Đảm bảo chính sách an sinh xã hội cho người lao động

Gói hỗ trợ 26 ngàn tỷ đồng vừa được Chính phủ quyết định hỗ trợ người lao động (NLĐ) và người sử dụng lao động đang nhận được sự quan tâm lớn. Tuy nhiên, để chính sách này được triển khai trong thực tế, rất cần những hướng dẫn cụ thể...

Gói hỗ trợ 26 ngàn tỷ đồng vừa được Chính phủ quyết định hỗ trợ người lao động (NLĐ) và người sử dụng lao động đang nhận được sự quan tâm, chờ đợi của NLĐ và doanh nghiệp (DN).

Đại diện Liên đoàn Lao động tỉnh tặng quà cho công nhân có hoàn cảnh khó khăn. Ảnh: N.Hòa

Tuy nhiên, để chính sách này được triển khai trong thực tế, hỗ trợ kịp thời người đang gặp khó khăn, rất cần những hướng dẫn cụ thể, giảm điều kiện để tránh lặp lại những hạn chế như gói hỗ trợ lần 1 (gói 62 ngàn tỷ đồng năm 2020) nhằm kịp thời đảm bảo an sinh xã hội cho NLĐ cũng như việc ổn định sản xuất, kinh doanh của các DN.

* Nhiều chính sách nhân văn đối với NLĐ

Nghị quyết 68/NQ-CP của Chính phủ về một số chính sách hỗ trợ NLĐ và người sử dụng lao động đưa ra 12 nhóm chính sách hỗ trợ gồm: hỗ trợ bằng tiền mặt, miễn và hoãn nộp bảo hiểm xã hội, cho vay trả lương cho lao động. Trong đó, đề ra nguyên tắc hỗ trợ kịp thời, công khai, minh bạch; thiết kế đơn giản nhất, giảm 2/3 thủ tục so với trước; đảm bảo tính khả thi nhất.

Theo đó, đối tượng thụ hưởng được mở rộng gồm: đối với NLĐ tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động hoặc nghỉ việc không hưởng lương từ 15 ngày liên tục trở lên, tính từ ngày 1-5 đến hết 31-12-2021, đang tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc được hỗ trợ 1,8 triệu đồng; NLĐ nghỉ việc không hưởng lương hoặc tạm hoãn hợp đồng từ 1 tháng trở lên được hỗ trợ 3,7 triệu đồng. Các trường hợp NLĐ đang mang thai hỗ trợ 1 triệu đồng/người, đang nuôi con nhỏ hỗ trợ thêm 1 triệu đồng/bé. Đối với nhóm đối tượng phải cách ly y tế, trong vùng phong tỏa hỗ trợ 1 triệu đồng/lần; hỗ trợ tiền ăn 80 ngàn đồng/ngày với người đang cách ly, điều trị Covid-19, tổng số ngày hỗ trợ không quá 45 ngày.

Bên cạnh đó, Nghị quyết 68/NQ-CP bổ sung nhiều chính sách mới như: giảm mức đóng bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; hỗ trợ đào tạo duy trì việc làm cho NLĐ 1,5 triệu đồng/tháng, thời gian không quá 6 tháng; hỗ trợ hướng dẫn viên du lịch; cho vay trả lương phục hồi sản xuất, kinh doanh. Đối với lao động không có giao kết hợp đồng lao động (lao động tự do) và một số đối tượng đặc thù khác, căn cứ điều kiện cụ thể và khả năng ngân sách của địa phương, các tỉnh, thành phố xây dựng tiêu chí, xác định đối tượng, mức tiền hỗ trợ nhưng mức hỗ trợ không thấp hơn 1,5 triệu đồng/người/lần hoặc 50 ngàn đồng/người/ngày căn cứ theo thực tế số ngày tạm dừng hoạt động theo yêu cầu của địa phương.

