Những làng quê mơ ước…

Hoàn thành mục tiêu xây dựng nông thôn mới (NTM), Đồng Nai đang tập trung xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu. Do đó, tỉnh không chỉ có một bộ phận nông dân làm giàu mà còn hình thành được những làng quê thật sự trù phú, không còn hộ nghèo. Mọi nhu cầu thiết yếu của đời sống như: y tế, giáo dục, văn hóa… đều được quan tâm để làng quê thật sự là nơi đáng sống.

Hoàn thành mục tiêu xây dựng nông thôn mới (NTM), Đồng Nai đang tập trung xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu. Do đó, tỉnh không chỉ có một bộ phận nông dân làm giàu mà còn hình thành được những làng quê thật sự trù phú, không còn hộ nghèo. Mọi nhu cầu thiết yếu của đời sống như: y tế, giáo dục, văn hóa… đều được quan tâm để làng quê thật sự là nơi đáng sống.

Tuyến đường sáng - xanh - sạch - đep ở xã Xuân Quế, H.Cẩm Mỹ. Ảnh: L.Quyên

Thời gian qua, những mô hình xã NTM kiểu mẫu không ngừng được nhân rộng trên địa bàn tỉnh. Nông dân ngày càng gắn bó, bảo vệ mảnh đất mình đang sống với lòng tự hào được góp sức dựng xây và nhân rộng những vùng quê đẹp, trù phú.

* Dẫn đầu nông thôn mới kiểu mẫu

Năm 2019, xã Bình Lợi (H.Vĩnh Cửu) về đích NTM kiểu mẫu. Bình Lợi vinh dự là đơn vị cấp xã duy nhất của Đồng Nai được nhận bằng khen của Thủ tướng Chính phủ về những thành tích trong phong trào thi đua cả nước chung sức xây dựng NTM giai đoạn 2010-2020 vì đã bứt phá trở thành xã NTM kiểu mẫu đầu tiên của tỉnh Đồng Nai cũng như của khu vực phía Nam.

Điều ấn tượng là Bình Lợi có xuất phát điểm rất thấp khi bắt tay xây dựng NTM. Hơn 10 năm trước, đời sống của người dân trong xã còn nhiều khó khăn khi thu nhập chủ yếu dựa vào cây mía, cây lúa. Cùng với phong trào xây dựng NTM, địa phương được đầu tư về hạ tầng, nhất là đường giao thông, điện sản xuất... đã khuyến khích nông dân mạnh dạn chuyển đổi sản xuất.

Ông Bùi Văn Kịch, một trong những lão nông đi tiên phong chuyển đổi sản xuất tại xã Bình Lợi chia sẻ: “Tôi là nông dân đầu tiên ở vùng này đào mương, đắp luống đất lên cao để trồng bưởi. Nhiều người nói tôi khùng khi đưa cây bưởi ra trồng ở ruộng lúa”. Trồng bưởi giữa ruộng lúa, ông Kịch rất cực công vì phải đào mương, lên luống, rào dậu quanh vườn bảo vệ cây trồng khỏi đàn trâu, bò do người dân chăn thả. Những vụ thu hoạch đầu, ruộng cách xa đường, ông phải vác từng bao bưởi lên đường rồi tự chở đi giao cho thương lái.

Ông Kịch so sánh: “Vào đồng ruộng thời đó toàn đi đường đất, nông dân dựa vào sức người để vận chuyển nông sản. Người nhà không ủng hộ nhưng tôi vẫn kiên trì chuyển đổi vì vác bao bưởi trị giá cả triệu đồng cho lợi nhuận hơn rất nhiều so với bao lúa chỉ có giá hơn 100 ngàn đồng”.
Người dân thấy cây bưởi cho lợi nhuận cao cũng dần chuyển đổi cây trồng. Cánh đồng lúa khi xưa nay đã thành những vườn bưởi bạt ngàn, giúp nông dân ở vùng này ngày càng khá giả, giàu có hơn.

Theo Chủ tịch UBND H.Vĩnh Cửu Phạm Minh Phước, trong xây dựng NTM kiểu mẫu, xã Bình Lợi đạt đều các tiêu chí, trong đó ấn tượng nhất là về bộ mặt nông thôn và thu nhập của người dân. “Điều tôi tâm đắc nhất, cái được lớn nhất là bộ máy chính quyền địa phương cùng đồng hành, hỗ trợ nông dân; từ đó tạo được sự đoàn kết, gắn bó của cả hệ thống chính trị; bộ máy chính quyền địa phương cũng ngày càng vững mạnh” - ông Phước nói.

* Xây dựng làng kiểu mẫu sản xuất

Xây dựng NTM kiểu mẫu, đa số các địa phương trên địa bàn tỉnh đều tập trung cho tiêu chí phát triển sản xuất bền vững theo hướng hình thành nền sản xuất nông nghiệp xanh, an toàn, quy mô hàng hóa lớn, vào chuỗi liên kết...

