Nữ tổ trưởng an ninh tự quản vùng sông nước

Tại Hội nghị toàn quốc về trật tự an toàn giao thông (TTATGT) do Bộ Công an tổ chức tại tỉnh Bình Định vào giữa tháng 9-2012, có một phụ nữ ở xã Long Tân (huyện Nhơn Trạch) vinh dự được hội nghị biểu dương về những đóng góp tích cực của mình trong việc lập lại TTATGT trên tuyến đường thủy nội địa ở địa phương. Chị là Nguyễn Thị Phương Uyên, Tổ trưởng Tổ tự quản an ninh TTATGT đường thủy (gọi tắt là Tổ an ninh tự quản) xã Long Tân.

* Nơi “cát tặc” lộng hành

Khi nghe chúng tôi hỏi thăm về những nỗi nhọc nhằn của những người làm công tác đảm bảo TTATGT đường thủy, chị Uyên cho biết: “Công việc của những người làm công tác đảm bảo TTATGT đường thủy hết sức nhọc nhằn, nếu làm hết chức trách thì không bao giờ hết việc. Chỉ có ai dũng cảm và thực sự có tâm huyết mới trụ được dài lâu…”. Câu trả lời rất thật của chị Uyên đã để lại trong chúng tôi nhiều trăn trở.

Chị Nguyễn Thị Phương Uyên (ngồi giữa) đang giao lưu với đại biểu tại Hội nghị an toàn giao thông do Bộ Công an tổ chức.

Cách đây hơn 7 năm, trong một buổi chiều mưa như trút nước, chị chứng kiến một trường hợp hết sức đau lòng. Lúc ấy, khi đang ngồi tại trụ sở UBND xã Long Tân, chị nhìn thấy 2 vợ chồng người khách lạ ở TP.Hồ Chí Minh đến Long Tân thăm đất (trước đó gia đình này đã mua hơn 1 hécta đất gần bờ sông ở địa bàn xã Long Tân để lập vườn). Khi vào thăm đất, nhìn vẻ mặt họ hết sức hăm hở, nhưng khoảng 30 phút sau thì người vợ đi ra với gương mặt thất thần, nước mắt lăn dài. Nghĩ có điều gì chẳng lành đối với người chồng, chị Uyên chạy đến hỏi han người vợ thì chị này lấy trong giỏ xách ra một tờ sổ đỏ và mếu máo nói: “Đất vườn của vợ chồng tôi mua đã chìm xuống sông hết rồi chị ơi. Bao nhiêu năm tích cóp, dành dụm mua được miếng đất, giờ đã bị “hà bá” cuốn mất”. Câu chuyện đau lòng của cặp vợ chồng nọ đã khiến lòng chị Uyên thêm quặn thắt. Bởi lẽ, đây không phải là trường hợp duy nhất ở xã Long Tân bị mất đất vì sông sạt lở. Trước đó, đã có hàng chục gia đình ở xã Long Tân gặp phải cảnh trắng tay vì sông đã “ăn” hết đất. Tính ra, ở xã Long Tân đã liên tục xảy ra hàng chục vụ sạt lở bờ sông, với số diện tích đất bị mất trên 30 hécta. Thủ phạm gây ra những thiệt hại nêu trên không ai khác hơn là bọn bơm hút cát lậu.

Để giúp chúng tôi hiểu rõ hơn về nạn bơm hút cát trái phép ở địa phương, chị Uyên cho biết, hiện ở Long Tân có các tuyến đường sông, rạch dài trên 10km. Những năm gần đây, trên các tuyến sông, rạch này, mỗi đêm có hàng chục ghe, tàu từ nơi khác kéo đến bơm hút trái phép. Lực lượng công an và chính quyền địa phương đã triển khai nhiều biện pháp ngăn chặn nhưng cũng không thể dẹp hết được “nạn” này, vì phần lớn các đối tượng bơm hút cát trái phép đều là những kẻ liều lĩnh, côn đồ, sẵn sàng dùng hung khí chống trả đến cùng lực lượng thi hành nhiệm vụ. Đó là chưa kể, trên các tuyến sông, rạch còn có nhiều vấn nạn khác, như: buôn lậu, đánh bắt cá, tôm bằng xung điện, điều khiển phương tiện thủy không đăng ký, đăng kiểm, đưa đò khách không có bằng cấp chuyên môn...

