Kiểm soát nước thải bằng hệ thống quan trắc tự động

Hơn 10 năm trước, Đồng Nai đã tiến hành lắp đặt các trạm quan trắc tự động nước thải ở các khu công nghiệp lấp đầy trên 50% diện tích.

Hơn 10 năm trước, Đồng Nai đã tiến hành lắp đặt các trạm quan trắc tự động (QTTĐ) nước thải ở các khu công nghiệp (KCN) lấp đầy trên 50% diện tích. Ngoài ra, tỉnh cũng yêu cầu các doanh nghiệp (DN) có nguồn thải lớn tự lắp trạm QTTĐ nước thải và truyền dữ liệu về Sở TN-MT.

Phó chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Phi (hàng trước, thứ hai từ phải qua) kiểm tra trung tâm theo dõi nước thải tại Phân khu Hưng nghiệp Formosa. Ảnh: H.LỘC

Mục đích là để kiểm soát lưu lượng và chất lượng nước thải; kịp thời phát hiện sự cố, ngăn chặn hành vi xả thải gây ô nhiễm môi trường.

* Tự động quan trắc môi trường

Năm 2015, Phân khu Hưng nghiệp Formosa ở KCN Nhơn Trạch III (H.Nhơn Trạch) được tỉnh đầu tư lắp đặt 1 trạm QTTĐ nước thải. Đi vào hoạt động, trạm này giúp DN và Sở TN-MT theo dõi được diễn biến chất lượng nước thải sau xử lý; kịp thời phát hiện, khắc phục khi có sự cố. Về sau, DN tiếp tục đầu tư thêm 6 trạm QTTĐ nước thải.

Ông Hung Chih Hsing, Phó tổng giám đốc Công ty TNHH Hưng nghiệp Formosa cho biết, hiện tại phân khu có tổng cộng 7 trạm QTTĐ, nhiều nhất trong các KCN của tỉnh. Các trạm này giúp công ty giám sát lưu lượng, nhiệt độ, COD2, TSS, pH, Amoni, độ màu… sau xử lý của nhà máy mình lẫn các công ty thuê đất. Nhờ vậy, 3 năm gần đây chất lượng nước thải sau xử lý ổn định và đạt quy chuẩn của Bộ TN-MT, góp phần hạn chế ô nhiễm môi trường.

Tại KCN Nhơn Trạch 1, trạm QTTĐ nước thải do đơn vị kinh doanh hạ tầng KCN đầu tư cũng vừa đi vào hoạt động. Ông Đoàn Minh Quân, Giám đốc Công ty TNHH MTV Phát triển đô thị và KCN IDICO cho biết: “Đầu năm 2023, đã hoàn thành lắp đặt trạm QTTĐ nước thải với đầy đủ các thông số bắt buộc và truyền dữ liệu về Sở TN-MT. Công ty còn lắp hệ thống camera giám sát tại khu vực nước thải chảy ra nguồn tiếp nhận. Điều này giúp cho việc tìm hiểu nguyên nhân, khắc phục sự cố dễ dàng hơn”.

Theo quy định các KCN, cụm công nghiệp thì những cơ sở có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường, lưu lượng xả thải từ 200m³/ngày trở lên, cơ sở không có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường nhưng lưu lượng xả thải trên 500m³/ngày phải có hệ thống QTTĐ và đấu nối dữ liệu về Sở TN-MT giám sát.

Hiện nay đã có 25/31 KCN hoàn thành lắp đặt và vận hành trạm QTTĐ nước thải. Trong đó, có những KCN như Nhơn Trạch 3 có đến 8 trạm QTTĐ nước thải. Nhờ có các trạm này, KCN và các DN thuê đất kiểm soát được lưu lượng và các thông số nước thải, tránh vi phạm pháp luật về môi trường. Cơ quan quản lý nhà nước cũng dễ dàng giám sát, theo dõi, quản lý nguồn nước thải, trên cơ sở đó có các giải pháp phù hợp để nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ môi trường.

* Buộc phải lắp đặt trước ngày 31-12-2024

Mặc dù là địa phương nằm trong tốp đầu cả nước về đầu tư, lắp đặt QTTĐ nước thải nhưng đến nay, tỉnh vẫn còn 6 KCN chưa lắp đặt thiết bị công nghệ này. Hiện các cụm công nghiệp của tỉnh chưa lắp đặt QTTĐ. Đây là thách thức không nhỏ với cơ quan quản lý về môi trường trong việc giám sát hoạt động xử lý nước thải của các chủ đầu tư.

Giải thích lý do chưa đầu tư, nhiều đơn vị cho biết gặp khó khăn về tài chính khi đầu tư hệ thống QTTĐ (khoảng 2-5 tỷ đồng). Thêm vào đó, Nghị định số 08 ban hành năm 2022 của Chính phủ cũng đã gia hạn thời gian chậm nhất đến ngày 31-12-2024, thay vì ngày 31-12-2021 như quy định trước đó.

Tại Kế hoạch bảo vệ môi trường năm 2023 do UBND tỉnh ban hành mới đây, tỉnh giao Sở TN-MT tiến hành rà soát, yêu cầu các công ty kinh doanh hạ tầng KCN đề ra kế hoạch, cam kết về tiến độ đầu tư hoàn thành, sớm đưa vào vận hành trạm QTTĐ nước thải, thời gian chậm nhất trước ngày 31-12-2024. Các cụm công nghiệp đang hoạt động phải hoàn thành đầu tư công trình hạ tầng bảo vệ môi trường trước ngày 1-1-2024.

Đi kiểm tra thực tế một số KCN mới đây, Phó chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Phi cho rằng, Đồng Nai rất quan tâm đến công tác bảo vệ môi trường, đặc biệt tại các KCN, cụm công nghiệp, khu vực đô thị. Theo quy định của pháp luật về môi trường và yêu cầu của tỉnh, các chủ đầu tư dự án trên và cơ sở có phát sinh nước thải lớn phải đầu tư các công trình phòng ngừa, ngăn chặn sự cố môi trường. Việc đầu tư trạm QTTĐ không chỉ giúp cơ quan quản lý nhà nước theo dõi thường xuyên, giám sát chặt chẽ các nguồn thải có nguy cơ xâm hại môi trường mà còn giúp đơn vị kinh doanh hạ tầng, cơ sở sản xuất tuân thủ đúng pháp luật, tạo dựng uy tín với đối tác.

Phó chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu Sở TN-MT đôn đốc, nhắc nhở các đơn vị sớm lắp đặt theo quy định.  Cùng với Ban Quản lý các KCN tỉnh tăng cường kiểm tra, giám sát online và trực tiếp đối với hoạt động xử lý, xả nước thải ra nguồn tiếp nhận của các đơn vị.

Hoàng Lộc