Hơn những bó hoa và lời chúc

Khi phục dựng Văn miếu Trấn Biên nhân kỷ niệm 300 năm Biên Hòa - Đồng Nai, Đảng bộ tỉnh đã gửi vào công trình văn hóa cộng đồng này nhiều thông điệp. Nhưng trên hết và trước hết, đây là nơi bảo tồn, gìn giữ và tôn vinh các giá trị văn hóa giáo dục xưa và nay của dân tộc.

Khi phục dựng Văn miếu Trấn Biên nhân kỷ niệm 300 năm Biên Hòa - Đồng Nai, Đảng bộ tỉnh đã gửi vào công trình văn hóa cộng đồng này nhiều thông điệp. Nhưng trên hết và trước hết, đây là nơi bảo tồn, gìn giữ và tôn vinh các giá trị văn hóa giáo dục xưa và nay của dân tộc.

Hơn 10 năm qua, Văn miếu Trấn Biên đã từng chứng kiến nhiều sự kiện tôn vinh trí tuệ và trí thức Việt. Và đó không chỉ là nghi thức. Đằng sau nghi thức tôn vinh ấy là một thái độ, một lẽ sống.

Không một người nào trong chúng ta quên rằng Việt Nam là một nước văn hiến, yêu văn hóa, trọng trí tuệ và xem đó như một bí quyết để tồn tại và phát triển.

“Hiền tài là nguyên khí quốc gia” là triết lý được thấm nhuần trong huyết quản người Việt Nam. Một trong những biểu hiện rõ nét của tinh thần đó chính là truyền thống “tôn sư trọng đạo” của dân tộc.

Lại một lần nữa, ngày 20-11 - Ngày Nhà giáo Việt Nam - lại đến và lại gợi cho chúng ta suy nghĩ về một câu chuyện chẳng bao giờ cũ: Tôn sư trọng đạo!

Thầy cô giáo là những người âm thầm gieo hạt từng ngày để góp phần tạo nên trí tuệ, hiền tài cho xã hội. Và nghề thầy là hiện thân của đạo lý tốt đẹp - một công việc xứng đáng đón nhận được sự tôn kính, tôn vinh, tôn trọng. Vì “trọng đạo” - đạo làm người, phải “tôn sư”, muốn “tôn sư” thì phải “trọng đạo”.

Người học hôm nay có quá nhiều kênh để tiếp cận tri thức nhân loại, từ sách điện tử (e-book), mạng xã hội, các lớp học từ xa, những người bạn trên internet. Thầy cô trong nhà trường không phải là kênh duy nhất mang tri thức đến cho người học. Mặt khác, tri thức luôn vận động và phát triển. Tri thức hiện đại được tương tác, chia sẻ từ nhiều nguồn, nhiều kênh.

Trong bối cảnh ấy, đã có người lo lắng truyền thống tôn sư - trọng đạo đang bị mai một. Nỗi lo này không phải là không có cơ sở, bởi trên báo chí - truyền thông hôm nay, chúng ta cũng đọc, nghe, xem đây đó còn có những biểu hiện xu thời, thực dụng, thiếu văn hóa, đạo đức, sự đảo lộn các giá trị…

Nhưng cần phải thấy rằng, dạy học không chỉ là cung cấp tri thức, kỹ năng mà còn trao gửi phương pháp, phong cách và nhân cách. Dạy học còn là dạy làm người. Nói cách khác, vấn đề “tôn sư trọng đạo” dù trong bối cảnh nào cũng đều được nhìn nhận từ gốc: đạo lý làm người.

Cái gốc ấy, cái mẫu số ấy không bao giờ thay đổi. Truyền thống tôn sư - trọng đạo cũng chẳng bao giờ cũ, chỉ có những biểu hiện mới cho phù hợp với những thay đổi trong đời sống xã hội.

Trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay, nguồn nhân lực nói chung và trí thức nói riêng là yếu tố then chốt để một quốc gia có thể cạnh tranh và phát triển thành công. Áp lực cho phát triển hôm nay buộc chúng ta phải khơi dậy bài học ngàn năm của cha ông: tôn vinh trí tuệ và hiền tài!

Và, xét cho cùng, tôn vinh trí tuệ và hiền tài cũng là tôn sư trọng đạo. Sự tôn vinh ấy không chỉ đến từ những bó hoa hay lời chúc, mà còn phải bắt đầu từ cách ứng xử với trí thức - nhân tố then chốt để cạnh tranh và phát triển đất nước trên hành trình hội nhập.  

SAO KHUÊ