Huyện Tân Phú: Giải tỏa chợ 125, tiểu thương "mất trắng" !

Vừa qua, nhiều hộ có ki-ốt kinh doanh ở khu vực chợ 125, thị trấn Tân Phú (huyện Tân Phú) hết sức bất ngờ trước thông báo của chính quyền yêu cầu trong vòng 15 ngày (từ 10-3 đến 24- 3-2006) phải di dời trả lại mặt bằng cho công ty Nam Phương xây dựng xí nghiệp dệt may xuất khẩu.Họ bất ngờ vì bởi ngay một cuộc họp với dân để thông báo việc giải tỏa cũng không có và chính quyền cũng không đề cập gì đến việc bồi thường hay hỗ trợ gì.

Dãy kiốt ở chợ 125 đang bị buộc phải di dời.

... "Mang con bỏ chợ !"

Năm 1990, chợ 125 ở thị trấn Tân Phú được sửa chữa lại. Ngoài khu vực nhà lồng chợ được Nhà nước đầu tư xây dựng, thì khu vực mặt bằng trước lồng chợ được phân lô cho các tiểu thương thuê, đồng thời vận động các tiểu thương cùng góp tiền xây dựng ki-ốt, (mỗi hộ đóng 2 triệu đồng tiền xây dựng và 1 triệu đồng tiền thuê ki-ốt trong thời hạn 5 năm). Vào thời điểm đó, khu vực ngã ba Trà Cổ đang có một chợ nhỏ mọc lên và có dấu hiệu phát triển mạnh. Nhiều tiểu thương lo ngại đầu tư một số tiền lớn để xây dựng ki ốt sẽ không hiệu quả, vì chỉ cách nhau vài trăm mét khu vực thị trấn Tân Phú có đến 2 chợ và chợ Trà Cổ thuận lợi hơn. Nên họ đề nghị được làm ki-ốt dạng thô sơ bằng cây, tôn. Tuy nhiên, Ban quản lý chợ 125 cam đoan sẽ dẹp bỏ chợ tự phát Trà Cổ và quyết định phải xây ki-ốt theo thiết kế chung. 2 triệu đồng là số tiền không nhỏ đối với các hộ kinh doanh, có hộ phải vay mượn, bán rẫy để có tiền xây ki-ốt. Cuối cùng thì hai dãy gồm 32 ki-ốt cũng được xây dựng. Dãy ki-ốt được xây dựng nhưng chợ Trà Cổ vẫn hoạt dộng sầm uất. Nhiều tiểu thương ở chợ 125 cho biết họ phải đóng tiền "trà nước" cho ban quản lý chợ để lập ra "ban dẹp chợ" hàng ngày có nhiệm vụ đi dẹp những người buôn bán lấn chiếm đường ở khu vực ngã ba Trà Cổ. Song dẹp đâu không thấy, với lợi thế ở ngã ba đường, chợ Trà Cổ ngày càng phát triển, còn chợ 125 thì ngày càng ế ẩm.

Năm 1995, UBND thị trấn Tân Phú ký lại hợp đồng cho thuê ki-ốt đối với các hộ buôn bán ở chợ 125. Lúc này chợ Trà Cổ lại nghiễm nhiên trở thành ngôi chợ lớn ở thị trấn Tân Phú. Ban quản lý chợ Trà Cổ cũng chính là những người từng điều hành chợ 125. Việc buôn bán ế ẩm, nhiều tiểu thương ở chợ 125 phải đóng cửa ki-ốt chuyển sang buôn bán ở chợ Trà Cổ. Có hộ thì hết vốn buôn bán đành coi ki-ốt là nơi tá túc để đi làm thuê kiếm sống. Từ đây, chợ 125 chỉ còn vài hộ buôn bán cầm chừng, hết hợp đồng thuê ki - ốt, UBND thị trấn Tân Phú cũng chẳng cần quan tâm đến việc ký lại hợp đồng theo thỏa thuận. Chợ 125 coi như xóa sổ, nhiều người buôn bán ở đây lâm vào cảnh "đi thì cũng dở, ở không xong" hết vốn buôn bán, họ cầm cự buôn bán vặt vãnh, coi ki-ốt là nhà.

