"Phố" luật sư

Chỉ độ chừng ba trăm mét nhưng có đến hơn mười văn phòng luật sư với hàng loạt bảng hiệu treo dọc, treo ngang cũng đủ để con đường 30-4, TP. Biên Hòa (đoạn từ Công trường sông Phố đến vòng xoay Biên Hùng) trở nên tấp nập.

Chỉ độ chừng ba trăm mét nhưng có đến hơn mười văn phòng luật sư với hàng loạt bảng hiệu treo dọc, treo ngang cũng đủ để con đường 30-4, TP. Biên Hòa (đoạn từ Công trường sông Phố đến vòng xoay Biên Hùng) trở nên tấp nập. Dường như ai có việc cần sự trợ giúp của luật sư đều biết đến con phố này. Nơi đây, giới luật sư đảm nhận tất cả dịch vụ từ soạn thảo đơn từ, hợp đồng, thủ tục chứng nhận hồ sơ nhà đất, tài sản...đến đăng ký kết hôn, ly hôn, lập di chúc, ủy quyền thừa kế và trăm ngàn thứ  có liên quan đến pháp lý.

Dãy phố trên đường 30-4 tập trung nhiều văn phòng luật sư.

"Buôn có bạn - Bán có phường"

Đường 30-4, một trong những trục đường chính của thành phố Biên Hòa, vốn là địa điểm đẹp mà giới kinh doanh ưa chuộng. Mặt tiền dọc 2 bên đường được khá nhiều shop thời trang, cửa hàng thuốc tây, salon xe máy, đại lý điện thoại di động, phòng mạch tư nhân chiếm lĩnh. Trong vài năm gần đây, giới luật sư cũng chọn con đường này để mở văn phòng. Quen dần, ai có việc cần sự trợ giúp của luật sư cũng đều nghĩ ngay đến con phố này. Ông Trần Văn Thẩm, một cư dân sống lâu năm ở đoạn đường này cho biết, ban đầu, từ đầu đến cuối con đường cũng chỉ xuất hiện một hai văn phòng. Độ hơn ba năm nay, đường 30-4 nở rộ nhiều văn phòng luật sư, hình thành một khu phố tấp nập hẳn hoi. "Người dân ở đây sẵn sàng cho giới luật sư thuê mặt bằng hành nghề, bởi dù gì cho thuê mặt bằng mở văn phòng đơn giản hơn, ít phải lo lắng chuyện buôn bán phức tạp, ồn ào, mất vệ sinh..." - ông Thẩm nhìn nhận. Theo các luật sư, sở dĩ  họ thích mở văn phòng ở đoạn đường này vì nhiều lý do: Đây là con đường có vị trí đẹp, cả cung đường rất gần với các cơ quan hành chính nhà nước như UBND tỉnh, Sở Tư pháp, Phòng công chứng, Tòa án tỉnh. "Nhưng nghề gì cũng vậy, "buôn có bạn bán có phường" dù rằng "cái mà chúng tôi mua bán" không phải là hàng hóa. Hồi trước chưa có văn phòng, giới luật sư thường tiếp khách hàng vào thời gian rảnh, hẹn gặp chủ  yếu ở  quán cà phê là chính. Việc hành nghề cũng chưa chuyên nghiệp lắm bởi "xuất thân" của luật sư trước khi bước vào con đường hành nghề chuyên nghiệp cũng đủ thành phần: có người làm công ty, có người là công chức. Việc giới luật sư cùng nhau tìm vị trí mở văn phòng cạnh nhau như một sự cạnh tranh trong nghề nghiệp"- một trưởng văn phòng luật sư nằm ngay đầu đường giải thích.

Phố ngắn chỉ độ chừng ba trăm mét với hơn muời văn phòng luật sư kéo theo những dịch vụ khác như photocoppy, công chứng, dịch thuật...lúc nào người xe cũng tấp nập. Chỉ cần dạo một vòng xe ngoài đường cũng nhìn thấy các bảng hiệu văn phòng luật sư với hàng loạt dịch vụ liên quan đến pháp lý được "tiếp thị" hấp dẫn. Thật khó mà kể cho đầy đủ  tất cả dịch vụ pháp lý được văn phòng luật sư đảm nhiệm. Từ làm thủ tục sang nhượng nhà đất, tài sản nhanh chóng và hợp lệ,  soạn thảo đơn từ, hợp đồng, lập giấy ủy quyền, di chúc theo luật định đến xuất cảnh, du học, đăng ký kết hôn với người nước ngoài mà không rành thủ tục,  tư vấn pháp luật, thành lập các loại hình doanh nghiệp, bảo vệ quyền lợi, bào chữa khi phải ra tòa...đều được luật sư ra tay.

