Chấn chỉnh sai phạm trong hoạt động hành nghề luật sư

Thời gian qua, Sở Tư pháp đã nhận nhiều đơn, thư phản ánh, tố cáo của công dân về những sai phạm của các tổ chức, cá nhân hành nghề luật sư (HNLS) trên địa bàn tỉnh.

Sở Tư pháp và Đoàn Luật sư tỉnh Đồng Nai tổ chức cuộc họp để trao đổi hướng xử lý kỷ luật đối với luật sư Nguyễn Duy Bá. Ảnh: A.N

Từ đó, lãnh đạo Sở Tư pháp đã kịp thời chỉ đạo đi kiểm tra đột xuất để có cơ sở xử lý, đồng thời có văn bản gửi các cơ quan, đơn vị liên quan cùng tham gia chấn chỉnh những sai phạm theo quy định của pháp luật.

Chưa được cấp phép đã treo biển hiệu hoạt động

Điển hình là vụ việc của luật sư Nguyễn Duy Bá (ngụ khu phố 11, phường Tân Phong, thành phố Biên Hòa). Ông Bá được Bộ trưởng Bộ Tư pháp cấp chứng chỉ HNLS vào tháng 4-2017, Liên đoàn Luật sư Việt Nam cấp thẻ HNLS vào 5-2017 và từ tháng 3-2023, ông Bá đăng ký hành nghề tại Công ty Luật TNHH Hi-Law & Cộng sự (do Sở Tư pháp cấp giấy phép đăng ký hành nghề). Tuy nhiên, năm 2018, ông Bá tiến hành thành lập Công ty TNHH Luật Bình An (là doanh nghiệp được đăng ký kinh doanh theo Luật Doanh nghiệp, do Sở Kế hoạch và đầu tư cấp giấy phép tại số 01, lô A13, khu phố 11, phường Tân Phong) do ông làm Chủ tịch kiêm Giám đốc công ty và là người đại diện theo pháp luật. Sau đó, công ty của ông chuyển sang địa chỉ số 01/lô B, khu phố 11, phường Tân Phong nhưng chưa làm thủ tục thay đổi địa chỉ trụ sở hoạt động theo pháp luật về đăng ký kinh doanh.

Phó giám đốc Sở Tư pháp Phan Quang Tuấn cho biết, qua những lần đến kiểm tra, đoàn của Sở Tư pháp đã phát hiện hành vi vi phạm hành chính của luật sư Bá trong việc treo biển hiệu tổ chức HNLS khi chưa được đăng ký hoạt động theo quy định pháp luật.

Cụ thể, từ khoảng tháng 6-2023 đến tháng 2-2024, luật sư Bá treo biển hiệu có những nội dung: “Đoàn Luật sư tỉnh Đồng Nai - Văn phòng luật sư Nguyễn Duy Bá…”, “Đoàn Luật sư tỉnh Đồng Nai - Công ty Luật Bình An”…

Tại thời điểm kiểm tra ngày 22-4-2024, ông Bá treo biển hiệu có nội dung: “Công ty Luật Bình An - Luật sư Nguyễn Duy Bá…” và “Đoàn Luật sư tỉnh Đồng Nai - Công ty Luật Bình An…”. Ông Bá còn treo bảng: “biểu phí dịch vụ pháp lý cơ bản” của “Công ty Luật Bình An”, trong khi các tổ chức HNLS nêu trên chưa được đăng ký hoạt động theo quy định của Luật Luật sư năm 2006 và các văn bản pháp luật liên quan.

Bên cạnh đó, luật sư Bá có hành vi làm ảnh hưởng đến hình ảnh, uy tín của nghề luật sư, gây thiệt hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự.