* Xắn tay áo vào cuộc

Sinh ra và lớn lên ở vùng sông nước phì nhiêu này, chứng kiến nhiều chuyện bức xúc nêu trên, chị Uyên không thể an lòng. Nghĩ mình đóng góp một phần công sức cho địa phương trong việc giữ gìn an ninh trật tự (ANTT), ATGT trên tuyến đường sông, rạch cũng là việc làm cần thiết của một công dân, chị Uyên đã đề xuất với công an và chính quyền xã cho thành lập Tổ an ninh tự quản bảo vệ TTATGT đường thủy để tuyên truyền, vận động người dân đấu tranh chống lại những việc làm trái pháp luật trên sông.

Nguyện vọng của chị Uyên sau đó đã được cấp ủy, chính quyền địa phương và cơ quan chức năng chấp nhận. Sau thời gian vận động, Tổ an ninh tự quản của xã Long Tân do chị Uyên làm tổ trưởng được thành lập và thu hút 40 thành viên tham gia, trong đó có 10 thành viên thường trực. Công việc hàng ngày của các thành viên thường trực trong tổ là trực tiếp đi xuống các ấp, tổ nhân dân phối hợp với các tổ viên không thường trực ở cơ sở để tuyên truyền, vận động người dân chấp hành các quy định của pháp luật về đảm bảo TTATGT trên tuyến đường thủy nội địa, vận động các chủ phương tiện thủy chấp hành nghiêm việc đăng ký, đăng kiểm phương tiện; tham gia các khóa học chuyên môn về điều khiển phương tiện tàu, thuyền; không tham gia mua bán hàng lậu trên sông; không đánh bắt cá, tôm bằng xung điện và tham gia khai thác cát lậu...

Chị Nguyễn Thị Phương Uyên cùng các thành viên trong Tổ an ninh tự quản và Công an xã Long Tân đi kiểm tra an toàn trên tuyến sông.

Bên cạnh việc tuyên truyền, vận động trực tiếp tại các hộ dân, chị Uyên còn viết nhiều kịch bản tuyên truyền TTATGT đường thủy để Đội văn nghệ xã Long Tân biểu diễn phục vụ nhân dân, trong đó có kịch bản “Giữ gìn sông nước quê em” được giải cao tại hội diễn văn nghệ quần chúng của huyện, tỉnh.

Từ những công việc thầm lặng và không tên ấy, theo thời gian, chị Uyên cùng các thành viên trong Tổ an ninh tự quản đã làm được nhiều công việc có ích cho đời. Chị đã vận động, cảm hóa được 4 trường hợp là người dân địa phương từ bỏ hành vi bơm hút cát trái phép để chuyển sang làm công việc khác ổn định hơn; vận động được nhiều hộ dân có phương tiện hành nghề trên sông thực hiện tốt việc đăng ký, đăng kiểm và thực hiện tốt các biện pháp đảm bảo TTATGT và chấm dứt việc buôn bán hàng gian, hàng lậu. Đặc biệt, kể từ khi Tổ an ninh tự quản hoạt động đến nay, qua công tác vận động của chị Uyên và các thành viên trong tổ, người dân đã tích cực phối hợp, hỗ trợ tổ và tố giác với công an để ngăn chặn, xử lý kịp thời 30 vụ bơm hút cát trái phép, thu giữ nhiều phương tiện vi phạm. Riêng 9 tháng của năm 2012, Tổ an ninh tự quản của xã Long Tân đã phối hợp với công an xã phát hiện, bắt xử lý 4 trường hợp khai thác cát trái phép, thu giữ 4 phương tiện, kéo giảm 80% số vụ vi phạm trên sông, từng bước lập lại ANTT, an toàn xã hội trên tuyến đường sông vốn là “điểm nóng” về nạn bơm hút cát trái phép như ở xã Long Tân.

Trước khi kết thúc cuộc trò chuyện với chúng tôi, chị Uyên bày tỏ ước muốn ngày càng có nhiều người tâm huyết với công tác đấu tranh chống bọn “cát tặc” để người dân vùng sông nước nơi đây có cuộc sống yên bình.

Đức Việt