Có một con người mà sinh thời cho đến khi giã biệt thế giới này luôn giành được sự kính trọng và tin tưởng gần như tuyệt đối của người dân, đó là Đại tướng Võ Nguyên Giáp.
Có một con người mà sinh thời cho đến khi giã biệt thế giới này luôn giành được sự kính trọng và tin tưởng gần như tuyệt đối của người dân, đó là Đại tướng Võ Nguyên Giáp.
Có lẽ vì vậy mà Giáo sư Trần Văn Giàu đã từng nói rằng lịch sử Việt Nam hôm nay và mãi mãi về sau sẽ luôn nhắc nhớ đến hai nhân vật nổi tiếng là Hồ Chí Minh và Võ Nguyên Giáp.
1. Khác với các vị cách mạng tiền bối khác, Võ Nguyên Giáp gặp lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc trễ hơn rất nhiều. Mãi tới tháng 5-1940, ông cùng đồng chí Phạm Văn Đồng sang Trung Quốc để gặp lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc. Trong hồi ký Từ nhân dân mà ra, Đại tướng cho biết khi gặp Bác Hồ, sau đó mỗi lần các ông đi công tác, Bác đều dặn ông “cố gắng học thêm quân sự”. Bằng con mắt tinh tường của mình, Bác Hồ đã nhận ra tố chất thiên tài quân sự của Võ Nguyên Giáp từ rất sớm. Vì vậy, mà khi quyết định thành lập Đội Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân, lãnh tụ Hồ Chí Minh đã giao cho ông nhiệm vụ đặc biệt này.
Ngày 20-1-1948, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký Sắc lệnh số 110-SL phong hàm đại tướng cho ông, ông trở thành đại tướng đầu tiên của Quân đội nhân dân Việt Nam ở tuổi 37.
Trả lời phóng viên nước ngoài về tiêu chí phong tướng đặc biệt này, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: “Đánh thắng đại tá phong đại tá, đánh thắng thiếu tướng phong thiếu tướng, thắng trung tướng phong trung tướng, thắng đại tướng phong đại tướng”. Trong buổi lễ long trọng phong hàm đại tướng cho ông, Bác Hồ đã trao Sắc lệnh với lời nhắn nhủ: “Nhân danh Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Bác trao cho chú hàm Đại tướng để chú điều khiển binh sĩ, làm tròn sứ mệnh mà nhân dân phó thác cho”.
Trong trận đối đầu lịch sử tại Điện Biên Phủ năm 1954, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã quyết định giao cho ông toàn quyền chỉ huy với lời căn dặn: “Trận này chỉ được thắng không được thua vì thua là hết vốn”. Để đáp lại sự tin tưởng tuyệt đối này, Võ Nguyên Giáp đã có những quyết định lịch sử, đặc biệt là quyết định từ “đánh nhanh” sang “đánh chắc, tiến chắc”. Chính quyết định này cùng với việc trân quý từng giọt máu của người lính đã làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”.
Trong Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, mệnh lệnh nổi tiếng nhất mà ông chỉ đạo là “Thần tốc, thần tốc hơn nữa, táo bạo, táo bạo hơn nữa, tranh thủ từng phút, từng giờ, xốc tới mặt trận, giải phóng miền Nam, quyết chiến và toàn thắng”.
Trong quá trình trưởng thành của các lực lượng vũ trang nhân dân Việt Nam, cho đến nay, Đại tướng Võ Nguyên Giáp là vị Tổng tư lệnh duy nhất. Trước ông, sau ông chưa có ai được giao đảm nhiệm vị trí đặc biệt này.
2. Võ Nguyên Giáp là một vị tướng huyền thoại, một thiên tài quân sự không chỉ của Việt Nam mà còn của thế giới. Hầu như những vị tướng, những người lính dưới quyền ông đã giành cho ông sự tin yêu và ngưỡng mộ gần như tuyệt đối.
Thượng tướng, GS Hoàng Minh Thảo, nguyên Giám đốc Học viện Quân sự cấp cao, đánh giá về ông: “Võ Nguyên Giáp là bậc thầy về cách đánh. Ông luôn tìm ra cách đánh độc đáo và sáng tạo, vừa đảm bảo thắng lợi cao nhất cho trận đánh, vừa hạn chế đến mức thấp nhất thương vong cho tướng sĩ. Ông là vị thống soái có tài thao lược kiệt xuất…”.
Thượng tướng Trần Văn Trà, nguyên Tư lệnh Quân Giải phóng miền Nam Việt Nam đã nói: “Võ Nguyên Giáp là một Tổng tư lệnh biết đau với từng vết thương của người lính, biết tiếc từng giọt máu của mỗi chiến binh”.
Nhà báo, nhà sử học nổi tiếng Bernard Fall, người chuyên viết về chiến tranh Việt Nam, đã đánh giá: “Trong một tương lai có thể thấy trước, phương Tây chưa thể đào tạo được một vị tướng nào sánh kịp với Võ Nguyên Giáp”.
