Người chết "ký" giấy chuyển nhượng đất

Được cho ở nhờ, nhưng người ở nhờ lại giả chữ ký của người đã chết để làm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (QSDĐ) cho mình rồi tự tách thửa bán cho người khác.

Đây là trường hợp xảy ra tại xã Xuân Hưng (huyện Xuân Lộc) từ 5 năm trước khiến gia đình những người được thừa kế chính thức khu đất trên đến nay vẫn chưa thể lấy lại tài sản của cha mẹ mình để lại.

Ngôi nhà của ông Nguyễn Phò và bà Dương Thị Thí ngày trước.

Năm 1992, ông Nguyễn Phò và bà Dương Thị Thí, ngụ ở ấp 3, xã Xuân Hưng (huyện Xuân Lộc) mua một phần đất rộng 978m2 và đã được UBND huyện Xuân Lộc cấp giấy chứng nhận QSDĐ. Trên khu đất này đã có sẵn một ngôi nhà. Năm 1998 ông Phò mất. 1 năm sau, bà Thí cũng qua đời. Do các con của ông Phò và bà Thí đều định cư ở nước ngoài, không có người trông coi tài sản nên gia đình đã đồng ý cho bà Nguyễn Thị Ca (em ruột ông Phò) và con gái là Đoàn Thị Ngân ở nhờ với cam kết: gia đình bà Ca được quyền sử dụng và trông nom tài sản giúp, nhưng không được bán hoặc sang nhượng cho ai. Riêng ngôi nhà sẽ trở thành nhà tổ của dòng họ. Năm 2008, bà Ca mất, gia đình bà Ngân vẫn tiếp tục ở tại khu đất này.

Năm 2010, bà Ngân âm thầm làm thủ tục tách đất đang ở nhờ thành 2 thửa để bán cho ông Lê Minh Chiếu một thửa rộng 700m2. Cả 2 thửa đất này đều được UBND huyện Xuân Lộc cấp giấy chứng nhận QSDĐ. Sau khi mua đất từ bà Ngân, ông Chiếu liền phá bỏ căn nhà cũ của ông Phò và bà Thí. Đến lúc đó, cháu ngoại bà Thí là ông Lê Quang Huỳnh, ngụ cùng ấp mới biết. Tìm hiểu thông tin, ông Huỳnh được biết ngày 3-4-2000 bà Ngân đã giả mạo chữ ký của bà Thí viết trong giấy tay có nội dung chuyển nhượng toàn bộ diện tích nhà, đất trên sang cho bà Ngân được toàn quyền sử dụng. Trong khi đó, bà Thí mất ngày 29-11-1999.

Giải thích về trường hợp người chết “ký” giấy chuyển nhượng nhà, đất, ông Trần Đức Vũ, cán bộ địa chính xã Xuân Hưng, cho biết do gia đình bà Thí và ông Phò không làm giấy khai tử, nên xã không biết những người này qua đời. Khi bà Ngân nộp hồ sơ đề nghị được cấp giấy chứng nhận QSDĐ, qua xem xét giấy tờ thấy không có gì trục trặc nên UBND xã chuyển hồ sơ lên huyện. Sau đó UBND huyện Xuân Lộc đã cấp sổ đỏ cho bà Ngân. Với giấy tờ hợp lệ này, ông Chiếu mua đất của bà Ngân cũng là hợp pháp. Qua đó, UBND xã xác nhận và đề nghị UBND huyện Xuân Lộc cấp giấy chứng nhận QSDĐ cho phần tài sản ông Chiếu chuyển nhượng từ bà Ngân.

Theo ông Huỳnh, ngay sau khi phát hiện ra sự gian lận của bà Ngân, cán bộ địa chính xã đã báo cho chính quyền địa phương biết. Nhưng vì hồ sơ thủ tục về việc chuyển nhượng này đã hoàn tất và được chuyển lên cơ quan chức năng nên huyện vẫn cấp giấy chứng nhận QSDĐ cho ông Chiếu. Được sự ủy quyền của các con ông Phò và bà Thí ở nước ngoài, ông Huỳnh đã gửi đơn trình bày đến UBND huyện. Sau khi xem xét lại nguồn gốc đất, UBND huyện Xuân Lộc xác nhận việc chuyển nhượng nhà, đất giữa bà Thí (đã chết) và bà Ngân là không hợp pháp. Ngày 25-7-2011, UBND huyện Xuân Lộc ra Quyết định số 1515/QĐ-UBND, thu hồi giấy chứng nhận QSDĐ đã cấp cho bà Ngân và ông Chiếu. Đồng thời giao trách nhiệm cho Phòng Tài nguyên - môi trường huyện và xã Xuân Hưng thực hiện việc thu hồi 2 giấy chứng nhận QSDĐ đã cấp cho 2 trường hợp trên.

Và khoảnh đất trống sau khi ngôi nhà của ông Nguyễn Phò và bà Dương Thị Thí bị ông Lê Minh Chiếu đập bỏ. Ảnh: P.Liễu

Không đồng ý với Quyết định 1515, ông Chiếu đã khởi kiện UBND huyện Xuân Lộc về việc thu hồi giấy chứng nhận QSDĐ đất của ông. Nhưng kết quả xác minh tại các bản án số 02/0212-HC-ST ngày 31-8-2012 của Tòa án nhân dân huyện Xuân Lộc; bản án số 24-2013-HC-PT ngày 20-3-2013 của Tòa án nhân dân tỉnh và bản án số 287/TANDTC-HC ngày 26-5-2015 của Tòa án nhân dân tối cao đều xác nhận quyết định thu hồi giấy chứng nhận QSDĐ của UBND huyện Xuân Lộc đối với ông Chiếu là đúng pháp luật. Các cơ quan tư pháp cũng đã tư vấn cho ông Chiếu: về tranh chấp thửa đất đã mua, ông có thể kiện bà Ngân ra tòa bằng một vụ kiện dân sự khác.

Song điều đáng nói ở đây là cho đến nay đã gần 5 năm trôi qua nhưng việc thu hồi giấy chứng nhận QSDĐ của 2 hộ bà Ngân và ông Chiếu vẫn chưa được thực hiện. Trao đổi về vấn đề này bà Nguyễn Thị Thu, Phó trưởng phòng Tài nguyên - môi trường huyện Xuân Lộc, cho rằng mặc dù chính quyền địa phương đã nhiều lần vận động, nhắc nhở nhưng bà Ngân, ông Chiếu vẫn chưa chịu giao lại giấy chứng nhận QSDĐ. Những vướng mắc này đã làm ảnh hưởng đến việc giải quyết tài sản thừa kế cho các con của ông Phò và bà Thí. Ngày 25-11-2015, Phòng Tài nguyên - môi trường đã kiến nghị Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh - chi nhánh Xuân Lộc ra quyết định hủy giấy chứng nhận QSDĐ đối với 2 thửa đất mang tên bà Đoàn Thị Ngân và ông Lê Minh Chiếu. “Hiện cơ quan chức năng đang hoàn tất văn bản và dự kiến trong quý I-2016 sẽ ra quyết định hủy 2 giấy chứng nhận QSDĐ đã cấp cho bà Ngân, ông Chiếu. Riêng việc mua bán đất giữa ông Chiếu và bà Ngân, cũng như thỏa thuận của các con ông Phò và bà Thí với bà Ngân sẽ giải quyết theo hướng khác” - bà Thu cho biết.

Phương Liễu