suất 25 triệu hành khách và 1,2 triệu tấn hàng hóa/năm. Tuy nhiên, đến nay đã giữa năm 2017, tức 2 năm sau khi được Quốc hội thông qua, dự án trên thực tế vẫn còn nằm trong đủ thứ tính toán, chưa khởi động được vì chưa có báo cáo khả thi dù đã được khảo sát thực địa.

Từ cuối năm 2016, Chính phủ đã có ý định trình Quốc hội xin tách nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thành dự án thành phần để triển khai dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành sớm hơn, thuận lợi hơn. Tại kỳ họp Quốc hội lần này, Bộ trưởng Bộ Giao thông - vận tải Trương Quang Nghĩa đã thay mặt Chính phủ đọc tờ trình về nội dung trên. Bộ trưởng Trương Quang Nghĩa tính toán, tổng kinh phí khái toán cho công tác giải phóng mặt bằng, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của dự án khoảng 23 ngàn tỷ đồng và Chính phủ sẽ có các phương án để huy động số vốn này cho dự án nếu được thông qua.

Tổng diện tích đất dự kiến thu hồi thu hồi cho dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành là trên 5,6 ngàn hécta, nằm trên địa bàn 6 xã: Bình Sơn, Suối Trầu, Cẩm Đường, Long An, Long Phước và Bàu Cạn (huyện Long Thành). Khi lập báo cáo tiền khả thi, tiền bồi thường chỉ có 12 ngàn tỷ đồng, tới thời gian Quốc hội thông qua tăng lên 18 ngàn tỷ đồng, còn đến nay đã tăng lên 23 ngàn tỷ đồng và vẫn chưa có báo cáo khả thi. Nếu chậm trễ thêm, số vốn chắc chắn sẽ đội lên thêm nhiều ngàn tỷ đồng, việc dân cư biến động và việc an dân sẽ càng khó khăn hơn.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân khẳng định dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành là dự án trọng điểm quốc gia. Từ ngày Quốc hội đồng ý chủ trương đầu tư đến nay đã 2 năm rồi vẫn chưa có báo cáo khả thi nên phải tách nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thành dự án thành phần để không làm ảnh hưởng đến tiến độ.

Thực tế, chưa có dự án nào trước đây xin tách nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thành dự án thành phần vì chưa có tiền lệ và nếu theo đúng quy trình pháp lý thì khó khả thi. Tuy nhiên, thực tế cho thấy siêu dự án này có quy mô quá lớn nên nếu “tuần tự nhi tiến” theo các bước đã định sẵn thì thời gian chưa biết kéo dài bao lâu, vốn liếng thực hiện cũng chưa biết sẽ đội lên đến mức nào. Và quan trọng nhất, gần 15 ngàn người dân thuộc 5 ngàn hộ gia đình trong vùng dự án sẽ vẫn long đong, chưa thể “an cư” sau gần 15 năm chờ đợi.

Tinh thần “thượng tôn pháp luật” và chấp hành mọi quy định khi đầu tư dự án là cần thiết. Tuy nhiên, với một siêu dự án ảnh hưởng quá lớn đến hàng không quốc gia, đến đời sống người dân, mong rằng Quốc hội có thể sớm thông qua một ngoại lệ tích cực để dự án sớm được khởi đầu.

KIM NGÂN