Văn minh xe buýt

Trong những năm gần đây việc đi lại bằng xe buýt đã trở thành nhu cầu thực sự của người dân. Tuy nhiên, cách điều khiển xe buýt của các tài xế và cách phục vụ của nhân viên trên các tuyến đường vẫn còn để lại nhiều dấu ấn không vui trong lòng hành khách...

Trong những năm gần đây việc đi lại bằng xe buýt đã trở thành nhu cầu thực sự của người dân. Tuy nhiên, cách điều khiển xe buýt của các tài xế và cách phục vụ của nhân viên trên các tuyến đường vẫn còn để lại nhiều dấu ấn không vui trong lòng hành khách...

* Những dấu ấn không vui

Gần đây, Báo Đồng Nai liên tục nhận được các phản ảnh của người dân về tình trạng xe buýt phóng nhanh, vượt ẩu, tranh giành khách trên đường, nhân viên phục vụ thu tiền không xé vé hoặc thu không đúng giá vé quy định... Năm 2009 Trung tâm Quản lý điều hành vận tải hành khách công cộng (QLĐH VTHKCC) tỉnh Đồng Nai cũng đã nhận được gần 300 phản ảnh của hành khách qua điện thoại, trong đó có trên 260 trường hợp phản ảnh thái độ phục vụ, thu tiền không xé vé, thu quá giá vé quy định, thu tiền đối tượng được miễn vé... Gần đây nhất, bà Nguyễn Ngọc Bông (TP. Biên Hòa) - một người thường sử dụng xe buýt làm phương tiện đi lại - Bà cũng phản ảnh: Khi lên xe, nhân viên lấy tiền nhưng không xé vé và khi bà xuống xe, nhân viên liền đẩy bà xuống trong khi xe chưa dừng hẳn. Một người dân khác (xin được giấu tên) kiến nghị cơ quan chức năng nhắc nhở và có biện pháp xử lý đối với tài xế xe buýt trong việc chửi thề, văng tục với hành khách, không cho hành khách xuống, tranh giành khách trên đường, chạy quá tốc độ, thắng gấp, gây mất an toàn cho hành khách...

Xe buýt được nhiều người chọn làm phương tiện đi lại.

Trao đổi với chúng tôi, bà Thái Thị Ty, Giám đốc Trung tâm QLĐHVTHKCC tỉnh Đồng Nai bức xúc: "Vi phạm của lái xe, nhân viên phục vụ trên xe buýt diễn ra hàng ngày và đang trở thành một thực trạng nhức nhối cho các cơ quan chức năng". Nhiều trường hợp đã bị xử lý, phạt vi phạm hành chính hàng trăm triệu đồng. Ngoài ra, qua kiểm tra, Trung tâm phát hiện việc thu tiền quá giá quy định khá phổ biến trên các tuyến xe buýt số 10, 14 và đặc biệt là tuyến 16. Không những thế, một số xe vi phạm còn chống đối lại nhân viên kiểm tra của Trung tâm, đòi đánh lại nhân viên và không ký tên vào biên bản vi phạm. Cụ thể, xe 60M-7493 tuyến 16 của Hợp tác xã vận tải (HTXVT) Tân Phú, khi nhân viên Trung tâm lên kiểm tra, phát hiện trên xe đầy khách (khoảng 60 hành khách) nhưng tất cả hành khách đều không có vé (nhân viên phục vụ thu tiền nhưng không xé vé cho hành khách) và thu tiền xe cao gấp đôi giá vé quy định (giá vé quy định suốt tuyến là 24.000 đồng/người). Khi nhân viên Trung tâm tiến hành lập biên bản, thì nhân viên phục vụ trên xe cự cãi, lôi kéo, giựt biên bản và có một thành viên khác (mặc đồng phục HTXVT Tân Phú) xông đến đánh nhân viên của Trung tâm, đồng thời nhân viên phục vụ trên xe 60M-7493 tay cầm hung khí đe dọa hành hung nhân viên của Trung tâm. Trung tâm cũng đã có văn bản yêu cầu HTXVT Tân Phú tạm thời đình chỉ ngay xe 60M- 7493 để xử lý. Hay trường hợp tài xế xe 53N-5070, thuộc Công ty TNHH một thành viên xe khách Sài Gòn (Công ty xe khách Sài Gòn), tham gia hoạt động tuyến xe buýt không trợ giá 603 (Nhơn Trạch - Bến xe miền Đông) đuổi và xô nhân viên kiểm tra của Trung tâm xuống xe khi đang làm nhiệm vụ. Trung tâm cũng có văn bản yêu cầu Công ty xe khách Sài Gòn có biện pháp giáo dục, chấn chỉnh và xử lý nghiêm hành vi của lái xe, nhằm răn đe giáo dục đối với các lái xe và nhân viên phục vụ của đơn vị khi tham gia VTHKCC bằng xe buýt. Cũng theo bà Ty, mặc dù trong hợp đồng đã ký có đầy đủ các điều khoản thỏa thuận, nhưng khi tài xế và nhân viên phục vụ vi phạm, các đơn vị vận tải không điều hành được đội ngũ xã viên, nên xử lý chưa triệt để. Mặt khác, biện pháp chế tài cũng chưa đủ mạnh nên công tác xử lý còn gặp nhiều khó khăn.

* Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng phục vụ

Được biết, để nâng cao chất lượng phục vụ, trong những năm gần đây, Trung tâm cũng đã phối hợp với Hiệp hội vận tải ô tô Việt Nam tổ chức các lớp bồi dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ, giáo dục về đạo đức nghề nghiệp cho hàng ngàn lái xe và nhân viên phục vụ trên xe nhằm nâng cao ý thức, đạo đức nghề nghiệp để đáp ứng nhu cầu phục vụ hành khách ngày một tốt hơn. Mặt khác, bên cạnh việc kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp lái xe vi phạm, Trung tâm còn phối hợp với các doanh nghiệp vận tải tổ chức kiểm tra và  kiểm tra chéo giữa các doanh nghiệp với nhau để chấn chỉnh và xử lý các trường hợp vi phạm. Theo đó, trong năm 2009, đã xử lý trên 1.000 trường hợp vi phạm và đã phạt vi phạm hành chính với tổng số tiền hàng 100 triệu đồng.

Trong sự phát triển đa dạng các phương thức vận chuyển hành khách công cộng hiện nay, việc duy trì các tuyến xe buýt muốn thực sự đạt hiệu quả thì việc đầu tiên và trên hết là phải xây dựng được cách ứng xử văn minh, lịch sự trên xe buýt. Nhà nước bỏ ra rất nhiều tiền để hỗ trợ cho các tuyến xe, người đi đường cũng bỏ thêm tiền túi ra để sử dụng phương tiện công cộng này, vì thế hoàn toàn có thể đòi hỏi các nhà xe chấp hành triệt để các quy định chung. Trong đó, cách ứng xử có văn hóa là một yêu cầu chính đáng và cấp thiết!

HƯƠNG LI