Trong những năm qua, việc thực hiện pháp luật về quy chế dân chủ (QCDC) ở cơ sở tại nơi làm việc trong các doanh nghiệp (DN) trên địa bàn tỉnh đã có những chuyển biến tích cực, góp phần nâng cao trách nhiệm, nghĩa vụ của DN với người lao động (NLĐ), ngăn ngừa và hạn chế tranh chấp lao động.
Trong những năm qua, việc thực hiện pháp luật về quy chế dân chủ (QCDC) ở cơ sở tại nơi làm việc trong các doanh nghiệp (DN) trên địa bàn tỉnh đã có những chuyển biến tích cực, góp phần nâng cao trách nhiệm, nghĩa vụ của DN với người lao động (NLĐ), ngăn ngừa và hạn chế tranh chấp lao động.
Ban Chỉ đạo thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở của tỉnh kiểm tra thực hiện quy chế dân chủ tại Công ty TNHH Stella Leather Goods. Ảnh: Phương Hằng |
Tuy nhiên, bên cạnh những nơi làm tốt, còn không ít nơi chưa thực hiện tốt QCDC tại nơi làm việc, việc thực hiện còn mang tính hình thức, đối phó.
* Phát huy dân chủ
Công ty TNHH Glotec Vina (H.Long Thành) là DN 100% vốn đầu tư nước ngoài, chuyên sản xuất linh kiện điện tử. Giám đốc Công ty TNHH Glotec Vina Bae Hoon cho biết, Ban giám đốc công ty đã nắm bắt và hiểu rõ vai trò, tầm quan trọng của việc thực hiện QCDC ở cơ sở; kịp thời phổ biến, tuyên truyền cho công nhân biết những chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước và các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện QCDC ở cơ sở. Thường xuyên nắm bắt, phối hợp với Công đoàn cơ sở để giải quyết các quyền, lợi ích chính đáng, hợp pháp của NLĐ.
Công ty đã thành lập đội phụ trách theo dõi, thực hiện QCDC trong DN bao gồm 13 thành viên là đại diện của Ban chấp hành Công đoàn và các phòng, ban của công ty. Hằng năm, công ty ban hành kế hoạch thực hiện QCDC trong DN; công khai cho NLĐ biết những nội dung liên quan trực tiếp đến quyền lợi của NLĐ theo Nghị định 145/2020/NĐ-CP về hướng dẫn thi hành Bộ luật Lao động về điều kiện lao động và quan hệ lao động. NLĐ trong công ty được tạo điều kiện tham gia ý kiến xây dựng, sửa đổi, bổ sung nội quy, quy chế, thang bảng lương, nội dung thương lượng tập thể…
Ủy viên Ban TVTU, Trưởng ban Dân vận Tỉnh ủy, Phó trưởng ban thường trực Ban Chỉ đạo thực hiện QCDC ở cơ sở tỉnh ĐÀO VĂN PHƯỚC cho rằng, DN muốn phát triển cần chú trọng thực hiện dân chủ tại nơi làm việc. Qua đó tạo hài hòa lợi ích các bên, xây dựng quan hệ lao động ổn định, tiến bộ, bảo đảm đời sống NLĐ và hoạt động của DN. |
Từ việc thực hiện QCDC cơ sở nói trên, tình hình quan hệ lao động của công ty ổn định, những năm gần đây không xảy ra tranh chấp lao động tập thể; thu hút và giữ chân được lao động có tay nghề cao, góp phần phát triển sản xuất, kinh doanh.
Tại Công ty TNHH Stella Leather Goods (Khu công nghiệp Long Thành, H.Long Thành), Ban giám đốc công ty đã phối hợp với Công đoàn cơ sở xây dựng và ban hành QCDC cơ sở tại nơi làm việc bằng 2 ngôn ngữ: tiếng Việt và tiếng Anh, tạo thuận lợi cho Ban giám đốc và NLĐ tiếp cận, hiểu đúng nội dung quy định về thực hiện QCDC cơ sở.
Ban giám đốc công ty thường xuyên thăm hỏi, nắm bắt ý kiến của NLĐ. Những ý kiến nào trả lời được, Ban giám đốc trả lời ngay; những ý kiến cần thời gian xem xét, nghiên cứu kỹ thì Ban giám đốc cam kết thời gian trả lời cụ thể, thông qua Ban chấp hành Công đoàn công ty.
