Một lẽ đời

Đọc bài báo “Những việc làm trái khoáy” của tác giả Lương Hảo Chiên, tôi cảm nhận và hiểu rằng hiện còn nhiều điều trái khoáy đang xảy ra trong thực tế.

Đọc bài báo “Những việc làm trái khoáy” của tác giả Lương Hảo Chiên, tôi cảm nhận và hiểu rằng hiện còn nhiều điều trái khoáy đang xảy ra trong thực tế. Mọi người đang góp ý cho bản Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992 bằng trí tuệ, trách nhiệm, tình cảm của mình, đó là công việc thiêng liêng, chân chính. Tôi nghĩ, những việc làm trái khoáy đã nêu trong bài báo thực là công việc không bình thường, chẳng giống ai, chưa đúng với hướng dẫn của Ủy ban Dự thảo sửa đổi Hiến Pháp năm 1992.

Có người băn khoăn hỏi: Trước việc vận động, yêu cầu góp ý sửa đổi Hiến pháp theo tài liệu phát tán, tôi là người có đức tin, phải làm như thế nào với các hiện tượng trái khoáy đó? Để trả lời câu hỏi này, tôi cho rằng phải bằng cách ứng xử văn hóa thuận theo lẽ đời.

Trước hết là, mình phải biết cách học theo ông bà mình. Ông bà mình có kinh nghiệm: “Không giao trứng cho ác!”. Đức tin là vốn quý của mình. Vốn quý của mình, mình giữ; không giao quyền quyết định cho kẻ khác. Xưa nay, nho sĩ thường xử sự theo sách thánh hiền: “Kim sanh, tiện tu, quyết đoán, tương liệu bất do biệt nhơn” (Tố Linh Hưu, sách tấn), nghĩa là: Đời nay, phải tự mình quyết đoán, xét ra, không nhờ ai khác. Phật tử cũng vậy,  thường học theo Kinh du hành và Kinh chuyển luân thánh vương, trong đó, nhiều lần Phật dạy: “Các ngươi hãy tự mình thắp đuốc lên mà đi!”. Lời Phật dạy có ý nghĩa sâu xa lắm, ngụ ý con người là gốc, bản thân mình là chính, tự mình quyết việc tu tập cho mình, không nên ỷ lại, lệ thuộc vào người khác. Triết lý này thấm nhuần vào Thiền tông Việt Nam, cho nên Quảng Nghiêm thiền sư có lời dạy: “Nam nhi tự hữu xung thiên chí. Hưu hướng Như Lai hành xứ hành” (Làm trai có chí xông trời thẳm. Chớ dẫn Như Lai vết đã qua).

Tôi cũng nhớ, chuyện kể rằng, có chàng trai nọ nhận được lá thơ tình. Thơ viết bằng cổ văn, nhiều chữ khó, phải nhờ người tra tự điển, giải mã. Thơ được giải mã xong, anh ta viết đi viết lại, đọc đi đọc lại nhiều lần để tự mình thấu hiểu tình ý trong đó. Hỏi lý do, anh ta giải thích: Thực hiện theo lời dạy của thánh Giacobe, học Kinh thánh như việc soi gương. Người ta mang đến cho mình một tấm gương, phải biết soi đức tin, thấy mình trong gương chứ không phải chỉ thấy cái gương.

Vậy nên, tôi nghĩ, trong thực tế, dù còn nhiều trái khoáy nhưng luôn thuận theo một lẽ đời: Tự mình thắp sáng chính mình. Đức tin, đường đời của mình do mình giữ, mình quyết, không để ai dẫn dắt trôi theo dòng mạch khác. Đối với tôi, tài liệu phát tán không chính thống là của người khác, theo ý người ta. Việc góp ý sửa đổi Hiến pháp là việc của tôi, do nhận thức, trách nhiệm và trí tuệ của chính tôi.

Hà Tịnh (TP.Biên Hòa)

(Trao đổi về bài báo “Những việc làm trái khoáy”,  Báo Đồng Nai số ra ngày 23-3-2013)