Nỗi niềm chợ truyền thống

Ý tưởng tốt đẹp ban đầu về xây dựng mô hình trung tâm thương mại (TTTM) kết hợp chợ truyền thống Tân Hiệp của lãnh đạo TP. Biên Hòa và chủ đầu tư là Công ty Tân Trung Sơn (TP.Hồ Chí Minh) đã sớm bị “phá sản” ngay từ khi bắt tay vào triển khai dự án này.

Ý tưởng tốt đẹp ban đầu về xây dựng mô hình trung tâm thương mại (TTTM) kết hợp chợ truyền thống Tân Hiệp của lãnh đạo TP. Biên Hòa và chủ đầu tư là Công ty Tân Trung Sơn (TP.Hồ Chí Minh) đã sớm bị “phá sản” ngay từ khi bắt tay vào triển khai dự án này. Chủ đầu tư cũng như lãnh đạo TP. Biên Hòa đã nhận thấy sự “xung đột” về tính chất kinh doanh và công tác quản lý: một bên là TTTM  với cửa hàng hiện đại, sang trọng (chấp nhận nhiều chi phí tốn kém)  và một bên là chợ truyền thống vẫn mang tính gần gũi, dân dã. Do vậy, việc “sống chung“ cùng một mái nhà giữa TTTM và chợ truyền thống là không thể, điều này đã dẫn đến việc thay đổi, điều chỉnh phương án thiết kế ban đầu nhằm tách hẳn TTTM với chợ truyền thống. Chính vì thế, thành phố và chủ đầu tư đã không thực hiện đúng cam kết ban đầu với bà con tiểu thương trước khi di dời qua chợ tạm là sẽ được tái bố trí về địa điểm kinh doanh như cũ. Rắc rối từ đây đã dẫn đến khiếu nại, khiếu kiện kéo dài của tiểu thương chợ truyền thống Tân Hiệp.

Từ chợ Tân Hiệp có thể thấy một vấn đề rộng hơn, là cuộc sống người dân ngày càng được cải thiện, nâng cao, qua đó nhiều nhu cầu phục vụ đời sống cũng được thay đổi theo chiều hướng ngày càng văn minh, hiện đại, trong đó có mua sắm tiêu dùng. Ngoài chợ truyền thống, ngày càng xuất hiện nhiều hình thức mua bán tân thời như các siêu thị hiện đại ,  TTTM sang trọng hay mua bán trên mạng. Sự cạnh tranh giữa các siêu thị và TTTM đã làm cho tiểu thương chợ truyền thống bị sức ép nặng nề, giảm lượng khác hàng. Thế nhưng , không vì thế mà có thể mất đi chợ truyền thống.

Chợ truyền thống sẽ không mất đi là vì còn nhiều người nội trợ vẫn thích mua thực phẩm tại các chợ do đa dạng, phong phú hơn, tươi sống hơn và giá cả phải chăng hơn, hơn thế nữa chợ còn là nơi giao lưu của một bộ phận cư dân địa phương. Những ngôi chợ truyền thống, chợ dân sinh này luôn mang dấu ấn truyền thống, văn hóa địa phương và cũng là nơi thích khám phá của khách du lịch trong và ngoài nước. Không phải ngẫu nhiên ngành du lịch TP. Hồ Chí Minh hào hứng với việc Tạp chí Food and Wine bình chọn có nhiều món ăn ngon đường phố nổi tiếng trên thế giới, trong đó có món bày bán tại chợ Bến Thành. Bà  Stephanie Geertman, chuyên gia tư vấn Chương trình thành phố sống tốt  của Tổ chức HealthBridge (Canada), đưa ra lời khuyên: “ Không ít các thành phố ở các nước phát triển đang tốn tiền của để khôi phục chợ dân sinh nên sẽ là sai lầm nếu Việt Nam để các ngôi chợ truyền thống dần biến mất“ (Thời báo Kinh tế Sài Gòn ngày 15-12-2011).

Vậy nên, chợ truyền thống vẫn tồn tại độc lập cùng với sự phát triển của các TTTM và siêu thị hiện đại. Tất nhiên, nhiều mặt yếu kém vốn có của chợ truyền thống phải được tiểu thương khắc phục như: nạn nói thách, bán hàng không có xuất xứ rõ ràng, hàng chất lượng kém, không có bảo hành và chợ phải được nâng cấp đảm bảo vệ sinh, sạch sẽ hơn...

Xuân Phú