Tấm gương người cộng sản mẫu mực

29 tuổi đời, hơn 13 năm hoạt động cách mạng, 7 năm bị giam cầm trong nhà tù đế quốc, 2 năm làm Tổng bí thư của Đảng, Tổng bí thư Nguyễn Văn Cừ đã có những cống hiến to lớn, để lại nhiều bài học quý báu cho sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc.

29 tuổi đời, hơn 13 năm hoạt động cách mạng, 7 năm bị giam cầm trong nhà tù đế quốc, 2 năm làm Tổng bí thư của Đảng, Tổng bí thư Nguyễn Văn Cừ đã có những cống hiến to lớn, để lại nhiều bài học quý báu cho sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc.

Chân dung Tổng bí thư Nguyễn Văn Cừ. Ảnh: TL

Theo TS Nguyễn Thị Túy, giảng viên Lịch sử Đảng, bộ môn Lý luận chính trị Trường đại học Đồng Nai, chính cuộc đời, sự nghiệp cách mạng của Tổng bí thư Nguyễn Văn Cừ đã để lại bài học về tinh thần cách mạng triệt để.

* Tinh thần cách mạng triệt để

Sinh ra trong gia đình nhà nho yêu nước ở xã Phù Khê, H.Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh (nay là P.Phù Khê, TP.Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh), đồng chí Nguyễn Văn Cừ được giác ngộ cách mạng từ nhỏ. 15 tuổi đã tham gia vào tổ chức Hội Việt Nam cách mạng thanh niên, vận động quần chúng đứng lên đấu tranh chống lại sự áp bức, bóc lột của đế quốc và bè lũ tay sai, thâm nhập vào phong trào công nhân để tuyên truyền, giác ngộ công nhân.

Tháng 6-1929, Đông Dương Cộng sản Đảng ra đời, đồng chí Nguyễn Văn Cừ là một trong những đảng viên đầu tiên; được phân công phụ trách các chi bộ Cẩm Phả, Cửa Ông. Sau khi Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời, đồng chí được cử làm Bí thư đặc khu Hòn Gai - Uông Bí, lãnh đạo phong trào cách mạng ở vùng mỏ phát triển mạnh mẽ, trực tiếp chỉ đạo công nhân toàn vùng mỏ đấu tranh nhân Ngày quốc tế Lao động 1-5-1930.

Đầu năm 1931, trên đường đi công tác, đồng chí bị thực dân Pháp bắt, kết án tù khổ sai và bị đày đi Côn Đảo cho đến năm 1936 mới được trả tự do.

TS Nguyễn Thị Túy cho hay, địch dùng mọi thủ đoạn, từ dụ dỗ đến các hình thức tra tấn dã man nhưng vẫn không khuất phục được ý chí kiên cường, tinh thần kiên định của người cộng sản trẻ tuổi Nguyễn Văn Cừ. Trong những năm bị địch giam cầm, đồng chí tổ chức tuyên truyền, giác ngộ, nâng cao bản lĩnh chính trị cho những người bị địch bắt tù đày.

Sau khi được trả tự do, đồng chí ngay lập tức bắt liên lạc với tổ chức Đảng, lập ra Ủy ban Sáng kiến có vai trò như Xứ ủy lâm thời Bắc Kỳ. Tại hội nghị Trung ương Đảng diễn ra vào tháng 9-1937, đồng chí được bầu vào Ban chấp hành Trung ương Đảng và được cử vào Ban Thường vụ Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương. Đến tháng 3-1938, đồng chí được bầu làm Tổng bí thư của Đảng - Tổng bí thư thứ 4 của Đảng khi chưa đầy 26 tuổi.

* Chuyển hướng chiến lược cách mạng Việt Nam

Theo chia sẻ của TS Nguyễn Thị Túy, đây là một trong những cống hiến to lớn của đồng chí Nguyễn Văn Cừ trong vai trò Tổng bí thư từ tháng 3-1938 cho đến khi bị địch bắt (ngày 18-1-1940) và tử hình (ngày 28-8-1941).

