Lo ngại thí sinh ảo, trúng tuyển ảo

Kết quả công bố kết quả tuyển sinh đại học đợt 1-2023 của Vụ Giáo dục đại học (Bộ GD-ĐT) mới đây cho thấy, chỉ có 32,2% số thí sinh trúng tuyển sớm chọn đăng ký nguyện vọng 1. Số thí sinh trúng tuyển thẳng theo quy chế xác nhận nhập học ngay cũng chỉ có 30,48%.

Kỳ tuyển sinh năm nay, hầu hết các trường đều có từ 3-6 phương thức xét tuyển. Trong đó, phổ biến nhất là xét tuyển thẳng theo quy định của Bộ GD-ĐT; xét tuyển đối với thí sinh tốt nghiệp chương trình THPT nước ngoài và có chứng chỉ quốc tế; xét tuyển học sinh giỏi; xét tuyển quá trình học tập theo tổ hợp môn; xét tuyển dựa trên kết quả thi đánh giá năng lực do Đại học Quốc gia TP.HCM và Đại học Quốc gia Hà Nội tổ chức; xét tuyển dựa vào kết quả thi tốt nghiệp THPT năm 2023. Bên cạnh đó, một số trường còn xét tuyển dựa trên kết quả kỳ thi đánh giá năng lực do trường tổ chức riêng và cách tính điểm tích hợp bằng nhiều phương pháp khác nhau.

Đáng chú ý là nhiều trường dành đến 40-60% chỉ tiêu cho các phương thức xét tuyển sớm và đã công bố kết quả trúng tuyển trước khi kỳ thi tốt nghiệp THPT diễn ra. Thí sinh khi đã trúng tuyển phương thức này chỉ cần vượt qua kỳ thi tốt nghiệp THPT, đăng ký nguyện vọng 1 vào ngành, trường đã trúng tuyển là yên tâm đậu mà không cần chờ đến khi điểm chuẩn được công bố. Tuy nhiên, chỉ có 32,2% số thí sinh đã trúng tuyển phương thức tuyển sinh sớm đăng ký nguyện vọng 1, thấp hơn rất nhiều so với chỉ tiêu của các trường cho từng phương thức xét tuyển và chắc chắn sẽ ít nhiều ảnh hưởng đến công tác tuyển sinh năm nay.

Tất nhiên, khi tiến hành lọc ảo nguyện vọng trên hệ thống, các trường đã phải cân đối lại chỉ tiêu, tỷ lệ xét tuyển cho từng phương thức tuyển sinh. Song, phương thức xét tuyển sớm đã và đang cho thấy những bất cập, đòi hỏi từ mùa tuyển sinh năm sau, các trường phải có sự điều chỉnh cho phù hợp nhằm hạn chế đến mức thấp nhất tình trạng trúng tuyển ảo. Nên chăng, không cần phải có quá nhiều phương thức xét tuyển dàn trải mà chỉ tập trung vào những phương thức thể hiện rõ nhất năng lực học tập của học sinh. Việc cộng điểm ưu tiên các chứng chỉ quốc tế là cần thiết nhưng cũng phải chọn lọc, vì điều này sẽ khiến cho thí sinh ở vùng sâu, vùng xa không được học những chứng chỉ này thiệt thòi.

Cũng theo Vụ Giáo dục đại học, năm 2023, cả nước có trên 660 ngàn thí sinh đăng ký xét tuyển đại học. Theo kết quả xét tuyển trên hệ thống, số thí sinh trúng tuyển (đợt 1) sau lọc ảo trên tổng số thí sinh đăng ký xét tuyển đại học năm 2023 đạt 92,7% (tăng 7,9% so với năm 2022). 49,1% thí sinh trúng tuyển nguyện vọng 1; 74,9% thí sinh trúng tuyển ở 3 nguyện vọng đầu tiên và 85,1% thí sinh trúng tuyển ở cả 5 nguyện vọng đầu tiên đã chứng tỏ thí sinh có sự tính toán, nghiên cứu rất kỹ phổ điểm ở từng ngành để đăng ký đúng nguyện vọng. Tuy nhiên, những con số này cũng cho thấy, số thí sinh ảo vẫn rất lớn dù hệ thống tuyển sinh đã phải tăng từ 6 lên đến 10 lần lọc ảo.

Minh Ngọc