Nhiều ngành hàng lo mất thị trường châu Âu

Hiện các doanh nghiệp (DN) xuất khẩu cà phê, cao su, điều, tiêu, gỗ… vào thị trường châu Âu đang rất lo lắng, vì Nghị viện Châu Âu đã thông qua Quy định Chống phá rừng châu Âu (EUDR) và đến ngày 31-12-2024 sẽ thực hiện. Trong đó, quy định chuỗi cung ứng không gây mất rừng và suy thoái rừng.

Khi quy định trên có hiệu lực, nhiều mặt hàng xuất khẩu lớn của Việt Nam vào thị trường châu Âu sẽ bị ảnh hưởng. Đơn cử là cà phê, niên vụ 2022-2023, Việt Nam xuất khẩu được hơn 4 tỷ USD thì 40% xuất qua thị trường châu Âu. Như vậy, chuỗi sản xuất, xuất khẩu cà phê chỉ còn hơn 13 tháng để chuẩn bị các thủ tục EUDR để sản phẩm vẫn vào được thị trường trên. Châu Âu là thị trường xuất khẩu cà phê, cao su, gỗ, tiêu… lớn của Đồng Nai nên từ nông dân, cơ sở chế biến, DN xuất khẩu đều bất an trước quy định này.

Theo các DN, cà phê, cao su, hồ tiêu, điều… ít trồng trên đất rừng. Vướng mắc nằm ở chỗ phải có đầy đủ giấy tờ để chứng minh sản phẩm không thuộc chuỗi gây mất, suy thoái rừng. Để đáp ứng được những yêu cầu này, đất đai sản xuất cà phê, tiêu, cao su, điều, gỗ… phải có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Hiện nhiều DN xuất khẩu những mặt hàng trên đang mua qua các đại lý mà các đại lý đang mua từ nhiều hộ nông dân nên việc truy xuất nguồn gốc từ đất đai đến trồng, chăm sóc, sơ chế, xuất khẩu không dễ dàng.

Với ngành gỗ, nỗi lo rất lớn vì nguyên liệu sản xuất chủ yếu nhập khẩu từ nước ngoài. Vì thế, các DN buộc phải cẩn trọng hơn trong tìm đối tác cung ứng và bắt buộc nguồn gỗ nhập khẩu phải đáp ứng tiêu chuẩn EUDR. Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu suy thoái, sản xuất, xuất khẩu gỗ giảm hơn 30%, lại thêm hàng rào kỹ thuật từ thị trường châu Âu sẽ khiến các DN chật vật hơn trong phục hồi và phát triển.

Tại Đồng Nai, xuất khẩu sản phẩm gỗ, cà phê, cao su, hạt điều, hạt tiêu mỗi năm khoảng 2,5 tỷ USD. Châu Âu là một trong những thị trường xuất khẩu lớn của Đồng Nai nên nếu không đáp ứng được các quy định trên thì bắt đầu từ năm 2025, xuất khẩu những mặt hàng trên sẽ mất đi thị trường 27 nước.

Châu Âu đưa ra quy định EUDR với mong muốn sản phẩm vào thị trường này phải sản xuất theo tiêu chí xanh, bền vững. Vì thế, DN muốn xuất khẩu vào thị trường châu Âu buộc phải tạo được chuỗi liên kết, có nguồn gốc rõ ràng từ đất đai, sản xuất, chế biến và xuất khẩu.    

         Uyển Nhi