Viêm gan là nguyên nhân hàng đầu gây xơ gan, ung thư gan. Trong số khoảng 400 triệu người trên thế giới mắc bệnh viêm gan B, C thì Việt Nam có hơn 20 triệu người. Trong đó, khoảng 8 triệu người đang trong tình trạng viêm gan mạn tính, xơ gan và ung thư gan.
Viêm gan là nguyên nhân hàng đầu gây xơ gan, ung thư gan. Trong số khoảng 400 triệu người trên thế giới mắc bệnh viêm gan B, C thì Việt Nam có hơn 20 triệu người. Trong đó, khoảng 8 triệu người đang trong tình trạng viêm gan mạn tính, xơ gan và ung thư gan.
Tiêm vaccine phòng bệnh viêm gan B tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh. Ảnh: H.Dung |
Bệnh viêm gan diễn tiến âm thầm, đe dọa tính mạng của người bệnh. Tuy nhiên, có biện pháp để phòng bệnh hữu hiệu.
* Viêm gan B, C nguy hiểm nhất
BS Hồ Thị Hồng, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh cho biết, có 5 loại viêm gan virus là: A, B, C, D và E. Các loại virus này gây bệnh cho mọi lứa tuổi, không phân biệt giới tính, khả năng lây không có giới hạn. Trong đó, viêm gan B và viêm gan C có ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của con người. Virus viêm gan B và C là nguyên nhân hàng đầu gây ung thư gan.
Virus viêm gan B (HBV) lây truyền qua 3 đường: đường máu, đường quan hệ tình dục và từ mẹ truyền sang con. Khả năng lây lan của HBV rất mạnh, cao gấp 100 lần virus HIV. Chỉ cần một xây xát nhỏ trên da và niêm mạc khi tiếp xúc với máu người nhiễm virus (qua kim tiêm, kim châm cứu, dụng cụ y tế, cắt móng tay, bàn chải đánh răng...) cũng có nguy cơ cao bị nhiễm HBV. Virus này có thể tồn tại ở bên ngoài môi trường được 1 tháng.
Trong khi đó, viêm gan C lây truyền chủ yếu qua đường máu, có thể xảy ra thông qua truyền máu và các chế phẩm của máu bị nhiễm virus viêm gan C. Hoặc cũng có thể lây nhiễm qua việc châm cứu, bấm lỗ tai, xăm mình mà các dụng cụ hành nghề không được vô khuẩn.
Các bác sĩ cho biết, đa số bệnh nhân bị bệnh viêm gan B không có triệu chứng rõ rệt cho đến khi bệnh đã nặng. Những biểu hiện thường gặp ở giai đoạn này là: vàng da, vàng mắt, chướng bụng, khó tiêu, bụng lình sình, nước tiểu đậm màu. Ở thể mạn tính, người bệnh sẽ có triệu chứng mệt mỏi, đau tức vùng gan, ăn kém, ngứa, da vàng, mắt vàng do virus tấn công vào gan khiến gan to, xơ, men gan tăng cao.
* Tiêm vaccine, kiểm soát nguồn lây
BS Nguyễn Như Thái, Phụ trách Đơn vị tiêm chủng Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai cho biết, từ khi trên thế giới xuất hiện bệnh viêm gan “bí ẩn”, nhu cầu tiêm vaccine phòng bệnh viêm gan của người dân tăng cao.
Hiện nay đã có vaccine phòng bệnh viêm gan A, viêm gan B. Người dân nên tiêm vaccine đầy đủ để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và những người xung quanh.
Cụ thể, trẻ sơ sinh cần phải được tiêm vaccine viêm gan B càng sớm càng tốt, tốt nhất là trong vòng 24 giờ sau khi sinh. Với thanh, thiếu niên và người lớn, cần làm xét nghiệm máu để biết được bản thân đã bị nhiễm viêm gan B hay chưa. Nếu chưa bị nhiễm bệnh nhưng cơ thể chưa có kháng thể viêm gan B thì cần tiêm phòng ngay để bảo vệ cho bản thân mình. Người dân có thể đến các cơ sở tiêm chủng trong tỉnh để tiêm vaccine viêm gan B.
Theo thống kê của Bộ Y tế, tỷ lệ nhiễm virus viêm gan B ở một số nhóm dân cư từ 8-25% và nhiễm virus viêm gan C từ 2,5-4,1%. Đồng thời, đã ghi nhận các trường hợp nhiễm virus viêm gan A, D, E trong số các bệnh nhân viêm gan nhập viện. Bên cạnh đó, 90% số trẻ nhiễm virus viêm gan B sau khi sinh hoặc trong những năm đầu đời có nguy cơ chuyển thành nhiễm virus viêm gan B mạn tính. |
Kháng thể viêm gan B cũng suy giảm theo thời gian. Do vậy, sau khi tiêm vaccine từ 10 năm trở lên, người dân nên đi làm xét nghiệm lại để kiểm tra mức độ kháng thể trong cơ thể và tiêm phòng theo chỉ định của bác sĩ.
Đối với bệnh viêm gan C, theo thống kê của Bộ Y tế, cả nước có khoảng 4-5 triệu người nhiễm. Hiện chưa có vaccine phòng bệnh viêm gan C. Bệnh nhân mắc bệnh viêm gan C được điều trị theo phác đồ của Bộ Y tế. Nếu tuân thủ phác đồ điều trị, tỷ lệ thành công có thể lên đến 95%.
BS Nguyễn Xuân Quang, Trưởng khoa Phòng, chống HIV/AIDS, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, cho hay Đồng Nai đang thực hiện chương trình điều trị bệnh viêm gan C miễn phí cho hơn 800 bệnh nhân đồng nhiễm HIV/AIDS và viêm gan C. Thời gian điều trị một lộ trình trong vòng 3 tháng, đến cuối tháng 8-2022 sẽ kết thúc lộ trình. Bệnh nhân có thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) sẽ được Quỹ BHYT thanh toán. Bệnh nhân không có thẻ BHYT sẽ được Quỹ Hỗ trợ toàn cầu thanh toán. Chi phí cho 1 liệu trình điều trị bệnh viêm gan C khoảng 30 triệu đồng. Sau khi liệu trình điều trị kết thúc, bệnh nhân sẽ được xét nghiệm tải lượng viêm gan C để biết được hiệu quả điều trị.
Để phòng ngừa các bệnh viêm gan do virus gây ra, BS Hồ Thị Hồng khuyến cáo người dân cần kiểm soát tốt các nguồn lây nhiễm. Đối với bệnh viêm gan A, E, cần ăn chín, uống nước đun sôi để nguội, không ăn những thực phẩm còn sống, tái như: gỏi cá, tiết canh. Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng và nước sạch sau khi đi vệ sinh, sau khi thay tã cho em bé, trước khi nấu ăn và trước khi ăn. Rửa rau và trái cây bằng nước sạch, tốt nhất là dưới vòi nước chảy.
Đối với bệnh viêm gan B, C, D, không nên dùng chung bơm kim tiêm và các vật dụng cá nhân như: bàn chải răng, dao cạo, cắt móng tay, tránh tiếp xúc với máu của người bệnh khi da hoặc niêm mạc bị trầy xước. Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục.
Bên cạnh đó, người dân nên chú ý ăn uống đủ chất để tăng cường đề kháng, ăn nhiều rau xanh, trái cây, hạn chế ăn muối, chất ngọt và chất béo, không hút thuốc lá, hạn chế uống rượu bia, không tự ý dùng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
Hạnh Dung (ghi)