Gian nan chống hàng giả

Sản xuất hàng giả nói chung không phải là hoạt động mới của tội phạm, nhưng gần đây, sự “bành trướng” và tốc độ sao chép từ hàng thật đã trở nên tinh xảo và quá nhanh…

 

Đồ thể thao giả nhãn hiệu Adidas bị cơ quan chức năng thu giữ. Ảnh: V. Lâm

Mặc nhiên chấp nhận mua, xài hàng giả, hàng nhái (dưới đây gọi chung là hàng giả - HG) gần như là “căn bệnh” khó chữa nhất của một số người tiêu dùng lâu nay. Chính vì vậy, “thị trường” hàng giả mới có cơ hội tồn tại và ngày càng phát triển khắp nơi. Khảo sát cho thấy, hàng giả len lỏi khắp các nhóm, ngành hàng.

* Hàng giả… tràn lan

Theo số liệu từ Chi cục Quản lý thị trường Đồng Nai, trong thời gian gần đây, hàng chục vụ sản xuất - kinh doanh HG đã được phát hiện. Trong đó, HG trải rộng từ các nhóm hàng thời trang, thực phẩm, hóa phẩm, vật liệu xây dựng, cơ khí… với nhiều thương hiệu nổi tiếng: thời trang Gucci, Adidas, Việt Tiến, bột giặt Omo, bột ngọt Ajinomoto, phụ tùng xe máy Honda - Yamaha - Suzuki, bột trét tường Dulux…

Chị T.N, chủ một cửa hàng thời trang trên đường Phạm Văn Thuận thừa nhận, hầu hết quần áo và phụ kiện thời trang bao gồm: dây nịt, giỏ xách, nước hoa, trang sức… bày bán ở đây; cũng như hầu hết các shop thời trang khác trên thị trường đều là hàng nhái các thương hiệu nổi tiếng: Louis Vuitton, Chanel, Prada, Hermes... “Đương nhiên, đã là HG thì chất lượng không cao, nhưng vì nguồn hàng quá dồi dào, giá rẻ, đẹp nên dễ bán. Hàng nhái cũng được chia nhiều cấp độ, gọi là hàng “fake” (giả mạo, làm giống như thật), thị trường đa phần bán hàng fake cấp thấp giá rẻ, còn hàng fake cấp 1 hay cấp 2 với độ nhái gần như thật thì tiền triệu là bình thường” - chị N. nói.

Thời gian qua, HG xuất hiện rất nhanh. Nếu trước đây, sau khi doanh nghiệp cho ra đời sản phẩm mới thì phải vài tháng sau mới có HG, thì nay chỉ cần mấy ngày, hàng “sao chép” đã xuất hiện ngoài thị trường. Giám đốc marketing của một doanh nghiệp trong ngành nhựa có trụ sở tại TP. Hồ Chí Minh khẳng định: tốc độ tung HG hiện nay nhanh đến nỗi, chỉ sau 3 ngày ra sản phẩm mới, thị trường lập tức có ngay mặt hàng này. Điều đáng nói là giá HG chỉ bằng 1/3 hàng chính hãng!

* Chưa chủ động trong phối  hợp

Ông Phạm Đắc Hùng, đội trưởng Đội chống hàng giả (Chi cục Quản lý thị trường Đồng Nai) cho biết, công tác chống HG hiện đang gặp nhiều khó khăn. Thực tế, dù nhìn bề ngoài, việc xác định một số mặt hàng giả nhãn hiệu thuộc nhóm hàng quần áo, giày dép, mắt kính, đồng hồ… không quá khó. Nhưng điều nan giải nhất là để xử lý HG, cần có sự hợp tác của chủ sở hữu các mặt hàng chính hãng. Tuy nhiên, các thương hiệu nổi tiếng thế giới như: Louis Vuitton, Nokia, Rolex, Chanel… khó liên lạc được, bởi họ chỉ ủy quyền cho đại diện tại Việt Nam trong những thời kỳ nhất định. Do đó, khi phát hiện HG thì công tác xử lý gặp không ít khó khăn.

Bình gas giả hàng chục nhãn hiệu gas nổi tiếng. Ảnh: V.L

Theo đó, hiện tại ở nhóm hàng thời trang chỉ có vài nhãn hiệu của các hãng: Adidas hay Gucci là ủy quyền thường xuyên cho một văn phòng luật ở Việt Nam chuyên lo về vấn đề HG, giúp cơ quan chức năng dễ dàng phối hợp để xác minh, xử lý. Riêng mặt hàng thực phẩm - tuy ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người, nhưng HG ở lĩnh vực này hiện nay phát sinh nhiều. Chẳng hạn gần đây, lực lượng quản lý thị trường phát hiện dầu ăn Đệ Nhất bị làm giả, song để có cơ sở pháp lý, phải được sự hỗ trợ của chủ sở hữu thì mới tiến hành xử lý được. Mặt hàng rượu cũng ít nhận được sự hợp tác của cơ sở sản xuất trong việc xác định đâu là hàng thật, nhất là rượu ngoại, trừ nhãn hàng Johny Walkers.

Thực ra, sự hợp tác giữa chủ sở hữu thương hiệu có hàng hóa bị làm giả nhiều trên thị trường, ngoài khoảng cách về địa lý, còn một lý do tế nhị khác là nhiều doanh nghiệp sợ doanh thu bị sụt giảm, nếu chỉ đích danh hàng được làm giả ra sao. Đây là tâm lý người tiêu dùng trong việc cảnh giác khi mua hàng của những thương hiệu bị nhái quá nhiều. Chính vì vậy, việc ngăn chặn, xử lý HG lâu nay là vấn đề đau đầu của cả nhà sản xuất lẫn cơ quan quản lý.

Vi Lâm