Tôi có người nhà đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự, vi phạm tội thuộc loại ít nghiêm trọng. Người phạm tội đã khắc phục hậu quả và có nhiều tình tiết giảm nhẹ. Tôi muốn tìm hiểm về chế định án treo và án treo có phải là hình phạt được quy định trong pháp luật hình sự không?
Thanh Hà (huyện Long Thành)
Hỏi: Tôi có người nhà đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự, vi phạm tội thuộc loại ít nghiêm trọng. Người phạm tội đã khắc phục hậu quả và có nhiều tình tiết giảm nhẹ. Tôi muốn tìm hiểm về chế định án treo và án treo có phải là hình phạt được quy định trong pháp luật hình sự không?
Thanh Hà (huyện Long Thành)
Trả lời: Khoản 1, Điều 60 Bộ luật Hình sự quy định: Khi xử phạt tù không quá ba năm, căn cứ vào nhân thân của người phạm tội và các tình tiết giảm nhẹ, nếu xét thấy không cần phải bắt chấp hành hình phạt tù, thì tòa án cho hưởng án treo và ấn định thời gian thử thách từ một năm đến năm năm. Theo đó, người bị xử phạt tù phải có đủ các điều kiện sau đây thì mới được hưởng án treo:
- Thứ nhất: Bị xử phạt tù không quá ba năm, không phân biệt tội gì. Trường hợp người bị xét xử trong cùng một lần về nhiều tội mà khi tổng hợp hình phạt, hình phạt chung không quá ba năm tù, thì cũng có thể cho hưởng án treo.
- Thứ hai: Có nhân thân tốt, được chứng minh là ngoài lần phạm tội này họ luôn chấp hành đúng chính sách, pháp luật, thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ của công dân; chưa có tiền án tiền sự; có nơi làm việc ổn định hoặc có nơi thường trú cụ thể, rõ ràng.
- Thứ ba: Có từ hai tình tiết giảm nhẹ trở lên và không có tình tiết tăng nặng, trong đó có ít nhất là một tình tiết giảm nhẹ quy định tại khoản 1, Điều 46 Bộ luật Hình sự. Trường hợp vừa có tình tiết giảm nhẹ vừa có tình tiết tăng nặng, thì tình tiết giảm nhẹ phải nhiều hơn tình tiết tăng nặng từ hai tình tiết trở lên.
- Thứ tư: Nếu không bắt họ đi chấp hành hình phạt tù thì không gây nguy hiểm cho xã hội hoặc không gây ảnh hưởng xấu trong cuộc đấu tranh phòng, chống tội phạm.
Cần chú ý: Đối với người bị xử phạt tù đã bị tạm giam thì chỉ cho hưởng án treo khi thời gian đã bị tạm giam ngắn hơn thời hạn phạt tù. Bản chất pháp lý của án treo là biện pháp miễn chấp hành hình phạt tù có điều kiện. Án treo không phải là hình phạt vì nó không nằm trong hệ thống hình phạt mà là biện pháp miễn chấp hành hình phạt tù khi có những điều kiện nhất định.
Cần trao đổi cụ thể, mời bạn vui lòng liên hệ với luật sư. Chào bạn.
LS.Nguyễn Đức