Cụ thể, năm 2021 và những tháng đầu năm 2022, công ty đã hỗ trợ kịp thời về bảo hiểm thất nghiệp cho 265 lao động; hỗ trợ NLĐ tạm hoãn hợp đồng, nghỉ không lương theo quy định của Nhà nước cho 218 lao động. Ngoài ra, hỗ trợ NLĐ 85 ngàn đồng/ngày cho 8 ngày trong thời gian dịch bệnh Covid-19 năm 2021 và hỗ trợ 500 ngàn đồng/lao động vào lương tháng 1-2022 như một khoản tiền chia sẻ từ công ty.
* Tránh thực hiện hình thức
Theo Phó trưởng ban Dân vận Tỉnh ủy Bùi Thị Bích Thủy, vừa qua Ban Chỉ đạo thực hiện QCDC cơ sở của tỉnh đã kiểm tra kết quả thực hiện QCDC cơ sở theo Nghị định số 145/2020/NĐ-CP tại một số DN trên địa bàn tỉnh. Các DN được kiểm tra đều đã ban hành kế hoạch thực hiện QCDC ở đơn vị mình và đã thành lập đội phụ trách theo dõi, thực hiện QCDC ở nơi làm việc. Tuy nhiên, cơ cấu đội phụ trách theo dõi, thực hiện QCDC ở DN chưa có đại diện người sử dụng lao động để thể hiện rõ vai trò chủ động trong thực hiện QCDC của người sử dụng lao động.
Hoạt động của đội phụ trách theo dõi, thực hiện QCDC ở nơi làm việc có nơi còn mang tính hình thức, chưa có văn bản thể hiện rõ quyền hạn, sự phân công trách nhiệm cụ thể cho từng thành viên.
Báo cáo của Ban Chỉ đạo thực hiện QCDC cơ sở của tỉnh cũng nêu, thời gian qua, việc thực hiện QCDC ở cơ sở tại nơi làm việc theo Nghị định 145/2020/NĐ-CP của Chính phủ có những chuyển biến tích cực. 6 tháng đầu năm 2022, số DN có tổ chức Công đoàn cơ sở đã tổ chức hội nghị NLĐ tăng 5,6% so với cùng kỳ năm trước và 520 DN đã tổ chức đối thoại với NLĐ (tăng 33 đơn vị so với cùng kỳ). Các DN ký mới 29 bản thỏa ước lao động tập thể và tái ký, sửa đổi bổ sung 191 bản, đạt 79,9% DN có thỏa ước lao động tập thể.
Tuy nhiên, dù số DN đã tổ chức hội nghị NLĐ tăng 5,6% so với cùng kỳ năm trước nhưng cũng chỉ đạt 29,4% DN có tổ chức Công đoàn tổ chức được hội nghị NLĐ. Một số DN vẫn chưa thực hiện đúng và đầy đủ quy định pháp luật về lao động, chưa công khai dân chủ đầy đủ, kịp thời cho NLĐ biết các nội dung về nâng lương định kỳ, mức thưởng Tết, việc thực hiện chính sách hỗ trợ NLĐ chịu ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19… Điều cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến trong 6 tháng đầu năm 2022, trên địa bàn tỉnh xảy ra 17 vụ phản ứng ngừng việc tập thể của 34.142 công nhân lao động tham gia (tăng 5 vụ so với cùng kỳ năm 2021).
Nhằm phát huy những kết quả đạt được và khắc phục hạn chế trong thực hiện QCDC ở cơ sở tại nơi làm việc trong các loại hình DN, UBND tỉnh đã có Chỉ thị số 12/CT-UBND về triển khai thực hiện QCDC ở cơ sở tại nơi làm việc. Trong chỉ thị có nêu, các DN, cơ quan, tổ chức, HTX, hộ gia đình, cá nhân có thuê mướn, sử dụng NLĐ thì phải thực hiện nghiêm QCDC theo Nghị định 145/2020/NĐ-CP và các văn bản pháp luật liên quan. Các đơn vị như: Sở LĐ-TBXH, Sở TT-TT, LĐLĐ tỉnh, Báo Đồng Nai, Đài
PT-TH Đồng Nai và chủ tịch UBND các huyện, thành phố chỉ đạo hướng dẫn, tuyên truyền các DN trên địa bàn tỉnh thực hiện hiệu quả QCDC cơ sở tại nơi làm việc.
Phương Hằng