Cụ thể, trước ngày 11-4-2024, ông Bá là luật sư làm việc tại Công ty Luật TNHH Hi-Law & Cộng sự (ngày 11-4-2024, Công ty Luật TNHH Hi-Law & Cộng sự không tiếp tục ký hợp đồng lao động với ông Bá); đồng thời ông Bá còn là luật sư, ông Bá là người hiểu biết về pháp luật liên quan đến điều kiện chuyển nhượng quyền sử dụng đất nhưng đã thực hiện việc xác thực và làm chứng hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất trái quy định pháp luật cho nhiều người. Những người tham gia các giao dịch đã tin tưởng ông Bá, ngộ nhận việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất đã được công chứng nên đã ký kết các hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất.

Sau khi Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế và buôn lậu Công an tỉnh tiến hành bắt ông Bùi Vĩnh Tuấn (Giám đốc Công ty CP Đầu tư xây dựng địa ốc Đại Tuấn Phát, Công ty CP Đầu tư phát triển Tập đoàn Đông Dương và Công ty CP Tập đoàn Boss Land) để điều tra về hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản thì những người tham gia giao dịch trên mới biết mình là người bị hại. Những người này đã liên hệ luật sư Bá để yêu cầu giải thích, hướng dẫn xử lý nhưng không được. Do đó họ đã gửi đơn khiếu nại, tố cáo đến nhiều nơi về các hành vi vi phạm pháp luật nêu trên làm ảnh hưởng không tốt đến hình ảnh, uy tín của nghề luật sư, gây thiệt hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của những người tham gia giao dịch.

Tháng 2-2024, tại buổi làm việc với Sở Tư pháp, đại diện Đoàn Luật sư tỉnh Đồng Nai xác nhận luật sư Nguyễn Duy Bá là thành viên Đoàn Luật sư tỉnh và đăng ký hoạt động tại Công ty Luật TNHH Hi-Law & Cộng sự từ tháng 3-2023. Thế nhưng, khi hoạt động hành nghề, ông Bá không lấy danh nghĩa của tổ chức HNLS của Công ty Luật TNHH Hi-Law & Cộng sự mà sử dụng pháp nhân Công ty TNHH Luật Bình An (không có chức năng, không thuộc phạm vi ngành nghề đăng ký kinh doanh) để thực hiện tư vấn, xác nhận giao dịch cho khách hàng.

Từ những cơ sở trên, Sở Tư pháp đã có tờ trình gửi UBND tỉnh về việc chuyển hồ sơ xử phạt vi phạm hành chính đối với luật sư Bá. Ngày 16-5-2024, UBND tỉnh đã ban hành quyết định xử phạt hành chính 25 triệu đồng đối với ông Bá về việc treo biển hiệu: “Văn phòng Luật sư Nguyễn Duy Bá thuộc Đoàn Luật sư tỉnh Đồng Nai” khi tổ chức HNLS này chưa được đăng ký hoạt động theo quy định pháp luật. Ngoài ra, Sở Tư pháp còn có văn bản đề nghị Sở Kế hoạch và đầu tư rà soát, xác minh, kiểm tra, xử lý hành vi vi phạm của Công ty TNHH Luật Bình An theo quy định pháp luật (nếu có).

Ngày 16-7-2024, Sở Tư pháp và Đoàn Luật sư tỉnh Đồng Nai đã có buổi họp trao đổi hướng xử lý kỷ luật đối với luật sư Bá. Đại diện Đoàn Luật sư tỉnh cho biết, Chi bộ Đoàn Luật sư tỉnh đã lập đoàn kiểm tra, xác minh đối với vụ việc của luật sư Bá. Sau đó, chi bộ tiến hành họp bàn và thống nhất ra quyết định xử lý kỷ luật về mặt Đảng đối với luật sư Bá ở mức cảnh cáo.

Về vi phạm trong hoạt động nghề nghiệp, các bên đều thống nhất cho rằng, một số tình tiết liên quan đến việc cấp chứng chỉ HNLS của ông Bá cần phải được làm rõ thì mới có căn cứ xử lý đạo đức nghề nghiệp. Do đó, Đoàn Luật sư tỉnh đề nghị Sở Tư pháp gửi văn bản báo cáo, kiến nghị đến Bộ Tư pháp để có ý kiến chỉ đạo cụ thể. Trên cơ sở đó, Sở Tư pháp và Đoàn Luật sư tỉnh phối hợp đưa ra giải pháp xử lý vụ việc đúng quy định pháp luật.