* Đem chợ cho thuê

Bà Nguyễn Thị Thuận buôn bán èo uột cũng không biết đi đâu nếu chợ 125 bị giải tỏa.

Việc cho Công ty Nam Phương thuê mặt bằng chợ 125 để xây dựng xí nghiệp may thêu, các cơ quan chức năng bàn thảo ra sao, những hộ có thuê ki-ốt ở chợ 125 không hề biết. Một số hộ chỉ biết, trước ngày 10-3- 2006, ông Thiệu, Trưởng khu thị trấn Tân Phú mang đến tờ thông báo của UBND thị trấn Tân Phú dán lên vách tường, nội dung thông báo yêu cầu các hộ đang cư trú trong khu vực giải tỏa chợ 125 phải di dời trong vòng 15 ngày (từ 10-3 đến 24-3-2006), trả lại nguyên hiện trạng, phần đất của khu vực chợ như trước đây. Quá hạn trên, nếu hộ nào chưa tiến hành di dời, UBND thị trấn sẽ tiến hành xử lý theo quy định của pháp luật. Các hộ có ki-ốt ở chợ 125 quá bất ngờ trước thông báo này, họ cho rằng đó là sự áp đặt, bởi không đúng với tinh thần của hợp đồng đã ký trước đây. Ngay cả việc gặp gỡ người dân, UBND thị trấn cũng chưa tổ chức. Gặp chúng tôi, nhiều người dân bày tỏ ý kiến, ít ra nhà nước phải hỗ trợ cho người dân di dời chứ không thể thích thì buộc di dời được, bởi việc xây dựng ki-ốt là người dân đầu tư theo yêu cầu của chính quyền. Ông Q, một hộ có ki-ốt ở chợ 125, nói với vẻ bức xúc: "Chúng tôi đâu có lấn chiếm đất nhà nước mà buộc chúng tôi trả lại nguyên trạng. Trước đây, buộc chúng tôi phải xây dựng công trình kiên cố, nay lại yêu cầu chúng tôi di dời thì chí có cách đập bỏ đi".

Chung quanh việc di dời chợ 125, ông Trần Thanh Quang, Phó chủ tịch UBND thị trấn Tân Phú cho rằng, trước đây thỏa thuận giữa thị trấn với tiểu thương chợ 125 về việc xây ki-ốt là sau 5 năm sử dụng, ki-ốt sẽ thuộc về tài sản của nhà nước, các tiểu thương được quyền thuê lại. Nhưng từ nhiều năm nay, do chợ hoạt động không hiệu quả nên các hộ kinh doanh ở chợ 125 không phải đóng tiền thuê ki-ốt nữa. Việc cho công ty Nam Phương thuê mặt bằng chợ 125 là chủ trương của tỉnh và huyện. Trước khi ra thông báo di dời, UBND thị trấn có cho trưởng khu họp dân thông báo. Ông Quang khẳng định: "Nhà nước không đền bù hay hỗ trợ gì trong việc này". Trong khi đó các hộ đang sử dụng ki-ốt tại chợ 125 khẳng định, trong hợp đồng giữa UBND thị trấn Tân Phú với các tiểu thương không có khoản nào ghi sau 5 năm sử dụng các ki-ốt sẽ thuộc về tài sản nhà nước như ông Quang nói. Trong hai lần ký hợp đồng đều rành rẽ chuyện này. Việc giải tỏa chợ 125 không còn hoạt động để đưa vào khai thác mục đích khác có hiệu quả hơn là điều cần thiết. Tuy nhiên, không thể mặc nhiên UBND thị trấn Tân Phú lại buộc người dân phải di dời lập tức như vậy được. Việc chợ 125 hoạt động không hiệu quả trước hết là trách nhiệm của những người quản lý ở địa phương trước đây. Trong khi đó các tiểu thương đã đầu tư tiền của vào việc xây dựng chợ, thì lẽ ra họ phải được giải quyết quyền lợi một cách chính đáng. Theo ý kiến của người dân, lẽ ra UBND thị trấn Tân Phú phải có trao đổi với người dân trước khi ra thông báo có tính áp đặt này.

Nguyên Lễ