Tác hại khi "nghiện" TikTok

TikTok là nền tảng video âm nhạc đang rất thịnh hành trên mạng xã hội (MXH). Mỗi video chỉ khoảng vài chục giây nhưng sức truyền đạt thông tin, hình ảnh bắt mắt, nhạc nền hay khiến TikTok đang là một ứng dụng phổ biến nhất tại nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam.

TikTok là nền tảng video âm nhạc đang rất thịnh hành trên mạng xã hội (MXH). Mỗi video chỉ khoảng vài chục giây nhưng sức truyền đạt thông tin, hình ảnh bắt mắt, nhạc nền hay khiến TikTok đang là một ứng dụng phổ biến nhất tại nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam.

Trên mạng xã hội còn nhan nhản những video TikTok phản cảm. Ảnh chụp màn hình

Trào lưu này ít nhiều đem lại những thông điệp tích cực, song cũng ẩn chứa không ít sự độc hại khi phát tán nhiều nội dung tiêu cực, bạo lực… không phù hợp với lứa tuổi thanh thiếu niên, trẻ em.

* Nghiện làm, xem TikTok

Trước đây, nếu muốn lan truyền những thông điệp trên MXH, người ta thường dùng bài viết hoặc quay video rồi đăng tải lên mạng. Nhưng nay chỉ cần đăng nhập vào nền tảng TikTok, vài giây sau đã có ngay một video với rất nhiều hiệu ứng hỗ trợ. Tuy nhiên, do siêng chơi TikTok, lâu ngày thành “nghiện”, gây mất thời gian, thậm chí cả tiền bạc làm TikTok để đăng “phây” (Facebook).

Trường hợp của anh N.T.M. (ngụ P.Tân Phong, TP.Biên Hòa) là một ví dụ. Vì “nghiện” TikTok nên mỗi ngày anh M. đưa lên 3-5 clip có độ dài từ 30-50 giây. Ngày nào không làm TikTok, anh cảm thấy “thiếu thiếu”. Anh M. cho biết, để có đề tài làm TikTok đòi hỏi phải đi nhiều, mất thời gian và tiền bạc nhưng đã trót “nghiện” nên không bỏ được.

Cũng là một người “nghiện” các video TikTok khoe con, khoe của trên MXH, chị P.T.L. (ngụ P.Tam Hòa, TP.Biên Hòa) cho biết: “Do công việc cung cấp thực phẩm cho các bếp ăn tập thể phải dậy sớm nên tôi cần đi ngủ sớm, nhưng tối nào lên giường tôi cũng phải  lướt TikTok  và cứ thế hết video nọ đến video kia. Nó như một chất gây nghiện khiến người xem không dừng được. Có khi mải xem, nhìn đồng hồ đã 1-2 giờ sáng, trong khi 4 giờ tôi đã phải thức dậy. Nhiều hôm mệt quá, đầu không tỉnh táo nên giao nhầm hàng từ công ty này sang công ty kia và việc khắc phục rất vất vả”.

Là phụ huynh có con gái đang học lớp 4 và lớp 6, cả 2 rất mê TikTok, anh L.V.B. (ngụ P.Trung Dũng, TP.Biên Hòa) không giấu được sự lo lắng khi đã có lần bắt gặp con quay clip TikTok  khoe thân.

Anh B. chia sẻ: “Nếu TikTok có sự quản lý tốt về nội dung thì cũng rất hay, tôi thấy 2 con tôi cũng có thể học được những điệu nhảy hay cách sáng tạo đồ vật trên đó. Tuy nhiên, cũng không ít những video có hình ảnh khiêu dâm, bạo lực, thậm chí có cả những trò thử thách ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng khiến trẻ em rất dễ bắt chước. Nếu người lớn không giám sát được thì thực sự quá nguy hại”.

* Cần tỉnh táo khi chọn chơi, xem TikTok

Do điều kiện sử dụng TikTok rất đơn giản, nền tảng quá dễ để thực hiện dẫn đến trào lưu đua nhau làm TikTok. Bên cạnh những nội dung tích cực thì những nội dung tiêu cực, phản cảm của MXH này vẫn đang nhan nhản.

Trên TikTok hiện có nhiều video cố tình khoe những điểm nhạy cảm trên cơ thể, nhảy những điệu khêu gợi; quảng cáo bán đồ chơi tình dục, thuốc kích dục; bạo hành động vật… Nguy hiểm hơn là nhiều video thách thức người chơi như thả rắn đồ chơi điều khiển từ xa vào váy phụ nữ; thử thách uống mật ong đông lạnh; các động tác bẻ xương để chữa bệnh…

Trao đổi về vấn đề này, ThS tâm lý Nguyễn Công Bình, Phó giám đốc kiêm Trưởng phòng Đào tạo và nghiên cứu, Trung tâm Tâm lý học ứng dụng Hoàng Đức (TP.Biên Hòa), chia sẻ chủ đề liên quan đến nền tảng TikTok là nội dung đang được quan tâm khi giúp cho nhiều người sử dụng có cơ hội, không gian để sáng tạo, chia sẻ, trao đổi trong học tập, công việc, cuộc sống cũng như phát triển những giá trị bản thân.

Theo ThS tâm lý Nguyễn Công Bình, bên cạnh những sáng tạo và tiện ích mà TikTok mang lại thì kênh MXH này vẫn tồn tại những mặt trái khi nhiều người trẻ sử dụng nó với mục đích mong muốn được nhiều người công nhận, nhanh nổi tiếng, nhận được nhiều sự tương tác, quan tâm hơn. Vì thế, nhiều người đã làm những video không phù hợp với văn hóa, bối cảnh, chuẩn mực xã hội…

“Trong thời đại bùng nổ nền tảng số thì bản thân mỗi người nên tự lựa chọn cân nhắc nội dung khi làm và xem các video trên nền tảng TikTok. Với những trẻ dưới 18 tuổi, các bậc phụ huynh cần giám sát chặt chẽ việc con cái mình. Có thể bằng cách như thường xuyên xem lại lịch sử TikTok mà con đã xem trên điện thoại thông minh hoặc máy tính. Từ đó định hướng cho con xem những nền tảng số hữu ích, lành mạnh” - ThS Nguyễn Công Bình khuyến cáo.

Phó giám đốc Sở TT-TT Giang Thị Thu Nga nhận định, hiện nay vẫn tồn tại một số kênh YouTube, TikTok có nội dung thiếu chuẩn mực, thậm chí là phản cảm và tiêu cực. Ngoài trách nhiệm quản lý của cơ quan chức năng, vai trò của gia đình là rất quan trọng.

Các giải pháp công nghệ, kiểm soát chỉ góp phần giảm mối nguy hiểm, các tác động tiêu cực đến trẻ em khi sử dụng MXH. Quan trọng vẫn là các bậc phụ huynh theo sát việc sử dụng điện thoại của con em mình, thông qua việc quan tâm, hướng dẫn, chọn lọc cho con xem các kênh giải trí lành mạnh, mang tính giáo dục, phù hợp với từng độ tuổi.

Phương Liễu