Sẽ tiếp tục thanh tra, kiểm tra định kỳ, đột xuất

Từ đầu năm 2024 đến nay, Thanh tra Sở Tư pháp đã kiểm tra 8 tổ chức HNLS trên địa bàn tỉnh. Qua đó, Thanh tra Sở Tư pháp đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động luật sư với số tiền 113 triệu đồng. Thời gian tới, Thanh tra Sở Tư pháp sẽ tiếp tục thanh tra, kiểm tra định kỳ, đột xuất để ngăn chặn xử lý sai phạm.

Hoạt động không đúng trụ sở đăng ký

Theo ông Phan Quang Tuấn, thời gian vừa qua, Thanh tra Sở Tư pháp còn đi kiểm tra đột xuất việc chấp hành pháp luật đối với một số tổ chức HNLS trên địa bàn như: Văn phòng Luật sư Nguyễn Khánh Toàn & Cộng sự, Văn phòng Luật sư Trường Tuyền… Qua đó, đoàn cũng phát hiện những sai phạm và kiên quyết xử lý theo quy định pháp luật.

Văn phòng Luật sư Nguyễn Khánh Toàn & Cộng sự có trụ sở chính ngoài Hà Nội và chi nhánh văn phòng tại khu phố 4, phường Quang Vinh (thành phố Biên Hòa). Đại diện chi nhánh văn phòng này cho biết, địa điểm chi nhánh văn phòng được ông T.X.K. cho mượn sử dụng (thỏa thuận bằng miệng) chứ không có hợp đồng thuê.

Nơi làm việc của luật sư Nguyễn Duy Bá tại khu phố 11, phường Tân Phong (thành phố Biên Hòa).

 Tại thời điểm kiểm tra, Chi nhánh Văn phòng Luật sư Nguyễn Khánh Toàn & Cộng sự có treo biển hiệu “Chi nhánh Văn phòng Luật sư Nguyễn Khánh Toàn & Cộng sự” mà chưa được sự cấp phép hoạt động của Sở Tư pháp. Do vậy, Thanh tra Sở Tư pháp đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính với số tiền 17,5 triệu đồng đối với văn phòng luật sư này vì hoạt động không đúng trụ sở đã ghi trong giấy đăng ký hoạt động của tổ chức HNLS; đình chỉ hoạt động của chi nhánh văn phòng trong thời hạn 4 tháng 15 ngày.

Văn phòng Luật sư Trường Tuyền có trụ sở đăng ký tại ấp Tân Triều, xã Tân Bình (huyện Vĩnh Cửu) nhưng hoạt động tại khu phố 1, phường Bửu Long (thành phố Biên Hòa). Tại thời điểm kiểm tra, cả bên ngoài và bên trong văn phòng đều có treo bảng “Văn phòng Luật sư Trường Tuyền” và bảng liệt kê các dịch vụ pháp lý mà văn phòng thực hiện cho khách hàng.

Đại diện Văn phòng Luật sư Trường Tuyền cho biết, văn phòng đã mở cửa hoạt động tại khu phố 1, phường Bửu Long từ năm 2018 đến nay. Việc tự ý mở văn phòng, treo biển hoạt động luật sư khi chưa được Sở Tư pháp cấp phép hoạt động là trái quy định pháp luật.

Từ những căn cứ trên, Thanh tra Sở Tư pháp đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính với số tiền 17,5 triệu đồng đối với Văn phòng Luật sư Trường Tuyền, vì đã hoạt động không đúng trụ sở đã ghi trong giấy đăng ký hoạt động của tổ chức HNLS; đình chỉ hoạt động của Văn phòng Luật sư Trường Tuyền trong thời hạn 4 tháng 15 ngày.  

An Nhơn