Theo Bộ LĐ-TBXH, ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 đã làm hàng trăm ngàn lao động bị mất việc làm, hàng triệu lao động phải tạm nghỉ, nghỉ giãn việc và giảm thu; nhiều cơ sở sản xuất, kinh doanh đã buộc phải ngừng hoạt động. Do đó, Nghị quyết số 68/NQ-CP sẽ góp phần giảm thiểu những tác động tiêu cực của đại dịch, phục hồi hoạt động sản xuất, kinh doanh, ổn định lao động, việc làm, bảo đảm đời sống và an toàn cho NLĐ, duy trì mục tiêu vừa phòng, chống dịch, vừa phát triển kinh tế.

* NLĐ đang mong chờ gói hỗ trợ

Chị Nguyễn Quỳnh Như, lao động tự do quê tỉnh An Giang cho biết, trước đây chị làm nghề cắt tóc tại H.Nhơn Trạch. Từ khi dịch bệnh diễn biến phức tạp, tiệm đóng cửa, chị phải chuyển qua làm bánh bán thêm để kiếm tiền trang trải cuộc sống. Khi nghe tin Nhà nước hỗ trợ tiền cho lao động tự do, chị và cả xóm trọ mừng và đầy hy vọng. “Dịch bệnh bùng phát khiến tôi buộc phải ngừng việc đã hơn 1 tháng rồi. Bây giờ vẫn đang thấp thỏm chờ hết dịch để đi làm lại. Hằng ngày, tôi chỉ biết ở trong phòng trọ nghe ngóng. Giờ được nhận hỗ trợ thì mừng lắm, lúc khó, 1 đồng cũng quý. Tôi mong gói hỗ trợ sớm đến tay NLĐ để giảm bớt khó khăn thời điểm này” - chị Như bộc bạch.

Tương tự, anh Trần Văn Hùng (đang ở trọ tại khu vực phong tỏa xã Phú Đông, H.Nhơn Trạch) cho biết, anh làm việc tại một công ty sản xuất cơ khí ở Khu công nghiệp Nhơn Trạch 3, lương bình quân 7 triệu đồng/tháng, đủ lo cho gia đình và trang trải chi phí sinh hoạt. Khi khu nhà trọ bị phong tỏa, anh phải cách ly ở nhà 15 ngày.

Anh Hùng nói: “Công ty động viên NLĐ ở các khu vực nhà trọ bị phong tỏa nghiêm túc thực hiện tốt các nội quy phòng dịch và sẽ có chính sách hỗ trợ. Dù vậy, chúng tôi rất mong gói hỗ trợ của Nhà nước đến sớm với NLĐ ở các khu vực phong tỏa để có thêm chi phí trả tiền phòng trọ, sinh hoạt và yên tâm hơn với cuộc sống”.

Cũng giống như chị Như, anh Hùng, nhiều NLĐ khác làm nghề xe ôm, bán vé số, bán hàng dạo, kinh doanh nhỏ và trường hợp là NLĐ thuộc F0, F1, F2 đang điều trị bệnh, cách ly tập trung hoặc cách ly tại nhà đều trông chờ vào gói hỗ trợ trên để có thêm chi phí trang trải cuộc sống hằng ngày. Theo nhiều lao động, dịch bệnh không chỉ khiến tâm lý NLĐ lo lắng mà còn sợ bị mất việc làm, giảm thu nhập và thất nghiệp. Vì vậy, NLĐ mong các chính sách nhân văn sớm được triển khai và hướng dẫn NLĐ làm thủ tục đơn giản để nhanh chóng được hưởng thụ, ổn định cuộc sống.

* Hỗ trợ NLĐ kịp thời

Theo Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam, những ngày qua, tổ chức Công đoàn cả nước đã chung tay tổ chức nhiều hoạt động kịp thời chăm lo, hỗ trợ NLĐ bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh. Để giúp NLĐ vượt qua khó khăn trong thời gian dịch bệnh hoành hành, các cấp Công đoàn đã hỗ trợ trực tiếp cho NLĐ bằng nhu yếu phẩm, khẩu trang, nước rửa tay sát khuẩn để giảm nguy cơ, tránh lây nhiễm virus hay có các cơ chế hỗ trợ tiền mặt từ nguồn tài chính Công đoàn.