Năm 2015, Bình Lợi đạt chuẩn xã NTM, 3 năm sau đạt chuẩn NTM nâng cao và 1 năm sau được công nhận là xã NTM kiểu mẫu đầu tiên của tỉnh, về đích sớm hơn nhiều so với mục tiêu đề ra. Có được thành tích này là do Bình Lợi đã có sự phát triển bứt phá về kinh tế nhờ chuyển đổi cây trồng.

Người dân đang chăm sóc hoa trên một tuyến đường ở xã Tân Bình, H.Vĩnh Cửu

Theo ông Lê Hoàng Long, Phó chủ tịch UBND xã Bình Lợi, trước đây sản xuất nông nghiệp của địa phương chủ yếu là vườn tạp và những cây trồng cho lợi nhuận thấp. Nhờ chuyển đổi sang trồng cây có múi nên giá trị sản phẩm nông nghiệp của xã hiện đạt 213 triệu đồng/ha; thu nhập bình quân đầu người đạt 64,3 triệu đồng/người/năm. Trên địa bàn xã không còn hộ nghèo, chỉ còn 8 hộ thuộc diện bảo trợ xã hội. Toàn xã đã hình thành được vùng sản xuất bưởi áp dụng quy trình VietGAP với diện tích 38ha.

“Để phát triển nông nghiệp bền vững, xã đang hỗ trợ nông dân trồng cây có múi theo hướng hữu cơ; xây dựng chuỗi liên kết tiêu thụ bưởi an toàn qua việc ký hợp đồng cung cấp cho doanh nghiệp xuất khẩu; đưa vào chợ đầu mối nông sản thực phẩm Dầu Giây (H.Thống Nhất)…” - ông Long cho biết thêm.

Từ điểm sáng Bình Lợi, các xã NTM kiểu mẫu không ngừng được nhân rộng tại các địa phương. Đến cuối năm 2020, toàn tỉnh có 4 xã cơ bản hoàn thành các chỉ tiêu trong xây dựng xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu gồm: Bình Lộc (TP.Long Khánh); Bảo Hòa, Xuân Thọ (H.Xuân Lộc) và Xuân Quế (H.Cẩm Mỹ). Các địa phương trên đều chọn các tiêu chí kiểu mẫu là tập trung phát triển sản xuất bền vững theo hướng xây dựng vùng chuyên canh, quy mô hàng hóa lớn, liên kết theo chuỗi… Người nông dân cũng ngày càng chú trọng giữ gìn môi trường trong lành ở miền quê bằng việc chuyển hướng sang sản xuất an toàn, theo hướng hữu cơ.

Ông Bùi Văn Kịch, một trong những lão nông đi tiên phong chuyển đổi sản xuất tại xã Bình Lợi, H.Vĩnh Cửu

Định hướng cho phát triển sản xuất nông nghiệp và xây dựng NTM trong thời gian tới, Chủ tịch UBND tỉnh Cao Tiến Dũng nhấn mạnh, đất công nghiệp, thương mại dịch vụ đang lấn dần vào đất nông nghiệp nên nông nghiệp Đồng Nai chỉ còn ở những khu vực vùng xa, vùng miền núi. Đất không còn nhiều nên các địa phương buộc phải quy hoạch những vùng sản xuất chuyên canh. Tỉnh sẽ đầu tư hạ tầng đảm bảo nguồn nước đầy đủ, có điện, đường sá để người dân có đầy đủ các điều kiện để sản xuất. UBND tỉnh cũng vừa phê duyệt Đề án nghiên cứu khả thi về phát triển bền vững nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao của Israel trên địa bàn tỉnh Đồng Nai đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030. Ngoài ra, các tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP sẽ được nhân rộng vào sản xuất để đảm bảo tính an toàn vệ sinh thực phẩm cao nhất. Bên cạnh đó, xây dựng liên kết giữa nhà nước - nhà nông - nhà khoa học - doanh nghiệp sẽ được chú trọng để đảm bảo sản xuất được thông suốt và tiêu thụ sản phẩm tốt nhất.

Cũng theo Chủ tịch UBND tỉnh Cao Tiến Dũng, nông dân càng tiếp cận sát với thị trường thì càng có lợi vì giảm bớt được những khâu trung gian. Tỉnh đã đầu tư xây dựng chợ đầu mối nông sản thực phẩm Dầu Giây; tới đây sẽ tiếp tục mở rộng quy mô chợ, tạo điều kiện tiêu thụ trực tiếp nông sản cho nông dân. Ngoài ra, xây dựng NTM có hạ tầng tốt, việc vận chuyển, tiêu thụ hàng hóa đến chợ đầu mối tốt hơn; người nông dân sẽ ngày càng được tiếp cận với khoa học công nghệ cao hơn, sản xuất sạch hơn và tiêu thụ tốt hơn. Với những giải pháp đó, hy vọng sẽ đưa khu vực nông thôn của Đồng Nai phát triển một cách rõ rệt; xóa khoảng cách giàu nghèo giữa khu vực đô thị và nông thôn.

* Nhân rộng những vùng quê đẹp

Năm 2020 là năm đầu tiên Đồng Nai tổ chức hội thi Tuyến đường sáng - xanh - sạch - đẹp cấp tỉnh. Điều này chứng minh rõ mục tiêu của phong trào xây dựng NTM của Đồng Nai là xây dựng những làng quê đáng sống, nơi nông dân không chỉ có cuộc sống ấm no, sung túc mà còn đạt các yêu cầu cảnh quan đẹp, môi trường trong sạch, an toàn.

