Tái định cư là một khâu quan trọng trong quá trình thực hiện công tác giải phóng mặt bằng để triển khai các dự án. Tái định cư phải hướng đến mục tiêu tạo ra nơi ở mới có điều kiện bằng hoặc tốt hơn cho người dân khu vực có đất bị thu hồi.
Tái định cư là một khâu quan trọng trong quá trình thực hiện công tác giải phóng mặt bằng để triển khai các dự án. Tái định cư phải hướng đến mục tiêu tạo ra nơi ở mới có điều kiện bằng hoặc tốt hơn cho người dân khu vực có đất bị thu hồi.
Tuy nhiên, thực tế hiện nay, tại một số dự án, người dân lại chịu nhiều thiệt thòi khi nhận đất tái định cư. Nguyên nhân là do việc hoàn thiện xây dựng các khu tái định cư thường… đi sau trong quá trình thực hiện công tác giải phóng mặt bằng.
Vẫn biết, việc triển khai xây dựng các khu tái định cư trên thực tế gặp không ít những khó khăn về quỹ đất, nguồn vốn. Tuy nhiên, không thể lấy những khó khăn đó để có thể “đẩy” hết những thiệt thòi về phía người dân.
Việc xây dựng, bố trí tái định cư chậm tại một số dự án khiến người dân có đất bị thu hồi bị thiệt đơn, thiệt kép. Người dân khi có đất bị thu hồi phải di chuyển đến nơi ở mới để nhường đất thực hiện các dự án đương nhiên cuộc sống bị ảnh hưởng. Do đó, việc bố trí tái định cư chậm khiến người dân có đất bị thu hồi càng thêm khó khăn. “An cư lạc nghiệp” là câu nói lâu nay vẫn được dùng để nói lên tầm quan trọng của việc có một nơi ở ổn định, đàng hoàng.
Không những bị xáo trộn cuộc sống, việc bố trí tái định cư chậm tại một số dự án khiến người dân chịu thêm phần thiệt thòi về tài chính khi nhận đất tái định cư. Bởi, theo quy định, khi thực hiện thu hồi đất vào thời điểm nào thì giá bồi thường, hỗ trợ được phê duyệt theo giá đất thời điểm đó. Tương tự, việc bàn giao đất tái định cư cho người dân vào thời điểm nào thì tiền thu sử dụng đất tại khu tái định cư cũng được tính theo giá đất thời điểm đó. Chính vì vậy, việc bố trí tái định cư “đi sau” cả năm so với thời điểm thu hồi đất khiến người dân có đất bị thu hồi bị “thiệt kép” về tài chính.
Thưc tế, thời gian qua, trên địa bàn tỉnh số lượng dự án xảy ra tình trạng giao đất tái định cư chậm trễ cả năm so với thời điểm thực hiện thu hồi đất là không ít. Với những trường hợp này, người dân gần như chịu hết phần thiệt thòi khi mức giá đền bù, hỗ trợ thấp nhưng tiền nộp sử dụng đất khi nhận đất tái định cư lại cao.
Do đó, để đảm bảo quyền lợi cho người dân vốn đã chịu nhiều thiệt thòi khi bị thu hồi đất, quá trình triển khai các dự án, các cơ quan chức năng, các địa phương cần tính toán kỹ các bước thực hiện, nhất là việc bố trí tái định cư cho người dân. Tái định cư cần phải đi trước một bước trong quá trình triển khai thực hiện các dự án.
Tái định cư đi trước một bước không chỉ đảm bảo quyền lợi của người dân mà còn giúp thúc đẩy tiến độ công tác giải phóng mặt bằng khi triển khai thực hiện các dự án. Qua đó, cũng sẽ thúc đẩy tiến độ chung của toàn dự án, tránh được tình trạng ì ạch, chậm tiến độ triền miên tại nhiều dự án như đã xảy ra hiện nay do những vướng mắc trong quá trình giải phóng mặt bằng.
Lê Văn
