Dự thảo văn kiện Đại hội Đảng khóa X có nêu: "Đảng viên được làm kinh tế tư nhân không giới hạn quy mô". Một khi đã trở thành thông lệ trong Đảng, thì lại phải bàn cho thấu đáo và chặt chẽ, làm sao phải bảo đảm cho những đảng viên đó giữ vững bản chất của giai cấp công nhân là người tiên phong trong cuộc đấu tranh chống áp bức, bóc lột, bất công... để xây dựng một xã hội văn minh không có áp bức, bóc lột, bất công, một xã hội mọi người bình đẳng và tự do phát triển toàn diện cá nhân...
Dự thảo văn kiện Đại hội Đảng khóa X có nêu: "Đảng viên được làm kinh tế tư nhân không giới hạn quy mô". Một khi đã trở thành thông lệ trong Đảng, thì lại phải bàn cho thấu đáo và chặt chẽ, làm sao phải bảo đảm cho những đảng viên đó giữ vững bản chất của giai cấp công nhân là người tiên phong trong cuộc đấu tranh chống áp bức, bóc lột, bất công... để xây dựng một xã hội văn minh không có áp bức, bóc lột, bất công, một xã hội mọi người bình đẳng và tự do phát triển toàn diện cá nhân...
Vì vậy, đề nghị Đảng cần điều tra, khảo sát kỹ lưỡng xem tổng số những đảng viên làm kinh tế tư nhân ở nước ta hiện nay có bao nhiêu người. Trong đó có bao nhiêu người chấp hành nghiêm chỉnh luật pháp và làm tốt công tác từ thiện, nhân đạo..., chiếm tỷ lệ cao hay thấp, thiểu số hay đa số. Mặt khác, cũng cần điều tra có bao nhiêu đảng viên lợi dụng danh nghĩa Đảng, lợi dụng địa vị, chức quyền, lợi dụng kinh tế quốc doanh, tập thể liên doanh... để trục lợi cá nhân? Tỷ lệ đó nhiều hay ít, đa số hay thiểu số? Nếu là số rất nhiều thì thật sự nguy cơ Đảng đang phai nhạt bản chất giai cấp công nhân. Việc nữa cũng cần điều tra là có bao nhiêu chủ doanh nghiệp tư nhân có đủ điều kiện và có nguyện vọng xin vào Đảng Cộng sản để cho họ được nhận danh hiệu Đảng, còn trên thực tế, vị trí kinh tế và chính trị của họ vẫn là doanh nghiệp tư nhân. Và, họ vào Đảng có tăng bản chất cách mạng và khoa học cho Đảng không? Bản chất cách mạng triệt để của Đảng của giai cấp công nhân có tăng lên không?
Chỉ có điều tra kỹ lưỡng, chỉ có suy tính sâu sắc trên cơ sở chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh thì Đảng mới có cơ sở để có những quyết sách chính trị đúng đắn, quyết định cho thật chắc chắn việc cho đảng viên làm kinh tế tư nhân và kết nạp chủ kinh tế tư nhân vào Đảng.
Mặt khác, bối cảnh hiện nay, phạm vi của xã hội xã hội chủ nghĩa bị thu hẹp, chủ nghĩa tư bản và các thế lực thù địch với nhiều âm mưu, thủ đoạn thâm độc tìm mọi cách thực hiện diễn biến hòa bình, vì vậy đảng viên làm kinh tế tư nhân cũng cần hết sức thận trọng và cảnh giác. Vì không cảnh giác thì số đảng viên là chủ kinh tế tư nhân ngày cứ nhiều lên, tư bản của họ chiếm tỷ trọng trong GDP ngày càng cao; các ngành kinh tế then chốt của đất nước, các vị trí then chốt chủ tư nhân chiếm giữ ngày càng nhiều. Như vậy, Đảng có còn đủ sức mạnh chèo lái con thuyền kinh tế - xã hội đi theo định hướng xã hội chủ nghĩa hay không?... Bài học ở Liên Xô và Đông Âu cho thấy rõ sự sai lầm đã chôn vùi công lao và xương máu của hàng trăm triệu người cộng sản và nhân dân đã đấu tranh và xây dựng xã hội xã hội chủ nghĩa hiện thực suốt trên 70 năm. Chúng ta có rút kinh nghiệm và làm bài học cho ta, hay vẫn cứ đi theo con đường đó vì nó là tất yếu?
