Vẫn còn doanh nghiệp 'né' thành lập Công đoàn cơ sở

Thời gian qua, nhiều Công đoàn cơ sở (CĐCS) tại doanh nghiệp (DN) đã phát huy vai trò cầu nối giữa người lao động (NLĐ) và chủ DN. Tuy nhiên, việc phát triển tổ chức Công đoàn ở DN vẫn còn nhiều trở ngại, nhất là một số DN còn "né" do sợ ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất.

 Thời gian qua, nhiều Công đoàn cơ sở (CĐCS) tại doanh nghiệp (DN) đã phát huy vai trò cầu nối giữa người lao động (NLĐ) và chủ DN. Tuy nhiên, việc phát triển tổ chức Công đoàn ở DN vẫn còn nhiều trở ngại, nhất là một số DN còn “né” do sợ ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất. 

Liên đoàn Lao động TP.Long Khánh tổ chức hội nghị thành lập Công đoàn cơ sở Công ty TNHH Nhựa Tali Việt Nam. Ảnh: CĐ

Theo đó, việc thay đổi, nâng cao nhận thức của chủ DN về vai trò quan trọng của CĐCS được xác định là vấn đề then chốt của tổ chức Công đoàn tỉnh trong thời gian tới.

* Nhiều DN chưa mặn mà

Báo cáo với đoàn giám sát của Tổng liên đoàn Lao động (LĐLĐ) Việt Nam về 10 năm thực hiện Luật Công đoàn năm 2012 mới đây, đại diện LĐLĐ tỉnh cho biết, hoạt động Công đoàn còn những hạn chế nhất định về phát triển tổ chức, nhất là vẫn còn trường hợp chủ DN cố tình cản trở việc thành lập CĐCS. Không ít DN viện lý do bận sản xuất, không bố trí thời gian hoặc đe dọa cắt giảm phúc lợi nếu NLĐ tham gia tổ chức Công đoàn. Ngoài ra, chủ DN chưa nhận thức rõ tầm quan trọng của tổ chức Công đoàn đối với sự phát triển của đơn vị.

LĐLĐ TP.Long Khánh là đơn vị luôn chú trọng phát triển tổ chức và đến nay đã vượt chỉ tiêu thành lập CĐCS với 5/3 đơn vị. Tuy nhiên, các cán bộ Công đoàn tại đây thừa nhận quá trình triển khai tuyên truyền, vận động thành lập CĐCS đã nhìn thấy những rào cản lớn từ chính người đứng đầu DN tư nhân, DN có vốn đầu tư nước ngoài. Việc tiếp cận các chủ DN hết sức khó khăn, nhiều chủ DN cố tình “né” khi cán bộ Công đoàn đến vận động.

Bên cạnh đó, không ít chủ DN cố tình trì hoãn, từ chối thành lập CĐCS vì sợ NLĐ sau khi gia nhập tổ chức Công đoàn sẽ hiểu về pháp luật lao động hơn, đòi hỏi quyền lợi nhiều hơn. Họ không hiểu rằng, sự hiểu biết, tiến bộ về trình độ, nhận thức của NLĐ mới chính là chìa khóa góp phần vào xây dựng DN phát triển bền vững. Nhiều DN khi khách hàng yêu cầu phải có tổ chức Công đoàn mới vội vàng làm thủ tục thành lập CĐCS.

LĐLĐ H.Xuân Lộc cũng là đơn vị gặp khó khăn trong thành lập CĐCS. Nguyên nhân do các DN trên địa bàn huyện chủ yếu có quy mô nhỏ, sử dụng lao động ít và không ổn định. Những DN này không có tổ chức cơ sở Đảng, ý thức và nhận thức trong việc chấp hành pháp luật về lao động, Công đoàn của chủ DN hạn chế. Họ chưa quan tâm đến thành lập tổ chức Công đoàn và coi NLĐ là nguồn lực quan trọng cho sự phát triển DN.

Phó chủ tịch LĐLĐ H.Xuân Lộc Lê Tiến Dũng cho hay, từ đầu năm đến nay, LĐLĐ huyện mới thành lập được 1 CĐCS. “Để đẩy mạnh phát triển CĐCS, tôi nghĩ cần nhân rộng những mô hình hoạt động tốt, hiệu quả đến DN chưa có tổ chức Công đoàn. Hoạt động CĐCS cần thay đổi về nội dung, hình thức và biết hài hòa lợi ích đôi bên. Từ đó mới mong nhận thức, suy nghĩ của chủ DN thay đổi, có cái nhìn mới về Công đoàn” - ông Dũng nhấn mạnh

* Nâng cao nhận thức của chủ DN

Thực tế, ở những DN mà người đứng đầu có trách nhiệm và tâm huyết với tổ chức Công đoàn thì ở đó việc thành lập và phát triển đoàn viên thuận lợi hơn. Ngoài ra, khi tổ chức Công đoàn phối hợp với các đoàn thể tại DN đẩy mạnh các phong trào thi đua sản xuất, chất lượng sản phẩm của các DN cũng tăng lên, quan hệ lao động ổn định, giảm đình công, ngừng việc do những bất đồng trong lao động giữa công nhân và chủ DN.

Tuy nhiên, có rất nhiều hiểu nhầm khiến các chủ DN tỏ ra ngần ngại khi được mời gia nhập tổ chức Công đoàn, nhất là việc đóng kinh phí Công đoàn. DN cho rằng, nếu gia nhập tổ chức Công đoàn thì họ sẽ mất đi 2% lương mà không hiểu rằng, dù không thành lập Công đoàn, hằng tháng DN vẫn phải có nghĩa vụ đóng 2% quỹ tiền lương cho tổ chức Công đoàn để làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội cho NLĐ. Do đó, bên cạnh những đơn vị thuận lợi thuyết phục thành lập tổ chức Công đoàn sau vài buổi làm việc, thậm chí có những DN chủ động tìm đến để xin thành lập CĐCS thì cũng có những đơn vị trì hoãn nhiều lần.

Theo Ban Tổ chức LĐLĐ tỉnh, vẫn còn nhiều chủ DN không thành lập CĐCS vì chưa nhận thức được vị trí, vai trò, tầm quan trọng của tổ chức Công đoàn, đoàn thể trong DN. Mặt khác, NLĐ trong các DN đa số tuổi đời còn trẻ, chưa nhận thức đầy đủ vai trò của tổ chức Công đoàn trong việc bảo vệ quyền lợi chính đáng cho bản thân họ. Do đó, công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức cho cả chủ DN và NLĐ rất quan trọng. LĐLĐ tỉnh đang đẩy mạnh công tác tập huấn nghiệp vụ cho các cán bộ Công đoàn chủ chốt để họ am hiểu Luật Công đoàn, pháp luật lao động và có thêm kỹ năng trong việc vận động các chủ DN thành lập CĐCS.

Giám đốc Sản xuất Công ty TNHH Dona Pacific (H.Trảng Bom) Lê Hào cho biết, DN đánh giá cao vai trò của tổ chức Công đoàn trong việc đồng hành với DN chăm lo cho đời sống NLĐ. Ngoài ra, tổ chức Công đoàn cũng tham mưu cho DN nhiều vấn đề, chính sách hợp lý, nhanh nhạy liên quan đến quyền lợi của NLĐ. Nhờ đó, nhiều năm nay, quan hệ lao động tại công ty luôn hài hòa, ổn định. NLĐ cũng xem DN như một gia đình để cống hiến hết mình và xây dựng công ty ngày càng phát triển.

Thảo My