Và điều quan trọng không thể không nói tới là tổ chức Công đoàn đã kiên trì tham gia, đề xuất với Chính phủ nhằm xây dựng các chính sách hỗ trợ NLĐ sát hợp hơn với thực tiễn, để nhiều NLĐ được thụ hưởng chế độ an sinh xã hội. Rất mừng là nhiều nội dung phản ảnh của NLĐ, cán bộ Công đoàn cơ sở đã được tiếp thu, đưa vào chính sách, đáp ứng sự mong mỏi của NLĐ và người sử dụng lao động, góp phần ổn định xã hội và tiếp tục thực hiện “mục tiêu kép” của Chính phủ.

Công nhân Công ty TNHH Anh Nghĩa ANCL (H.Trảng Bom) trong giờ làm việc

Tại Đồng Nai, các cấp Công đoàn tỉnh đã đẩy mạnh các hoạt động chăm lo đoàn viên, NLĐ, đặc biệt là những lao động bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19 và lực lượng tuyến đầu phòng, chống dịch bệnh. Cùng với đó, đồng hành với tỉnh, các cấp, các ngành và DN đẩy mạnh các hoạt động phòng, chống dịch bệnh tại DN.

Các cán bộ Công đoàn cho rằng, cùng với sự chăm lo của tổ chức Công đoàn, các chính sách hỗ trợ của Chính phủ sẽ góp phần phục hồi sản xuất, kinh doanh, giảm thiểu những tác động tiêu cực của đại dịch, ổn định việc làm, đời sống NLĐ.

Ông Lê Đức Thụy, Chủ tịch Liên đoàn Lao động H.Trảng Bom cho hay, mới đây UBND huyện đã lập đoàn kiểm tra về công tác phòng, chống dịch tại hơn 100 DN trên địa bàn. Qua đó, đoàn ghi nhận những nỗ lực của các chủ DN và NLĐ trong công tác triển khai các giải pháp phòng, chống dịch bệnh tại DN, đảm bảo sức khỏe NLĐ và việc sản xuất của DN. Đoàn cũng lưu ý các DN sớm có phương án kiểm soát dịch bệnh tốt để tiếp tục duy trì sản xuất, đảm bảo việc làm thường xuyên cho NLĐ. Đối với các trường hợp F1, F2 phải cách ly hoặc lao động nằm trong khu vực phong tỏa, các DN cần có chế độ hỗ trợ để NLĐ không bị ảnh hưởng đến cuộc sống và tư tưởng.

Còn Chủ tịch Công đoàn Công ty TNHH Cự Thành Lý Xê Ba (H.Long Thành) cho hay, thời điểm này các chính sách hỗ trợ NLĐ và DN rất cần thiết và hữu ích. Thực tế, các DN đang nỗ lực kiểm soát sớm dịch bệnh và mong muốn NLĐ được tiêm vaccine phòng Covid-19 để ổn định sản xuất, nguồn lực, đảm bảo thu nhập cho NLĐ. Nhiều DN đang lo lắng vì đã có các đơn hàng dồi dào nhưng bị gián đoạn chuỗi cung ứng, thiếu lao động vì giãn cách, phong tỏa, hạn chế đi lại phòng dịch. Vì vậy, cách tốt nhất là có phương án chăm lo ngay từ đầu, trong đó ổn định tư tưởng NLĐ và đảm bảo các chính sách an sinh lâu dài cho NLĐ.

Ông André Gama, phụ trách vấn đề an sinh xã hội thuộc Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) tại Việt Nam nhận định rằng, Nghị quyết 68/NQ-CP của Việt Nam về một số chính sách hỗ trợ NLĐ và người sử dụng lao động gặp khó khăn do đại dịch Covid-19 góp phần giúp các gia đình không bị rơi vào nghèo khó, đồng thời giúp đất nước hồi phục nhanh và mạnh mẽ hơn từ cơn bão Covid-19 này.

Nguyễn Hòa