68 năm đã đi qua kể từ ngày 2-9-1945 tại Quảng trường Ba Đình, Bác Hồ đọc bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa (nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam), trong tâm thức của nhiều người dân Việt Nam vẫn còn nguyên vẹn niềm tự hào và xúc động khôn xiết.
68 năm đã đi qua kể từ ngày 2-9-1945 tại Quảng trường Ba Đình, Bác Hồ đọc bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa (nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam), trong tâm thức của nhiều người dân Việt Nam vẫn còn nguyên vẹn niềm tự hào và xúc động khôn xiết.
Bác Hồ đọc bản Tuyên ngôn Độc lập tại Quảng trường Ba Đình ngày 2-9-1945. |
Nhân dịp Quốc khánh 2-9 năm nay, phóng viên Báo Đồng Nai đã tìm gặp và ghi lại cảm xúc của một số cán bộ tiền khởi nghĩa và lão thành cách mạng đã từng được chứng kiến thời khắc lịch sử thiêng liêng của dân tộc.
Đại tá Võ Tấn Hưng (81 tuổi), nguyên Chủ nhiệm chính trị Trung đoàn xe 32, Sư đoàn 471 thuộc Đoàn 559 (bộ đội Trường Sơn): Tổ quốc là trên hết
Tôi còn nhớ như in, khi Phú Yên quê tôi được thông báo ngày 2-9-1945, Bác Hồ sẽ đọc Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hòa thì ngay đêm 1-9, tất cả già - trẻ, trai - gái trong làng đều kéo nhau ra đường, tay cầm đuốc sáng rực một vùng trời, đi rầm rập khắp các tuyến đường trong làng, trong xã để hưởng ứng Ngày Độc lập của dân tộc. Lúc đó tôi mới 13 tuổi, được nghe các chiến sĩ cách mạng giải thích rằng, việc Bác Hồ đọc Tuyên ngôn Độc lập ngày 2-9-1945 đã chấm dứt ách nô lệ cho dân tộc Việt Nam. Nếu không có ngày 2-9-1945, nhân dân ta vẫn ở dưới bùn đen. Vì lẽ đó, khi lời kêu gọi của Bác Hồ thể hiện trong Tuyên ngôn Độc lập được truyền đi, tất cả mọi người dân Việt Nam lúc bấy giờ đều chỉ có một khẩu hiệu và phương châm hành động duy nhất: “Tổ quốc là trên hết”.
Ông Trịnh Ngọc Khải (83 tuổi), cán bộ lão thành cách mạng (KP.3, phường Bình Đa, TP.Biên Hòa): Phải biết trân trọng thành quả của cách mạng
Tôi học trường Quốc học Huế và tham gia làm liên lạc cho Mặt trận Việt Minh từ trước Cách mạng tháng Tám năm 1945. Tháng 9-1944, một số học viên Quốc học Huế, trong đó có tôi đã tham gia phong trào bãi học. Khi trở về quê nhà (xã Đức Thắng, huyện Mộ Đức, tỉnh Quảng Ngãi), tôi được cử ra làm thư ký Mặt trận Việt Minh ở thôn, đồng thời làm liên lạc đưa đón cán bộ cách mạng ra, vào vùng Chiến khu Ba Tơ. Lúc đó, hầu hết những người tham gia kháng chiến ở quê tôi không biết chữ, nhưng tinh thần đấu tranh, giành độc lập của nhân dân rất mãnh liệt.
Ngày 2-9-1945, cả làng tôi đã vỡ òa trong niềm vui sướng vô bờ khi được tập trung mít - tinh hưởng ứng Ngày Độc lập của dân tộc. Lúc đó, chúng tôi không được nghe trực tiếp Bác đọc Tuyên ngôn Độc lập mà chỉ nghe qua diễn thuyết của một cán bộ cách mạng hoạt động ở quê tôi. Vị cán bộ cách mạng đó đã nói rằng, dân tộc ta từ nay hết bị áp bức bóc lột, mọi người đã được học hành và có cơm ăn, áo mặc. Chỉ như vậy thôi, nhưng ai cũng thấy giá trị, chăm chú lắng nghe từng lời nói của vị cán bộ đó. Khi kết thúc buổi mít tinh, dân làng kéo đến nhà địa chủ, mở kho thóc chia cho dân nghèo.
Tôi luôn căn dặn thế hệ trẻ, phải biết trân trọng thành quả của dân tộc để ra sức xây dựng vun đắp cho dân tộc và Đảng Cộng sản Việt Nam mãi mãi trường tồn.
Quảng trường Ba Đình vào ngày 2-9-1945. |
Ông Bùi Ngọc Kinh (89 tuổi), cán bộ tiền khởi nghĩa (KP.8, phường Long Bình, TP.Biên Hòa): Luôn vun đắp và xây dựng đất nước vững mạnh
Vào năm đất nước được độc lập, tôi 21 tuổi, đang tham gia tổ chức Thanh niên cứu quốc của Chiến khu Quỳnh Lưu (huyện Nho Quan, tỉnh Ninh Bình). Tôi đã vinh dự được tham gia đoàn dự lễ mít tinh 2-9-1945 tại trung tâm huyện Nho Quan. Chúng tôi đã nghe Bác Hồ đọc Tuyên ngôn Độc lập qua hệ thống truyền thanh được truyền trực tiếp từ Quảng trường Ba Đình. Giọng Bác lúc đó thật trầm ấm, trịnh trọng tuyên bố với quốc dân đồng bào và cả thế giới: “Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập, và sự thật đã thành một nước tự do độc lập. Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do, độc lập ấy”. Nghe Bác đọc Tuyên ngôn, triệu người như một, hãnh diện vô cùng về dân tộc mình. Từ một nước nô lệ thuộc địa, đánh giặc bằng tay không nhưng đã lập nên kỳ tích. Tôi mong thế hệ trẻ hãy trân trọng và biết quý giá những thành quả của dân tộc để tích cực tu dưỡng rèn luyện, bảo vệ và xây dựng đất nước vững mạnh trong mọi hoàn cảnh.
Quỳnh Trang (ghi)