Những mối lo ngại, những băn khoăn, những trăn trở, suy tư có cả khía cạnh tâm lý, lý luận, thực tiễn... Hiện nay quốc tế hóa, toàn cầu hóa ngày một phát triển. Các nhà tư sản nước ngoài liên kết với các chủ kinh tế tư nhân trong nước ngày một chặt chẽ; họ sẽ chuyển vốn vào chiếm lĩnh các ngành kinh tế; các chủ kinh tế tư nhân trong nước sẽ bị lệ thuộc, phụ thuộc cả kinh tế và chính trị ngày càng sâu nặng. Vợ con họ lại đi du học, du lịch và có cả tiền, tài sản, nhà cửa, đất đai... ở nước ngoài, liệu khi có biến cố chính trị, họ có còn đứng trên lập trường và lợi ích giai cấp công nhân, dân tộc, quốc gia hay không? Hay những ông chủ chỉ là những ông chủ, không hề đứng trên lập trường giai cấp công nhân, mà chỉ rũ lòng thương như các nhà chủ nghĩa xã hội không tưởng? Có phải các đảng viên là ông chủ hiện nay chưa thật sự giàu lắm, chưa thật sự nhiễm Tây hóa nhiều lắm vì chưa đi Tây nhiều, vốn liếng Tây lại ít. Và, vả lại hầu hết họ là những người từng đã góp phần công sức, xương máu giành độc lập tự do của Tổ quốc nên tình thương yêu người lao động, nhân dân, người nghèo khổ... vẫn tràn đầy. Bản thân người lao động cũng là đồng bào, đồng chí; con em đồng bào, đồng chí mới tham gia giành độc lập dân tộc. Những kỷ niệm: sẻ chia, đùm bọc, yêu thương sống chết... chưa nguôi ngoai được! Nhưng rồi đây mai mốt những ông chủ trẻ không thấu đáo chân giá trị của độc lập tự do đã giành được, lại ít có thử thách và không hề qua rèn luyện khói lửa chiến tranh. Rồi hậu quả của chiến tranh đã xóa đi nhiều, đời sống kinh tế cũng tăng lên, mà chỉ còn sự cạnh tranh khắc nghiệt không thương tiếc của kinh tế thị trường... liệu họ sẽ có cách nhìn và ứng xử khác không? Như vậy thì nền kinh tế - chính trị của Việt
Một điều quan trọng nữa là Đảng chưa xác định cho đảng viên làm kinh tế tư nhân là sách lược hay chiến lược? Nếu là sách lược thì do sức ép nào? Có phải sức ép từ các nước tư bản đòi ta phải làm vậy thì mới đầu tư vốn và kỹ thuật, mới cho vào tổ chức WTO không? Nếu vậy thì ta hãy nhìn lại những thành quả ta đã đạt được và đoạn đường đã đi và hãy hỏi kinh nghiệm người bạn ở bên là Trung Quốc. Song có lẽ không bao giờ được quên lời Lênin căn dặn: Hết sức bình tĩnh, bắc những nhịp cầu nho nhỏ để từng bước dẫn dắt nông dân đi lên chủ nghĩa cộng sản phù hợp với trình độ kinh tế, trình độ nhận thức và trình độ văn hóa của nông dân, càng nôn nóng rút ngắn thời kỳ quá độ ấy theo ý muốn chủ quan bao nhiêu thì chỉ càng kéo dài thời kỳ quá độ với những khó khăn càng tăng lên bấy nhiêu mà thôi! Còn nếu là chiến lược thì lại càng phải bàn nhiều hơn, kỹ hơn. Điều này chắc chắn Đảng ta với truyền thống thông minh, sáng tạo; với tinh thần dân chủ và tập thể với sự chín chắn và khôn khéo; với cá nhân và tập thể sáng suốt sẽ tính toán rất kỹ lưỡng, rất nhiều phương án, rất nhiều giải pháp và sẽ tìm phương án, giải pháp tối ưu. Song không được quên lời dạy của Bác: Các cuộc cách mạng ở Anh, Pháp, Mỹ là chưa đến nơi và "Chúng ta đã hy sinh làm cách mệnh, thì làm cho đến nơi, nghĩa là làm sao cách mệnh rồi thì quyền giao cho dân chúng số nhiều, chớ để trong tay một bọn ít người, thế mới khỏi hy sinh nhiều lần, thế dân chúng mới được hạnh phúc". Vì vậy, nếu phải trả lời câu hỏi: Đảng viên có được làm kinh tế tư nhân (tư sản) không? thì dứt khoát phải trả lời: Không! Song có một điều đặc biệt cần phải bàn ở "thời kỳ quá độ đặc biệt" (theo Lênin) ở thời điểm lịch sử đặc biệt, ở những cá nhân đặc biệt như những cá nhân đã nhận các danh hiệu tôn vinh đặc biệt của Đảng, hoặc những cá nhân đặc biệt là đảng viên Cộng sản đã từng được trao chức vụ lãnh đạo đơn vị kinh tế, làm giỏi, trong sạch... giờ về hưu muốn làm kinh tế tư sản... thì có lẽ cũng có quy định đặc biệt... Chắc vì vậy giờ này Đảng đang cần sự sáng suốt của toàn Đảng, toàn dân đóng góp một cách sáng suốt. Và cũng lưu ý rằng, trong Đảng đã có những đảng viên xin ra khỏi Đảng để làm kinh tế tư sản và rất thành đạt, vẫn được Nhà nước tôn vinh các danh hiệu danh dự, họ vẫn vui vẻ một lòng đi theo con đường của Đảng đó thôi, và có ai chê trách gì đâu? Những người đó nghĩ như vậy là hiểu bản chất của Đảng khá sâu sắc; và những đảng viên này cũng rất hiểu ai đó còn đề nghị xem lại khái niệm bóc lột để có thể biện minh cho sự trong trắng của mình thì cũng chỉ là biện minh. Họ cũng rất hiểu sự giàu có lên rất nhanh chóng của họ: nếu không dựa vào phần lao động không công của công nhân (giá trị thặng dư) và tư liệu sản xuất tư nhân mà họ chiếm giữ... đành rằng còn nhiều yếu tố khác nữa, song quan trọng nhất, quyết định nhất vẫn là hai yếu tố trên.
Tóm lại, toàn bộ những trình bày trên về đảng viên làm kinh tế tư nhân là: mới mẻ - không phải cho tất cả đảng viên mà chỉ cho một số ít đặc biệt - chưa xác định giới hạn không gian, thời gian - sách lược hay chiến lược - chưa điều tra khảo sát - rồi toàn cầu hóa - âm mưu DBHB... tất cả đều ở phía trước vì đây là thử nghiệm, mà thử nghiệm thì phải có giới hạn và phải chặt chẽ, không thể không giới hạn về quy mô và cũng không chỉ trông mong vào gương mẫu chấp hành là đủ, mà phải chịu sự kiểm tra, giám sát của các cơ quan chức năng của Đảng, Nhà nước và các đoàn thể nhân dân. Do đó, đề nghị sửa đoạn đã nêu trong dự thảo văn kiện như sau: "Đảng viên làm kinh tế tư nhân có giới hạn về quy mô, phải gương mẫu chấp hành điều lệ Đảng, pháp luật, chính sách của Nhà nước; chịu sự kiểm tra và giám sát của các cơ quan chức năng của Đảng - Nhà nước - các đoàn thể nhân dân và quy định cụ thể của Ban chấp hành Trung ương".
Nguyễn Thế Huân
(Hiệu trưởng Trường chính trị Đồng Nai)
