Quy định về thế chấp tài sản chung

 Hỏi: Đầu năm 2018, bạn tôi ký hợp đồng nuôi heo gia công cho Công ty X. là doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Trong quá trình chăn nuôi, do heo chết quá nhiều nên đến hạn thanh toán nợ bạn tôi không có tiền trả.

 Hỏi: Đầu năm 2018, bạn tôi ký hợp đồng nuôi heo gia công cho Công ty X. là doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Trong quá trình chăn nuôi, do heo chết quá nhiều nên đến hạn thanh toán nợ bạn tôi không có tiền trả. Vì thông cảm cho hoàn cảnh của bạn, vợ chồng tôi đứng ra nhận khoản nợ này và thế chấp một sổ đỏ cấp cho hộ gia đình. Đến nay, chúng tôi rất lo vì đã hết thời gian thỏa thuận nhưng vợ chồng tôi không có tiền trả nợ cho công ty, trong khi tài sản thế chấp là của chung nên không biết phải giải quyết thế nào?

Nguyễn Thị Rồng (TX.Dĩ An, tỉnh Bình Dương)

Trả lời: Việc vợ chồng ông bà đứng ra nhận trả nợ thay cho bạn mình là điều đáng trân trọng. Tuy nhiên, thông tin bà cung cấp nêu quyền sử dụng đất đã thế chấp cho Công ty X. không phải riêng của ông bà mà cấp cho hộ gia đình.

Theo quy định của pháp luật hiện hành, hộ gia đình sử dụng đất được hiểu là những người có quan hệ hôn nhân, huyết thống... đang sống chung tại thời điểm được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất, nhận chuyển quyền sử dụng đất đều có quyền sử dụng chung tài sản này. Như vậy, việc ông bà thế chấp cho Công ty X. giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cấp cho hộ gia đình mà không có giấy ủy quyền của các thành viên khác là chưa đúng quy định pháp luật. Nói cách khác, việc thế chấp trên là vô hiệu.

Về cơ sở pháp lý, nếu hết thời gian thỏa thuận việc thế chấp tài sản mà khoản nợ vẫn chưa được thanh toán thì Công ty X. vẫn có thể khởi kiện ông bà ra tòa án để yêu cầu trả nợ. Khi đó, các thành viên trong hộ gia đình (những người được cấp chung giấy chứng nhận quyền sử dụng đất) tham gia phiên tòa với tư cách là người có quyền và nghĩa vụ liên quan. Tuy nhiên, ông bà hoặc thành viên khác có thể nộp đơn độc lập phản tố đề nghị tòa án xem xét hiệu lực của hợp đồng trả nợ nêu trên giữa Công ty X. và người liên quan.

LS.Ngô Văn Định