Mua bán đất được xác nhận qua văn phòng luật sư: Coi chừng tiền mất, tật mang!

Thấy giá đất rẻ, có đường đi rộng từ 5-6m được rao bán tại một số nơi trên địa bàn TP. Biên Hòa, nhiều người dân đã mua để xây dựng nhà ở. Tuy nhiên, những hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất (QSDĐ) đối với những lô đất nói trên lại không qua một cơ quan chức năng nào công chứng, mà được xác nhận qua văn phòng luật sư (VPLS)...

Trong những năm gần đây, tình hình mua, bán đất bằng nhiều hình thức diễn ra khá sôi động ở TP. Biên Hòa, nhất là khu vực Hố Nai, Trảng Dài... Có những lô đất được bán với giấy tờ hợp pháp, có đầy đủ điều kiện để chuyển nhượng, tuy nhiên cũng có những trường hợp mua đất chỉ thông qua giấy viết tay và có người làm chứng. Gần đây có tình trạng mua bán đất được xác nhận qua VPLS khiến nhiều người hiểu nhầm về giá trị pháp lý của bản hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ.

* Đất rẻ dễ mua

Những khu đất nói trên thường được phân thành từng lô với diện tích từ 75-150m2 /lô, bán với giá từ 130-210 triệu đồng/lô, nhưng khi hỏi về hình thức giao dịch thì các chủ đất ở đây đều trả lời, hợp đồng chuyển nhượng được xác nhận qua VPLS chứ không phải được công chứng, chứng thực qua văn phòng công chứng hay UBND phường, xã theo quy định của Nhà nước.

Xác nhận của luật sư trên một hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ.

Liên hệ với UBND phường Hố Nai chúng tôi được biết, trong thời gian qua, phường vẫn chưa nắm tình trạng bán đất như trên và đến nay, phường cũng chưa tiếp nhận trường hợp nào khiếu kiện, tranh chấp về mua bán đất qua hình thức trên, đồng thời cũng chưa có người dân nào đến tham khảo tình hình lô đất đó trước khi quyết định mua đất.

Chị M., một người chuyên giới thiệu đất ở khu vực này cho biết, đất phân lô bán như thế này ở đây có nhiều và nhiều người mua để ở, có khi là mua đi bán lại để kiếm lời. Chị M. cho chúng tôi xem bản sao có công chứng giấy chứng nhận QSDĐ của thửa đất trên thì thấy đó là đất nông nghiệp, có tổng diện tích trên 1.400 m2, thửa đất được phân làm 3 dãy, mỗi dãy phân thành nhiều lô nhỏ có diện tích khoảng 100m2 với đường bê tông rộng khoảng 5-6m.

Cách đó không xa cũng có một khu đất được phân lô và bán với giá từ 135-145 triệu đồng/lô. Liên hệ với chủ đất thì được biết hình thức giao dịch cũng qua VPLS. Chủ đất còn giới thiệu nếu không ưng đất này thì anh ta còn đất ở Trảng Dài bán với giá cũng tương đương nhưng diện tích lớn hơn, khoảng 150m2/lô. Tuy nhiên, tất cả các lô đất trên đều được xác nhận hợp đồng giao dịch qua VPLS, nếu khách có yêu cầu qua phường hoặc văn phòng công chứng thì các chủ đất đều lắc đầu và trả lời rằng, nếu không đồng ý mua bằng hình thức đó thì thôi.

Với những người đi mua đất khi họ thấy thửa đất được san lấp mặt bằng có đường đẹp với giá rẻ, phù hợp với nhu cầu thì họ sẽ mua, nhiều người đã lầm tưởng VPLS xác nhận là yên tâm về tính pháp lý. Chị S., người đã mua đất và xây dựng nhà tại khu vực này cho biết, xung quanh đây mọi người đều mua với hình thức giao dịch như thế và cũng nhiều nhà đã xây dựng kiên cố, thấy vậy nên chị mua đất và cất nhà khang trang trong năm 2011. Khi làm nhà cũng không thấy ai phản ảnh gì.

* Xác nhận qua văn phòng luật sư?

Theo Quyết định số 68/2009/QĐ-UBND ngày 28-9-2009 của UBND tỉnh về việc quy định tối thiểu diện tích được phép tách thửa đối với từng loại đất trên địa bàn tỉnh Đồng Nai, thì đối với loại đất nông nghiệp chỉ được tách thửa khi có diện tích từ 500m2 trở lên, trong khi việc phân lô trên các thửa đất này chỉ có diện tích từ 75-150m2/lô. Một cán bộ ngành địa chính cho chúng tôi biết, những hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ nông nghiệp được xác nhận qua VPLS thì quy trình thực hiện tách thửa sau này sẽ không được do trái với quy định. Vì vậy, người mua đất nên cân nhắc và đến địa chính phường để tìm hiểu kỹ về lô đất trước khi quyết định mua, nhằm tránh những tranh chấp, khiếu nại và thiệt thòi về sau.

Sơ đồ phân lô tờ số 3 thửa 21, 23 phường Hố Nai.

Theo một hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ mà chúng tôi được biết, thì hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ được ký kết tại văn phòng luật sư và có sự xác nhận việc ký kết hợp đồng của luật sư. Tuy nhiên, theo Luật sư Nguyễn Đức, Chủ tịch Hội Luật gia tỉnh, đối với các giao dịch dân sự bằng hợp đồng sẽ giao cho phòng công chứng Nhà nước để công chứng và chứng thực; các cấp xã, phường, thị trấn được quyền chứng thực các giao dịch, như: sao y bản chính, lý lịch, di chúc, chữ ký. Luật sư chỉ có tư cách như người làm chứng, mà người làm chứng theo quy định cũng không nhất thiết phải là luật sư mà là công dân 18 tuổi trở lên đủ tư cách pháp nhân. Luật sư Đức cho biết thêm, người mua đất nên yêu cầu bên bán phải ra công chứng Nhà nước để chứng thực, công chứng hợp đồng chuyển nhượng đất để tránh thiệt thòi cho mình về sau. Vì hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ được xác nhận qua VPLS là không đúng quy định và không có giá trị pháp lý.

Thiện Nhân