Theo đó, trước tình hình thế giới có những chuyển biến bất lợi cho cách mạng, Tổng bí thư Nguyễn Văn Cừ đã viết một số bài báo đăng trên Báo Dân chúng. Trong đó, đồng chí đã phân tích tình hình, vạch rõ nguy cơ chiến tranh phát xít ở châu Á và Đông Dương; đồng thời, kêu gọi nhân dân đẩy mạnh đấu tranh để chống chiến tranh xâm lược của chủ nghĩa phát xít; rút một số cán bộ vào hoạt động bí mật, xây dựng căn cứ ở các địa bàn chiến lược, chuẩn bị cơ sở cho cuộc đấu tranh vũ trang khi có điều kiện.

Đặc biệt, tại Hội nghị Trung ương 6 đã phân tích tình hình và xác định mục tiêu chiến lược trước mắt của cách mạng Đông Dương là đánh đổ đế quốc và tay sai, giải phóng các dân tộc Đông Dương, làm cho Đông Dương hoàn toàn độc lập. Đây là sự chuyển hướng quan trọng nhất về chỉ đạo chiến lược. Hội nghị cũng chủ trương tạm gác khẩu hiệu cách mạng ruộng đất và đề ra khẩu hiệu tịch thu ruộng đất của đế quốc và địa chủ phản bội quyền lợi dân tộc.

Khẩu hiệu thành lập chính quyền Xô Viết công nông binh được thay bằng thành lập chính quyền dân chủ cộng hòa. Phương pháp cách mạng cũng chuyển từ đấu tranh đòi quyền dân sinh, dân chủ sang đấu tranh trực tiếp đánh đổ chính quyền của đế quốc và tay sai; từ hoạt động hợp pháp, nửa hợp pháp sang hoạt động bí mật và bất hợp pháp, chuẩn bị mọi điều kiện để tiến tới khởi nghĩa vũ trang. Nhờ đó, phong trào cách mạng Việt Nam có bước phát triển mới mạnh mẽ, tiến tới giành thắng lợi vẻ vang trong cuộc Cách mạng tháng Tám năm 1945.

* Đóng góp cho công tác xây dựng Đảng

ThS Trần Quang Toại, Chủ tịch Hội Khoa học lịch sử tỉnh, cho rằng không chỉ góp phần tạo ra bước ngoặt quan trọng cho cách mạng Việt Nam mà Tổng bí thư Nguyễn Văn Cừ còn có đóng góp quan trọng cho công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng và đạo đức.

Khu tưởng niệm Tổng bí thư Nguyễn Văn Cừ tại P.Phù Khê, TP.Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh. Nguồn: Internet

Tháng 6-1939, với bút danh Trí Cường, Tổng bí thư Nguyễn Văn Cừ đã viết tác phẩm Tự chỉ trích gây tiếng vang lớn. Tác phẩm đã nêu rõ mục đích, nội dung, phương pháp tự phê bình và phê bình của người đảng viên, qua đó đấu tranh chống lại những tư tưởng, nhận thức sai trái nhằm làm cho Đảng ta thống nhất về tư tưởng và hành động.

Tác phẩm Tự chỉ trích đặt ra yêu cầu công tác tự phê bình và phê bình phải tôn trọng sự thật, công khai, mạnh dạn vạch ra những lỗi lầm của mình và tìm cách để sửa đổi, làm cho Đảng trong sạch, vững mạnh. Tự phê bình và phê bình phải đặt lợi ích của Đảng, của dân tộc lên trên hết để chỉ ra những khuyết điểm nhằm đưa phong trào cách mạng phát triển rộng rãi, mạnh mẽ hơn…

Theo ThS Trần Quang Toại, tác phẩm Tự chỉ trích đã khái quát được những vấn đề lý luận hết sức sâu sắc, mang tính thời đại và còn nguyên giá trị cho đến ngày nay. Để nâng cao chất lượng công tác tự phê bình và phê bình, bên cạnh quán triệt các nghị quyết liên quan đến nâng cao hiệu quả nguyên tắc tự phê bình và phê bình cần quán triệt tinh thần tác phẩm Tự chỉ trích đến từng đảng viên ở các chi bộ Đảng. Mỗi cán bộ, đảng viên cần phải luôn tự chỉ trích, đấu tranh với bản thân mình, dám nhìn thẳng vào sự thật, nói ra sự thật để kịp thời sửa chữa những hạn chế, sai lầm của chính mình…

Nga Sơn