Tướng Christian de Castries, người chỉ huy cao nhất của quân đội Pháp tại chiến trường Điện Biên Phủ thì “tâm phục khẩu phục”: “Tôi thừa nhận tướng Giáp rất sành sỏi binh nghiệp và khôn ngoan hơn, tài giỏi hơn tôi đã đành, mà còn hơn cả tướng Cogny và tướng Navarre. Tôi hân hạnh được làm đối thủ của tướng Giáp, được làm kẻ chiến bại trực tiếp của một người tài giỏi như tướng Giáp. Tôi ngưỡng mộ và kính phục ông”.
Trên boong tàu hải quân đi kiểm tra vùng biển Quảng Bình tháng 3-1973, Đại tướng Võ Nguyên Giáp khẳng định “Quyết tâm bảo vệ toàn vẹn vùng biển, hải đảo của Tổ quốc”. Ảnh: Tư liệu |
3. Là người sớm nhận ra vai trò của kinh tế biển và sự kết hợp giữa kinh tế biển với quốc phòng, năm 1977, ông đã đề xuất chiến lược khoa học biển và kinh tế miền biển. Cũng từ năm 1977, ông đã nghĩ đến một nền kinh tế nhiều thành phần, trong đó thành phần tư nhân được ông rất chú ý.
Khi không còn đảm nhiệm nhiệm vụ bên quân đội, theo sự phân công của Đảng, ông chuyển sang làm Phó thủ tướng và được giao phụ trách công tác khoa học và kỹ thuật. Trên cương vị mới này, với bộ óc của một nhà chiến lược tài ba, bằng trái tim nhiệt huyết của một trí thức luôn cùng nhịp đập và suy nghĩ trong niềm vui và nỗi đau của dân tộc, của mỗi người dân, Đại tướng đã tận tâm, tận lực, kiên trung báo quốc.
Là người từng viết tác phẩm Vấn đề dân cày từ năm 1937, ông hiểu nỗi khổ nhọc, vất vả của người nông dân. Vì vậy trên cương vị mới, ông chủ trương huy động lực lượng khoa học kỹ thuật phục vụ sản xuất nông nghiệp, nâng cao đời sống của nhân dân. Đại tướng khẳng định: “Mục đích của thông tin khoa học không phải chỉ để biết mà là để làm, thông tin phải đưa đến hành động, đưa đến sản xuất”.
Sinh thời, Đại tướng rất quan tâm đến đến sự nghiệp giáo dục, đặc biệt là xây dựng và đào tạo đội ngũ nhà giáo. Những chỉ dẫn về giáo dục, đặc biệt là giáo dục thế hệ trẻ mà Đại tướng nêu ra đến nay vẫn còn nguyên giá trị.
Người xưa đúc kết: “Gian nan là nợ anh hùng phải vay”. Đúc kết này rất đúng với cuộc đời Đại tướng. Trong những giờ khắc khó khăn của cuộc đời mình, ông luôn tin tưởng tuyệt đối vào người thầy Hồ Chí Minh của mình, tin vào con đường mà dân tộc phải đi, đó là con đường theo tư tưởng Hồ Chí Minh, tin vào Nhân dân mình, tin vào sự công bằng của lịch sử.
Cho tới những năm cuối đời, dù đã ở tuổi trăm, trái tim yêu nước, thương dân của nhà trí thức, vị Đại tướng lừng danh Võ Nguyên Giáp vẫn thổn thức đập cùng nhịp của nhân dân. Ông đã liên tục có những ý kiến đóng góp xây dựng về nhiều vấn đề quốc kế dân sinh vì lợi ích quốc gia, dân tộc và hạnh phúc của nhân dân.
Ngày ông giã biệt cuộc đời này, người dân cả nước đã dành sự tiếc thương và kính trọng đặc biệt từ sâu thẳm tâm hồn. Tài năng và đức độ của Đại tướng đã giúp người dân đất Việt hiểu nhau hơn, yêu thương nhau hơn, đoàn kết hơn.
Nhà giáo Hồ Cơ ở Hà Nội đã kính tặng Đại tướng đôi câu đối: Văn lo vận nước văn thành võ/ Võ thấu lòng dân võ hóa văn. Đó chính là khái quát về cuộc đời của vị Tổng tư lệnh kính yêu Võ Nguyên Giáp. Đại tướng Võ Nguyên Giáp là một nhân vật toàn tài, một võ tướng - nhân tướng của thời đại Hồ Chí Minh, một Đại tướng lừng danh đã tận trung báo quốc. Cùng với Chủ tịch Hồ Chí Minh và các bậc yêu nước tiền bối của dân tộc, tên tuổi Đại tướng Võ Nguyên Giáp sẽ mãi mãi ngự trị trong trái tim, khối óc của mỗi người Việt Nam yêu nước.
Vũ Trung Kiên