Mạng xã hội: Không phải muốn đăng gì thì đăng

Thời gian gần đây, các cơ quan chức năng đã xử lý nhiều tổ chức, cá nhân cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, sai sự thật trên mạng xã hội (MXH).

Người dùng mạng xã hội cần trang bị cho mình kiến thức, kỹ năng, thái độ ứng xử văn minh, đúng các quy định của pháp luật. Tranh minh họa: L.Duy

Không gian MXH tưởng là ảo nhưng ảnh hưởng lại là thật. Vì vậy, không phải ai “muốn đăng gì thì đăng”, mà phải chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật khi tham gia MXH, có trách nhiệm về thông tin mình cung cấp, cũng như tỉnh táo khi tiếp nhận, chia sẻ để tránh những hệ lụy đáng tiếc.

Gánh hậu quả vì… “nói bừa”

Thực tế có trường hợp đăng dòng trạng thái thể hiện suy nghĩ tiêu cực, phát ngôn lệch lạc trên MXH đã khiến cộng đồng mạng “dậy sóng”, phản ứng gay gắt và chủ tài khoản MXH phải gánh hậu quả nặng nề do mình tự gây ra.

Mới nhất là vụ MC B.H. (cộng tác viên của  Công ty Truyền hình cáp SCTV) đã chia sẻ dòng trạng thái kiểu ca thán cảm thấy “rất phiền” trước đợt hợp luyện diễu binh 30-4 tại Thành phố Hồ Chí Minh.

Nữ MC này viết: “Xin đội ơn diễu binh, diễu hành ạ. Nhờ vậy mà thay vì 45 phút từ quận 12 về tới quận 7 thì bây giờ là một tiếng rưỡi, rồi còn nhích từng chút một ngoài đường ạ. Với tư cách là người sinh ra và lớn lên ở Sài Gòn xin phép không vui, không háo hức, miễn tự hào ạ. Rất phiền”.

Ngay khi đăng tải, bài viết đã vấp phải phản ứng gay gắt của cộng đồng mạng. Nhiều ý kiến chỉ trích, phê phán nữ MC có suy nghĩ tiêu cực, phát ngôn lệch lạc, nhất là trong bối cảnh cả nước đang hướng về đại lễ kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Dù MC B.H. đã đăng tải bài viết xin lỗi, thừa nhận bản thân không cẩn thận trong lời ăn tiếng nói và phát ngôn nhưng vẫn không thể xoa dịu sự bức xúc của dư luận. Đáng nói là sau đó Công ty Truyền hình cáp SCTV, nơi nữ MC B.H. đang cộng tác, đã chấm dứt toàn bộ hoạt động hợp tác, sử dụng hình ảnh và phát sóng các chương trình có liên quan đến MC B.H.

Ngoài ra, rất nhiều trường hợp đăng tải, chia sẻ thông tin thiếu kiểm chứng, sai sự thật lên MXH đã bị lực lượng chức năng xử phạt hành chính.

Cụ thể, ngày 18-4, Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao Thành phố Hà Nội đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với bà Đ.T.K.N. (47 tuổi, trú tại quận Hoàn Kiếm, Thành phố Hà Nội) về hành vi cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân.

Trước đó, bà N. đã live stream có phát ngôn sai sự thật, chưa được kiểm chứng với các ngôn từ “không đúng mực, phản cảm” trong quá trình xếp hàng chờ làm thủ tục cấp, đổi giấy phép lái xe tại trụ sở Đội Sát hạch, cấp giấy phép lái xe cơ giới đường bộ tại số 2, đường Phùng Hưng (quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội) vào ngày 10-3.

Tại Đồng Nai, ngày 14-1, Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng Công nghệ cao Công an tỉnh đã lập biên bản vi phạm hành chính đối với ông V.K.N. (68 tuổi, ngụ xã Sông Trầu, huyện Trảng Bom) về hành vi cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật trên không gian mạng về việc triển khai thực hiện Nghị định 168/2024/NĐ-CP ngày 26-12-2024 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông trong lĩnh vực giao thông đường bộ.

Không chỉ bị xử phạt hành chính, đối với các trường hợp đăng thông tin hoặc live stream quảng cáo sai sự thật trên MXH cũng có thể bị xử lý hình sự. Chẳng hạn, vào ngày 4-4, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã khởi tố, bắt tạm giam 5 bị can, trong đó có 2 tiktoker nổi tiếng trên MXH là: Quang Linh Vlogs và Hằng Du Mục với cáo buộc có dấu hiệu tội phạm sản xuất hàng giả là thực phẩm và lừa dối khách hàng. Trước đó, 2 tiktoker này thường live stream trên MXH, quảng cáo không đúng, gây nhầm lẫn về chất lượng sản phẩm kẹo rau củ Kera với những thông tin gây hiểu lầm như “một viên thay thế một đĩa rau xanh”…

Đẩy mạnh phòng ngừa, xử lý lừa đảo trên không gian mạng

Ngày 3-4, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Công điện số 29/CĐ-TTg yêu cầu các bộ, ngành, địa phương đẩy mạnh công tác phòng ngừa, xử lý hoạt động sử dụng công nghệ cao trên không gian mạng để lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Theo đó, yêu cầu Bộ Công an chỉ đạo công an các đơn vị, địa phương tập trung triển khai có hiệu quả đợt cao điểm tấn công trấn áp tội phạm sử dụng công nghệ cao, lợi dụng không gian mạng hoạt động phạm tội, lừa đảo chiếm đoạt tài sản; thường xuyên rà soát, kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xóa bỏ các nội dung, trang web, đường dẫn, ứng dụng, hội, nhóm, tài khoản trên không gian mạng liên quan đến hoạt động lừa đảo, cuộc gọi, tin nhắn nghi vấn lừa đảo, nhất là các cuộc gọi từ nước ngoài, cuộc gọi sử dụng công nghệ VoIP, ứng dụng OTT...

Ứng xử văn minh, đúng luật

Theo cơ quan chức năng, tình trạng lợi dụng những vụ việc được dư luận quan tâm để đưa ra thông tin sai sự thật, giật gân trên các trang cá nhân, hội, nhóm… có thể làm nhiễu loạn thông tin, gây tâm lý hoang mang cho người dân. Mặt khác, việc đăng tải, chia sẻ, phát tán những thông tin sai sự thật lên MXH không chỉ là hành vi vi phạm pháp luật, gây ảnh hưởng đến niềm tin của nhân dân vào Đảng, Nhà nước và các lực lượng thực thi công vụ, mà còn làm tổn thương uy tín, danh dự cá nhân, tổ chức, làm mất an ninh trật tự xã hội.

Luật sư Lê Quang Y, Chủ nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh, cho biết hiện các chế tài xử lý đối với hành vi đưa thông tin sai sự thật trên không gian mạng đã được pháp luật quy định rất rõ. Hành vi lợi dụng MXH để đăng tải thông tin sai sự thật, chưa được kiểm chứng gây ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.

“Không gian MXH tưởng là ảo, nhưng ảnh hưởng lại là thật, mỗi người tham gia MXH ý thức được trách nhiệm của bản thân, chịu trách nhiệm với các thông tin mình đăng tải, chia sẻ… Phải tự trang bị cho mình kiến thức, kỹ năng, thái độ ứng xử văn minh, đúng các quy định của pháp luật” - luật sư Lê Quang Y chia sẻ.           

Kim Liễu