10 năm nhọc nhằn tranh chấp đất

Vụ tranh chấp đất kéo dài đã 10 năm vẫn chưa rõ hồi kết. Một trong những nguyên nhân là do các bên không biết khiếu kiện ở đâu...

Vụ tranh chấp đất kéo dài đã 10 năm vẫn chưa rõ hồi kết. Một trong những nguyên nhân là do các bên không biết khiếu kiện ở đâu...

Đó là vụ tranh chấp đất giữa bà Nguyễn Thị Ry và ông Đồng Khánh, cùng ngụ tại tổ 11, KP2, phường Tam Hòa (TP.Biên Hòa). Vụ việc đã được tòa án hai cấp xét xử, nhưng tòa chỉ giải quyết tranh chấp về tài sản. Riêng phần đất tranh chấp, tòa hướng dẫn chuyển về địa phương vì đất chưa có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (CNQSDĐ). Trong khi đó, địa phương cho rằng, tòa đã xét xử rồi nên không tham gia giải quyết.

* Rắc rối nguồn gốc đất

Năm 2003, bà Ry kiện anh em ông Khánh ra tòa để đòi lại mảnh đất rộng khoảng  60m2 (có chuồng heo, nhà vệ sinh, giếng nước) tọa lạc tại số 5/4E tổ 11, KP2, phường Tam Hòa. Theo bản án sơ thẩm của Tòa án nhân dân (TAND) TP.Biên Hòa (ngày 18-3-2003) và phúc thẩm của TAND tỉnh (ngày 8-8-2005), vào năm 1981, do hoàn cảnh khó khăn, bà Ry buôn bán ngoài chợ nên anh em ông Khánh vào chiếm giữ đất. Vì giấy tờ thất lạc và sợ bị anh em ông Khánh đánh nên bà không dám đòi lại. Mãi đến năm 2003, bà tìm được giấy tờ nên mới phát đơn kiện. Theo đó, bà Ry kiện đòi lại đất và tài sản trên đất nhưng tòa chỉ giải quyết tranh chấp về tài sản, còn đất chưa có giấy CNQSDĐ nên không xem xét. Tòa hai cấp cũng đã bác đơn yêu cầu của bà Ry đòi lại tài sản, gồm: nhà vệ sinh, chuồng heo, giếng nước đối với gia đình ông Khánh. Tuy nhiên, qua 2 bản án sơ thẩm và phúc thẩm cho thấy, việc bà Ry đòi lại đất cũng không có cơ sở. Bởi lẽ, nguồn gốc thửa đất nói trên là do bà Nguyễn Thị Lụa (mẹ của ông Khánh) mua lại của bà Nguyễn Thị Vẽ vào năm 1984. Trước đó, bà Vẽ mua lại của bà Ry. Từ đó đến nay, gia đình ông Khánh đã sử dụng ổn định, kê khai và đóng thuế cho Nhà nước. Bà Ry cũng đã ký tên trong biên bản xác định ranh giới thửa đất với ông Khánh.

Nhà ông Đồng Khánh phải ngưng xây dựng vì đất đang tranh chấp. Ảnh: N. Thư

Sau khi tòa xét xử xong, vụ việc tạm lắng xuống. Đến đầu năm 2013, do căn nhà gỗ xuống cấp, gia đình ông Khánh xin phép UBND phường Tam Hòa cải tạo, sửa chữa thì bà Ry tiếp tục đứng ra ngăn cản. Lúc này, bà Ry không tranh chấp toàn bộ thửa đất như trước đây mà chỉ gửi đơn khiếu kiện một phần đất có diện tích khoảng 16m2 (4mx4m) nằm phía trước nhà ông Khánh. Lý do bà đưa ra là khu vực này có giếng nước xài chung. Tuy nhiên, UBND phường Tam Hòa bác đơn của bà Ry vì cho rằng tòa đã giải quyết.

* Thẩm quyền giải quyết của ai?

 Nhận định về vụ tranh chấp đất kéo dài này, Chủ tịch UBND phường Tam Hòa Bùi Đức Nam xác nhận, ông Khánh sử dụng thửa đất này đã lâu năm, có kê khai, đóng thuế đầy đủ. Căn cứ trên sơ đồ địa chính năm 2009 của phường, diện tích đất của ông Khánh khoảng 60m2 chạy thẳng từ đường hẻm xuống dưới. Do đó, bà Ry tranh chấp đòi lại phần đất khoảng 16m2  phía trước nhà ông Khánh là bất hợp lý. Riêng việc không xem xét đơn khiếu nại về 16m2 đất mà bà Ry trình bày trong đơn, ông Nam cho rằng không có cơ sở nào chứng minh phần đất ấy là không phải của ông Khánh. Hơn nữa tòa hai cấp đã xét xử xong nên chính quyền địa phương bác đơn của bà Ry là hợp lý. Tuy nhiên, đất ông Khánh đang sử dụng chưa có giấy CNQSDĐ nên địa phương muốn bảo vệ quyền lợi cho ông cũng khó. Trước mắt, UBND phường yêu cầu ông Khánh ngừng xây dựng nhà vì chưa có giấy phép xây dựng.

Hiện nay, nhà của ông Khánh đã xuống cấp, muốn xây lại phải làm thủ tục xin phép xây dựng. Trong khi đó, đất dự kiến xây dựng muốn được cấp phép thì gia chủ phải có giấy CNQSDĐ. Được biết, ông Khánh đã được cấp biên nhận hồ sơ xin hợp thức hóa chủ quyền đất từ ngày 24-11-1998 nhưng đến nay vẫn chưa được cấp giấy CNQSDĐ. Mấy tháng nay, gia đình ông Khánh phải thuê nhà trọ để ở nên cuộc sống gặp nhiều khó khăn. Không riêng ông Khánh mà phía bà Ry cũng kiến nghị địa phương tiếp nhận giải quyết dứt điểm vụ tranh chấp này.

Đặng Ngọc