Nghĩ về không gian công cộng cho đô thị Biên Hòa

Với dân số trên 1,2 triệu người, Biên Hòa là đô thị trực thuộc tỉnh có quy mô, mật độ dân cư nhiều hơn rất nhiều đơn vị hành chính cấp tỉnh trong cả nước. Số lượng dân cư lớn ấy chỉ tập trung vỏn vẹn trong diện tích 200km² mà một phần rất lớn trong số ấy là đất dành cho khu công nghiệp cũng như đất quân đội, suy ra, phần đất cho dân cư không nhiều.

Với dân số trên 1,2 triệu người, Biên Hòa là đô thị trực thuộc tỉnh có quy mô, mật độ dân cư nhiều hơn rất nhiều đơn vị hành chính cấp tỉnh trong cả nước. Số lượng dân cư lớn ấy chỉ tập trung vỏn vẹn trong diện tích 200km² mà một phần rất lớn trong số ấy là đất dành cho khu công nghiệp cũng như đất quân đội, suy ra, phần đất cho dân cư không nhiều. Đất chật, người đông, việc đầu tư vào hệ thống không gian công cộng, công viên cho đô thị còn chưa theo kịp nhu cầu.

Nhìn chung, không gian công cộng của thành phố tập trung tại một số phường trung tâm, còn lại phần lớn các phường, xã gần như không có không gian công cộng. Không gian công cộng chung từ các công viên tương đối có quy mô một chút chỉ đếm trên đầu ngón tay như: công viên Nguyễn Văn Trị, công viên Biên Hùng, Trung tâm Hội nghị và tổ chức sự kiện tỉnh, công viên Chiến thắng Long Bình, công viên 30-4 và mới đây là công viên B5 đang được xây dựng, nhưng chừng đó là quá ít và diện tích của các thiết chế này cũng tương đối nhỏ.

Có một điều đáng quan tâm là trong quy hoạch chung điều chỉnh của TP.Biên Hòa giai đoạn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được phê duyệt năm 2014, có hàng ngàn ha đất được quy hoạch để phát triển hệ thống công viên. Trong số đó, hệ thống công viên, công viên văn hóa - sinh thái cù lao Hiệp Hòa (P.Hiệp Hòa) là một trong những công viên được định hình để tạo nên “lá phổi xanh” cho đô thị Biên Hòa. Đây có thể được coi là công viên kết hợp hệ thống cây xanh tạo ra cảnh quan đô thị và phục vụ giới thiệu về lịch sử hình thành vùng đất Biên Hòa - Đồng Nai, tổ chức các hoạt động giao lưu văn hóa, nghệ thuật tại khu trung tâm văn hóa.

Nhưng quy hoạch này đã được phê duyệt cách đây 8 năm và đến nay một công viên văn hóa, nơi sinh hoạt chung tầm cỡ của cư dân đô thị loại I vẫn còn nằm trên giấy.

Cần phải nói rằng, để phát triển đô thị, phần không gian công cộng phải được tính toán hài hòa, ngoài những công viên lớn cần có những công viên nhỏ ở các khu dân cư, giúp không gian không bị ngột ngạt. Ngoài việc tính toán kế hoạch dài hơi, chuẩn bị và tạo quỹ đất cho tương lai thì việc cần kíp trước mắt là tìm thêm những khuôn viên tương đối để cải tạo. Nếu có thể được, những phần đất công của các trụ sở nhà nước cũ, sau khi sắp xếp lại nên dành một phần thích đáng cho công cộng, thay vì đang thương mại hóa quá mức như hiện nay.

Văn Gia