Tiến tới loại trừ bệnh sốt rét vào năm 2023

Đến nay, toàn tỉnh có 3 địa phương được công nhận đã loại trừ bệnh sốt rét. Đó là TP.Biên Hòa, TP.Long Khánh và H.Nhơn Trạch.

Đến nay, toàn tỉnh có 3 địa phương được công nhận đã loại trừ bệnh sốt rét. Đó là TP.Biên Hòa, TP.Long Khánh và H.Nhơn Trạch.

Tẩm mùng bằng hóa chất cho bà con xã Mã Đà (H.Vĩnh Cửu) phòng bệnh sốt rét. Ảnh: Thanh Tú

Theo kế hoạch, đến năm 2023, Đồng Nai sẽ tiến tới loại trừ bệnh sốt rét trên phạm vi toàn tỉnh. 

* Số ca bệnh sốt rét giảm mạnh

Để được công nhận là đơn vị loại trừ bệnh sốt rét, các địa phương phải thực hiện được 8 tiêu chí và các điều kiện kèm theo. Trong đó có tiêu chí bắt buộc là: ít nhất 3 năm liên tục không có ca bệnh sốt rét nội địa trên địa bàn; thực hiện báo cáo phân công cán bộ chuyên trách về phòng chống và loại trừ bệnh sốt rét; 100% các trường hợp bệnh sốt rét ngoại lai được báo cáo trong vòng 48 giờ kể từ khi phát hiện; 100% các trường hợp bệnh ngoại lai được điều tra trong 3 ngày kể từ khi phát hiện...

BS CKI Nguyễn Thanh Tùng, Trưởng khoa Ký sinh trùng - côn trùng Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh cho biết, theo phân tích vùng dịch tễ sốt rét năm 2019, toàn tỉnh còn duy nhất xã Phú Lý (H.Vĩnh Cửu) nằm trong vùng sốt rét lưu hành vừa, 9 xã trong vùng sốt rét lưu hành nhẹ. Các huyện: Tân Phú, Vĩnh Cửu, Định Quán là những địa bàn mà người dân có nguy cơ mắc bệnh sốt rét vì nhiều người dân đi làm theo mùa vụ, địa bàn nằm giáp ranh với các tỉnh Bình Phước, Lâm Đồng - là những tỉnh có tỷ lệ mắc sốt rét còn cao.

Với nhiều nỗ lực và các biện pháp phòng bệnh sốt rét của các cơ quan chức năng như: phun hóa chất diệt muỗi, tẩm mùng mền hóa chất, đẩy mạnh truyền thông phòng bệnh, trong năm 2020, toàn tỉnh chỉ ghi nhận 4 ca nhiễm bệnh sốt rét. Trong 4 tháng đầu năm 2021, toàn tỉnh không có trường hợp nào nhiễm bệnh.

* Không được chủ quan, lơ là

Trong năm 2020, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đã phối hợp với trung tâm y tế các huyện: Định Quán, Vĩnh Cửu tổ chức phun hóa chất và tẩm mùng hóa chất cho 6 xã trọng điểm. Kết quả, có gần 16,6 ngàn mùng đôi được tẩm hóa chất, phun hóa chất bảo vệ cho trên 3,5 ngàn nhân khẩu; tổ chức giám sát hoạt động chương trình sốt rét tại 11 huyện, thành phố trong tỉnh; tổ chức 4 lớp tập huấn thực hành xét nghiệm phát hiện và định loại ký sinh trùng sốt rét trên kính hiển vi cho các nhân viên y tế.

Bên cạnh đó, được sự tài trợ của dự án Sáng kiến khu vực ngăn chặn và loại trừ sốt rét kháng thuốc Artermisinin (dự án RAI2E), trong năm 2020, tỉnh đã cấp được 7,3 ngàn test phát hiện nhanh bệnh sốt rét cho 4 huyện: Tân Phú, Định Quán, Vĩnh Cửu, Xuân Lộc và các bệnh viện tuyến tỉnh, bệnh viện đa khoa khu vực; phân bổ gần 2,5 ngàn bộ võng và màn đôi tẩm hóa chất cho dân di biến động, cán bộ kiểm lâm, phụ nữ có thai, người đi rừng ngủ rẫy; xây dựng và cấp phát 4 pa-nô, gần 9,4 ngàn poster truyền thông về phòng chống sốt rét; tổ chức 14 lớp tập huấn cho nhân viên y tế thực hiện công tác về sốt rét của các trung tâm y tế, trạm y tế và y tế thôn ấp; cung cấp và giám sát việc quản lý và sử dụng kinh phí, thuốc sốt rét, hóa chất, trang thiết bị, vật tư, dụng cụ phòng chống sốt rét kịp thời, đầy đủ… 

Theo BS Nguyễn Thanh Tùng, nhờ đẩy mạnh các hoạt động phòng chống sốt rét, trong những năm gần đây,  số ca mắc sốt rét giảm rõ rệt. Do đó, đang có tình trạng nảy sinh tâm lý chủ quan trong công tác phòng chống sốt rét trong cộng đồng. Người dân không còn nghĩ đến bệnh sốt rét, do đó việc tìm ra nguồn bệnh khó khăn hơn. Việc phát hiện ca bệnh sốt rét không kịp thời có thể gây lây nhiễm ca sốt rét tại chỗ phát sinh và biến địa phương từ vùng không còn sốt rét trở thành vùng sốt rét lưu hành.

Nếu nhân viên y tế cũng chủ quan sẽ dẫn đến chẩn đoán bệnh sốt rét không chính xác. Từ đó, tạo ra nguy cơ điều trị trễ, ca bệnh sốt rét có thể trở thành ác tính và gây ra tử vong.

“Thời gian tới, chúng tôi sẽ tăng cường công tác truyền thông, giám sát để có chỉ đạo kịp thời tránh tình trạng đáng tiếc xảy ra. Tăng cường công tác đào tạo nghiệp vụ chuyên môn nâng cao và đào tạo mới đối với các cán bộ thực hiện công tác phòng chống và loại trừ bệnh sốt rét. Đối với người dân, đặc biệt là những người thường xuyên đi rừng rẫy cần nắm rõ các biện pháp phòng tránh sốt rét để biết cách tự bảo vệ cho mình” - BS Tùng nhấn mạnh.

Thanh Tú