Ngăn tình trạng giải quyết mâu thuẫn bằng bạo lực

Hiện nay, tình hình tội phạm về cố ý gây thương tích đang diễn ra khá nhiều. Điều đáng nói là đa số những vụ án cố ý gây thương tích đều xuất phát từ những mâu thuẫn bộc phát, nhỏ nhặt trong cuộc sống.

Bị cáo Nguyễn Xuân Huế sau khi gây thương tích cho bị hại đã phải lãnh án giết người. Ảnh: T.TÂM

Do không kiềm chế được nóng giận, hung hăng mà nhiều người phải nhận cái kết đắng, để lại những hậu quả nặng nề cho đôi bên.

* Giận quá, mất khôn

Trong số các vụ án gây thương tích, có nhiều vụ việc chỉ xuất phát từ những mâu thuẫn nhỏ nhặt nhưng do hơn thua trong cuộc sống dẫn đến đánh nhau, để rồi người bị thương tích nặng, người phải vào tù thì hối hận cũng đã muộn.

Mới đây, Viện KSND H.Thống Nhất đã truy tố bị can Trần Đức Lâm (42 tuổi, ngụ xã Quang Trung, H.Thống Nhất) về tội cố ý gây thương tích. Theo cáo trạng của Viện KSND H.Thống Nhất, vào ngày 22-10-2022, Lâm tổ chức tiệc sinh nhật tại một quán cơm trước cửa nhà anh Nguyễn Đức Nam (ngụ xã Quang Trung). Lúc anh Nam điều khiển xe ô tô từ trong nhà ra đường đã va quẹt vào bàn ăn Lâm đang ngồi. Giữa hai bên xảy ra cự cãi, được mọi người can ngăn nên anh Nam lái xe bỏ đi.

Khoảng 10 phút sau, anh Vũ Đức Việt (ngụ xã Quang Trung, bạn anh Nam) cùng 3 người bạn khác đến rủ anh Nam đi uống cà phê. Lúc này, Lâm nhầm tưởng anh Nam gọi người đến đánh mình nên về nhà xách dao tự chế qua chém anh Việt nhiều nhát, gây thương tật tỷ lệ 21%.

Thậm chí, có những vụ việc đánh nhau gây thương tích giữa các học sinh đang ngồi ghế nhà trường. Đơn cử như mới đây, Công an H.Nhơn Trạch đã xử lý vi phạm hành chính hơn 10 thanh, thiếu niên về hành vi cố ý gây thương tích vì tham gia đánh em N.M.D. (16 tuổi, học sinh Trường Nguyễn Bỉnh Khiêm, xã Phú Hội, H.Nhơn Trạch). Nguyên nhân vì nhóm thanh, thiếu niên trên nghi ngờ em D. sử dụng điện thoại quay cảnh nhóm này đang đi đánh nhau.

Bên cạnh đó, có nhiều vụ án ban đầu chỉ bị khởi tố về tội cố ý gây thương tích do bị hại chỉ bị thương. Tuy nhiên, quá trình điều tra, xét về tính chất, mức độ của vụ việc thì đối tượng đã bị truy tố tội danh giết người và phải chịu bản án nặng.

Điển hình như ngày 29-11, TAND tỉnh tuyên phạt bị cáo Nguyễn Xuân Huế (27 tuổi, quê tỉnh Quảng Bình) 14 năm tù về tội giết người. Theo nội dung vụ án, vào ngày 28-12-2021, anh Nguyễn Thành Trung (38 tuổi, ngụ xã Bắc Sơn, H.Trảng Bom) ngồi nhậu cùng Huế và một số bạn bè trước cửa nhà trọ. Trong lúc nhậu, giữa anh Trung và Huế xảy ra mâu thuẫn nên Huế chạy vào phòng trọ lấy dao tự chế ra chém anh Trung gây thương tật tỷ lệ 55%. Nạn nhân bị thương, ban đầu Huế bị khởi tố về hành vi cố ý gây thương tích nhưng quá trình điều tra xác định hành vi của bị cáo là nguy hiểm nên cơ quan điều tra đã chuyển sang tội danh giết người.

* Một điều nhịn, chín sự lành

Theo đại diện Viện KSND tỉnh, trên địa bàn tỉnh đã xảy ra nhiều vụ cố ý gây thương tích rất đáng báo động, lượng án liên quan đến tội cố ý gây thương tích chiếm tỷ lệ cao. Nguyên nhân được xác định là do những mâu thuẫn trong sinh hoạt, quan hệ ứng xử, lúc ăn nhậu; mâu thuẫn giữa vợ chồng, do ghen tuông và đặc biệt là các thanh thiếu niên đang ở tuổi “hiếu thắng” muốn hơn thua, quyết đấu… Từ sự nóng giận, không kiềm chế được bản thân, nhiều đối tượng đã gây ra các vụ đánh nhau, để lại hậu quả rất đau lòng.

Bên cạnh những vụ việc do mâu thuẫn kéo dài đã lâu nhưng chưa được giải quyết dứt điểm dẫn đến xô xát thì đa phần đều là những vụ việc bộc phát, dễ kích động, người trong cuộc không làm chủ được bản thân nên có hành vi dùng hung khí gây thương tích cho người khác. Từ thực tế cho thấy, các vụ việc xảy ra trong thời gian rất nhanh, bộc phát nên công tác phòng ngừa cũng trở nên khó khăn hơn.

Về góc độ pháp lý, đại diện Viện KSND tỉnh phân tích, hiện có một số vụ việc mặc dù người bị hại chỉ bị thương tích nhưng bị cáo vẫn bị truy tố về tội giết người và lãnh án nặng theo Án lệ số 47/2021/AL về việc xác định tội danh trong trường hợp bị cáo dùng hung khí nguy hiểm đâm vào vùng trọng yếu của cơ thể bị hại, được Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao thông qua ngày 25-11-2021. Với quy định này, nhiều người phạm tội đã phải chịu mức án nghiêm khắc bởi thói hung hăng, côn đồ của bản thân.

Đại diện Viện KSND tỉnh cho hay, để ngăn chặn tình trạng này, ngoài việc phát hiện, bắt giữ và xử lý nghiêm các đối tượng gây án nhằm tạo tính răn đe thì cần có sự phối hợp chặt chẽ của các tổ chức đoàn thể và nhất là các tổ chức cơ sở gần dân nhất để kịp thời phát hiện, giải quyết và hòa giải những mâu thuẫn phát sinh trong nhân dân. Đồng thời, cần chú trọng công tác giáo dục đạo đức cho học sinh ngay từ khi đang ngồi trên ghế nhà trường và dạy kỹ năng sống để thanh thiếu niên biết xử lý tình huống khi xảy ra mâu thuẫn; tăng cường công tác tuyên truyền pháp luật, nhất là tuyên truyền về hệ lụy mang lại sau những vụ cố ý gây thương tích. Tránh tình trạng kéo bè, kết cánh, rủ nhau đi giải quyết mâu thuẫn và cùng nhau phải lãnh các bản án nghiêm khắc.

Tố Tâm