Đồng chí Võ Chí Công tên thật là Võ Toàn, sinh ngày 7-8-1912, tại xã Tam Xuân, huyện Tam Kỳ (nay là xã Tam Xuân I, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam) trong một gia đình Nho học. Được thừa hưởng truyền thống yêu nước, bất khuất của quê hương và gia đình, đồng chí Võ Chí Công sớm trở thành một thanh niên yêu nước, giàu nhiệt huyết cách mạng.
Đồng chí Võ Chí Công tên thật là Võ Toàn, sinh ngày 7-8-1912, tại xã Tam Xuân, huyện Tam Kỳ (nay là xã Tam Xuân I, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam) trong một gia đình Nho học. Được thừa hưởng truyền thống yêu nước, bất khuất của quê hương và gia đình, đồng chí Võ Chí Công sớm trở thành một thanh niên yêu nước, giàu nhiệt huyết cách mạng.
 |
| Đồng chí Võ Chí Công ký sắc lệnh công bố Hiến pháp năm 1992 (9-1992).Ảnh tư liệu |
[links(left)]Năm 1935, ông được kết nạp vào Đảng Cộng sản Đông Dương và sau đó trở thành người lãnh đạo chủ chốt của tổ chức Đảng ở phủ Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam, phụ trách các tỉnh từ Quảng Nam - Đà Nẵng đến Phú Yên. Năm 1943, ông bị thực dân Pháp bắt và kết án 25 năm tù, đày đi Buôn Ma Thuột. Sau khi Nhật đảo chính Pháp, tháng 3 năm 1945, ông ra tù về Quảng Nam, được cử làm trưởng ban khởi nghĩa, chỉ huy cướp chính quyền ở Quảng Nam - Đà Nẵng. Từ năm 1946 - 1960, ông được cử giữ nhiệm vụ Thanh tra quân Khu V, Bí thư Ban Cán sự Đông Bắc Miên (Campuchia), Khu ủy viên Khu V, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam - Đà Nẵng, Phó Bí thư Khu ủy Khu V. Từ năm 1960, tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ III của Đảng, ông được bầu vào Ban Chấp hành Trung ương Đảng, làm Bí thư Khu ủy Khu V. Trong cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ xâm lược, Khu V là địa bàn ác liệt lúc bấy giờ. Trong bối cảnh ấy, nhất là từ năm 1965, khi đế quốc Mỹ đổ quân vào Chu Lai đánh phá dữ dội, ông đã bám trụ, tổ chức chỉ đạo quân và dân khu V chiến đấu kiên cường; đưa ra những nhận định chính xác và triển khai kế hoạch đánh địch, làm nên chiến thắng “Trận đầu đánh Mỹ” vào ngày 26-5-1965. Trong bài viết nhân hội thảo kỷ niệm 100 năm ngày sinh đồng chí Võ Chí Công vừa qua, ông Nguyễn Văn Chi, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã xúc động viết “Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, tại chiến trường Quảng Đà thuộc Khu ủy Khu V cũng như sau hòa bình năm 1975, tôi không thể nào quên hình ảnh của người anh, người đồng chí luôn có tâm hồn cao đẹp, bình tĩnh, sáng suốt và quyết liệt trong lãnh đạo, vượt qua nhiều tình huống khó khăn nhất ở chiến trường”.
Từ 1976, ông trúng cử đại biểu Quốc hội khóa VI, được cử giữ chức Phó Thủ tướng Chính phủ kiêm Bộ trưởng Bộ Hải sản. Tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IV, ông được bầu vào Ban chấp hành Trung ương Đảng, được Ban Chấp hành Trung ương bầu vào Bộ Chính trị, giữ chức Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Trưởng ban Cải tạo nông nghiệp miền Nam. Từ tháng 4-1981, ông trúng cử Đại biểu Quốc hội khoá VII, được cử làm Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng. Tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ V (3-1982), ông được bầu lại vào Ban chấp hành Trung ương Đảng, được Ban chấp hành bầu vào Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, được phân công làm Thường trực Ban Bí thư. Từ tháng 6-1986, ông được phân công giữ chức Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng. Tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI (12-1986), ông được bầu vào Ban chấp hành Trung ương Đảng và được Ban chấp hành Trung ương bầu vào Bộ Chính trị. Từ tháng 4-1987 -1991, ông trúng cử đại biểu Quốc hội khóa VIII và được Quốc hội bầu làm Chủ tịch Hội đồng Nhà nước, Chủ tịch Hội đồng Quốc phòng. Từ tháng 6-1991 - 12-1997, ông là Cố vấn Ban chấp hành Trung ương Đảng.
100 năm tuổi đời, gần 80 năm hoạt động cách mạng và cống hiến, Cố Chủ tịch Hội đồng Nhà nước Võ Chí Công đã có nhiều công lao đóng góp to lớn đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc, không chỉ trong chiến tranh mà cả trong công cuộc xây dựng đất nước sau khi thống nhất nước nhà. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã đánh giá Võ Chí Công là “Người chiến sĩ cộng sản kiên cường, mẫu mực, nhà lãnh đạo xuất sắc, có những sáng tạo; người con ưu tú của dân tộc, suốt đời phấn đấu hy sinh cho sự nghiệp giành độc lập tự do, thống nhất đất nước và trong công cuộc đổi mới, xây dựng CNXH và bảo vệ Tổ quốc”.
Tại hội thảo khoa học “Đồng chí Võ Chí Công với cách mạng Việt Nam và Quảng Nam - Đà Nẵng” do Ban Tuyên giáo Trung ương, Tỉnh ủy Quảng Nam và Học viện Chính trị - Hành chính Quốc gia Hồ Chí Minh tổ chức nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh đồng chí Võ Chí Công, phát biểu tại hội thảo, đồng chí Đinh Thế Huynh, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương đã đánh giá: “Với phẩm chất đạo đức cao quý, một lòng một dạ phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân, đồng chí là một trong những học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh; nhà lãnh đạo được nhân dân yêu mến, bạn bè quốc tế nể trọng”
Vũ Thị Sen