Phó chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Phi khẳng định, Đồng Nai đã hoàn thành mục tiêu xây dựng NTM và đang tập trung triển khai xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu. Kết quả đến nay, toàn tỉnh đã có 43 xã NTM nâng cao, tỉnh đang tập trung nâng chất các tiêu chí NTM ở mức cao hơn. Việc triển khai các phong trào xây dựng các tuyến đường sáng - xanh - sạch - đẹp góp phần thay đổi diện mạo ở nông thôn ngày càng tốt hơn. Trong đó, Ban Chỉ đạo nông nghiệp, nông dân, nông thôn và xây dựng NTM tỉnh đã có sáng kiến triển khai hội thi Tuyến đường sáng - xanh - sạch - đẹp cấp tỉnh.

Khu đình làng ở làng du lịch vườn xã Bình Lộc, TP. Long Khánh là điểm sinh hoạt văn hóa của người dân và du khách

Kết quả năm 2020, toàn tỉnh có 64 tuyến đường đăng ký tham gia và chọn lọc được 14 tuyến đường đăng ký thi cấp tỉnh. Những tuyến đường đoạt giải cao trong hội thi đạt tiêu chí sáng - xanh - sạch - đẹp và đạt yêu cầu có sự tham gia tích cực của người dân trong đầu tư xây dựng, chỉnh trang, chăm sóc, duy trì các mảng xanh, làm đẹp không gian sống. Những tuyến đường đoạt giải là mô hình điểm cho các ấp, các xã học tập, tạo nên phong trào thi đua sôi nổi, rộng khắp ở các khu ấp, xã trên địa bàn tỉnh.

Không phải ngẫu nhiên mà 2 xã Bình Lợi và Phú Lý của H.Vĩnh Cửu đoạt 2 giải cao nhất của hội thi trên. Đến quê hương H.Vĩnh Cửu, khách thập phương không chỉ lưu luyến bởi những đặc sản ngon, con người hiền hòa mà còn bởi cảnh quan làng quê sạch đẹp, nên thơ.

Sau 1 năm đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, xã Bình Lợi tiếp tục có nhiều thay đổi ấn tượng, nhất là về cảnh quan môi trường khang trang, sạch đẹp với phong trào Làng ta văn minh, sạch đẹp. Người dân đã xây dựng được nếp làng với nếp sống văn minh, bộ mặt nông thôn sạch, đẹp từ nhà ra ngõ. Đánh giá về sự đổi thay của làng quê, bà Nguyễn Thị Mẫn, người dân trong xã so sánh: “Cuộc sống ngày càng khá giả, người dân mới quan tâm chăm chút trồng cây cảnh làm đẹp từ nhà ra ngõ. Họ cũng có ý thức tốt hơn trong việc giữ gìn vệ sinh chung vì các tuyến đường trong xã đều được trồng hoa, có đèn điện thắp sáng và quét dọn vệ sinh thường xuyên”.

Phong trào xây dựng làng quê văn minh, sạch đẹp, an toàn đang được nhân rộng khắp trên địa bàn tỉnh. Ông Phan Trung Hiếu, Phó chủ tịch UBND xã Bảo Hòa (H.Xuân Lộc) cho biết, xã đã về đích trong xây dựng xã NTM kiễu mẫu trong năm 2020. Tuy địa phương chọn tiêu chí kiểu mẫu là về phát triển sản xuất bền vững theo quy mô hàng hóa lớn, chuỗi liên kết, nhưng các tiêu chí về cảnh quan, môi trường nông thôn cũng được địa phương chú trọng thực hiện. Thời gian qua, nhiều tuyến đường sáng - xanh - sạch - đẹp không ngừng được nhân rộng trên địa bàn xã và đều do dân làm, dân chăm sóc, giữ gìn bảo vệ. Bảo Hòa cũng là xã đầu tiên của H.Xuân Lộc thực hiện lắp camera an ninh, đảm bảo sự bình an cho cuộc sống người dân.

Chung tay tạo dựng những làng quê đẹp, an toàn không chỉ là mục tiêu của chính quyền các địa phương mà đã tạo được sự đồng thuận, đồng lòng của người dân ở các vùng nông thôn. Ông Phùng Gia Từ, chủ vườn trái cây tại ấp 4, xã Bình Lộc chia sẻ, về Bình Lộc, du khách rất thích thú với hình ảnh những nhà vườn được ngăn cách ranh giới bằng những hàng rào cây xanh, hàng rào hoa được chăm chút, cắt tỉa gọn gàng. Xây dựng NTM kiểu mẫu, người dân càng có ý thức giữ gìn môi trường, kiến tạo cảnh quan nông thôn. Họ không chỉ làm đẹp khuôn viên trong vườn của gia đình mình mà còn tích cực chăm sóc, giữ cho những tuyến đường làng luôn có mảng xanh hoặc rực rỡ sắc hoa.

Lê Quyên