Tìm đến "phố" luật sư

Văn phòng luật sư T. khá nhỏ, ước chừng 30m² nhưng trang bị khá đầy đủ máy photocoppy, máy vi tính, bàn tư vấn. Đưa trả tôi bộ hồ sơ làm thủ tục du học, luật sư T giải thích: "Chứng minh nhân dân (CMND) của chị không khớp với giấy khai sinh thì khó mà làm thủ tục xuất cảnh được. Chị phải làm lại CMND thôi. Giấy tờ gì tôi nhận làm giúp được chứ  CMND thì chị phải liên hệ trực tiếp với công an". Luật sư T tận tình hướng dẫn cho tôi thủ tục xin làm lại CMND cặn kẽ, nhanh chóng nhưng không thu phí. Quay trở ra tiếp một khách hàng khác về thủ tục nhà đất, luật sư T yêu cầu bổ sung giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì mới đủ căn cứ để chuyển nhượng tài sản. Tại một văn phòng luật sư khác, trong lúc ngồi chờ, tôi nghe một phụ nữ  đã đứng tuổi đang trình bày với luật sư về gia cảnh của mình và nhờ luật sư làm thủ tục ly hôn.

Có rất nhiều tình huống mà người dân cần sự trợ giúp của luật sư. Có người tìm đến luật sư nhờ tư vấn pháp lý, giải thích các thủ tục về nhà đất, tài sản, quyền lợi, tranh chấp... Nhưng cũng có người ngại đến cơ quan nhà nước, rắc rối về mặt thủ tục hay tốn kém thời gian chờ đợi nên tìm đến văn phòng luật sư nhờ lo trọn gói. Không những rành về pháp luật mà còn biết rất rõ các mối quan hệ, đường đi nước bước nên giới luật sư có phần thuận lợi hơn khi đứng ra đảm nhận việc giao dịch thay thế người dân tại các cơ quan. "Khỏi phải đi lại tốn công, đôi khi không hiểu luật, gặp trục trặc không biết đường giải quyết, nhờ luật sư tuy tốn kém chút đỉnh nhưng lại nhanh. Vừa rồi, trường hợp đứa cháu tôi cắt chuyển hộ khẩu và nhập lại cũng nhờ luật sư lo giùm"- một khách hàng vừa làm xong thủ tục xuất cảnh cho biết.

Thông thường, khi tìm đến luật sư, khách hàng luôn mong muốn được tư vấn, bảo vệ quyền lợi. Thế nhưng, cũng có khách hàng tìm đến luật sư lại rơi vào cảnh "tiền mất tật mang" bởi có luật sư vì danh lợi, tiền bạc mà bất chấp đạo đức nghề nghiệp. Trường hợp của bà T.Nh tranh chấp đất đai đã tìm đến văn phòng luật sư Y. Thay vì giải thích, thuyết phục thân chủ rút đơn khởi kiện vì hồ sơ của bà T.Nh không đủ chứng cứ thì văn phòng luật sư này lại nhận bảo vệ quyền lợi cho bà. Tòa án từ huyện đến tỉnh xét xử đều bác đơn khởi kiện của bà T.Nh, buộc bà phải nộp án phí gần 8 triệu đồng. Đó là chưa kể đến khoản chi phí không nhỏ bà T.Nh bỏ ra thuê luật sư Y trong suốt một thời gian dài.  

Một luật sư tiết lộ, nguồn thu của các văn phòng luật sư phần lớn là từ các dịch vụ làm thuê trọn gói các thủ tục, chứ nguồn thu từ dịch vụ tư vấn pháp lý thường không đáng kể. Trường hợp của chị A.Kh là một ví dụ. Chị A.Kh chuẩn bị kết hôn nhưng gia đình bên chị không muốn tài sản ba mẹ cho riêng chị nhập chung vào tài sản của hai vợ chồng nên chị  tìm đến một văn phòng luật sư. Tại đây, một vị luật sư tập sự tư vấn: "Chị lên địa phương xác nhận tình trạng độc thân và đem hồ sơ tài sản đi công chứng để xác nhận tài sản có trước hôn nhân. Cách làm này vừa hợp pháp vừa tế nhị với người chồng sắp cưới". Chi phí cho buổi tư vấn gần một tiếng này chỉ tốn 100 ngàn đồng. Chị A.Kh. cũng còn ngần ngại khi phải trực tiếp liên hệ với các cơ quan chức năng vì sợ gặp người quen, ngại ăn ngại nói đành nhờ văn phòng luật sư lo trọn gói. Văn phòng luật sư đảm bảo tính hợp pháp và chỉ trong vòng một tuần sẽ giao lại giấy tờ cho chị với chi phí là 5 triệu đồng. Theo nhiều luật sư, có nhiều người chấp nhận thuê làm trọn gói với chi phí khá cao và đây chính là nguồn thu chính của các văn phòng luật sư. Nhiều văn phòng luật sư chỉ đảm nhận dịch vụ tư vấn, làm thủ tục trọn gói sang nhượng nhà đất, lập doanh nghiệp chứ ít hoạt động trong lĩnh vực bào chữa, tranh cãi bảo vệ thân chủ. "Đụng mấy vụ này tốn công sức, đeo bám mất thời gian có khi ăn khi thua nên luật sư cũng ngán. Nhưng thế mạnh của văn phòng này là tham gia tố tụng tại tòa"- Luật sư V. khẳng định.

Thu Trang