Nặng lòng với thuế và phí

Dự thảo điều chỉnh về Luật Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) của Bộ Tài chính (dự kiến thực hiện vào năm 2014) mới “trình làng” đã bị sự phản ứng gay gắt trong dư luận xã hội, đa số ý kiến của các chuyên gia kinh tế đều cho rằng: bảo thủ và lạc hậu!

Dự thảo điều chỉnh về Luật Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) của Bộ Tài chính (dự kiến thực hiện vào năm 2014) mới “trình làng” đã bị sự phản ứng gay gắt trong dư luận xã hội, đa số ý kiến của các chuyên gia kinh tế đều cho rằng: bảo thủ và lạc hậu! Ngược lại, quan chức của Bộ Tài chính đã “phản biện”: mức thuế TNCN dự tính điều chỉnh này đã tính tới việc... khoan sức dân! Cũng như vậy, đề xuất thu thêm phí bảo trì đường bộ, phí hạn chế phương tiện cá nhân của Bộ Giao thông - vận tải (GTVT) đã làm dư luận “dậy sóng” về tình trạng lạm thu, trái hẳn với quan điểm của lãnh đạo Bộ GTVT về thu phí bảo trì, hạn chế giao thông như thế là ... phù hợp !

Mặc dù thuế TNCN chỉ là nguồn thu nhỏ trong tổng nguồn thu nhưng quan điểm của Bộ Tài chính vẫn “nắm tóc” những người lao động, làm công ăn lương. Phải chăng hình thức “tận thu” này quá dễ dàng so với việc bỏ công sức khai thác các nguồn thu lớn còn bị thất thu(!?). Cũng như vậy, người có phương tiên giao thông hiện đã phải “gánh” nhiều loại phí nhưng Bộ GTVT vẫn nảy sinh “sáng kiến” huy động sức dân. Khi được hỏi về vấn đề này, một cán bộ lâu năm ở Cục Thuế Đồng Nai cũng thừa nhận chính sách thuế TNCN mới nằm trong dự thảo đã tỏ ra lạc hậu và tình trạng “đẻ” thêm phí như đề xuất của Bộ GTVT sẽ dẫn đến tình trạng phí chồng lên phí, loạn phí. Theo GS.TS Nguyễn Mại, Nguyên thứ trưởng Bộ Kế hoạch - đầu tư, trong giai đoạn 2006 - 2010 huy động vào ngân sách (từ thuế, phí và lệ phí) ở nước ta lên tới 28%, trong khi các nước xung quanh chỉ khoảng 15-16% (cao như Thái Lan, Trung Quốc, Malaysia cũng chỉ khoảng 15% ). Còn theo TS. Phạm Thế Anh, trung bình mỗi người dân nước ta chịu tỷ lệ thuế/thu nhập cao gấp từ 1,5 - 3 lần so với các nước trong khu vực có trình độ phát triển tương đương (Báo SGTT ngày 23-3-2012).

Gần như bất kỳ ai làm trong ngành ngành tài chính - thuế đều nằm lòng đạo lý là phải:  bồi dưỡng nguồn thu để có thu, hay nói cách khác là phải: khoan sức dân. Thế nhưng, xem ra việc đưa nhận thức này vào cuộc sống còn khó khăn, cách trở, trong khi thực tế còn nhiều khoản thu to tát hơn, cần phải thu thì vẫn bỏ sót, để thất thu.

Thuế hay phí một khi chính thức được ban hành đều buộc người dân phải có nghĩa vụ thực thi. Thế nhưng nếu không được sự đồng thuận của cả xã hội vì sự tính toán không hợp lý hay phi lý thì sẽ đi vào cuộc sống một cách vô cùng khó khăn.

Xuân Phú