Những năm gần đây, tỷ lệ người nhiễm HIV trong nhóm nghiện chích ma túy giảm hẳn. Tuy nhiên, tỷ lệ người nhiễm HIV qua đường tình dục tiếp tục có xu hướng gia tăng, trong số này có đối tượng nam quan hệ đồng tính với nam (MSM).
Những năm gần đây, tỷ lệ người nhiễm HIV trong nhóm nghiện chích ma túy giảm hẳn. Tuy nhiên, tỷ lệ người nhiễm HIV qua đường tình dục tiếp tục có xu hướng gia tăng, trong số này có đối tượng nam quan hệ đồng tính với nam (MSM).
Đại diện Cục Phòng chống HIV/AIDS (Bộ Y tế) tuyên truyền về cách phòng lây truyền HIV cho đồng đẳng viên của các nhóm MSM của Đồng Nai. Ảnh: A.Thư |
Kết quả khảo sát trực tuyến trên mạng xã hội do Cục Phòng chống HIV/AIDS (Bộ Y tế) thực hiện tại Đồng Nai năm 2017 cho thấy, ước tính toàn tỉnh có hơn 7 ngàn nam có quan hệ MSM. Theo nhận định của nhóm nghiên cứu, số liệu thực tế có thể tăng cao hơn nữa vì hiện vẫn còn nhiều người chưa sử dụng mạng xã hội.
* Nguy cơ cao
Một trong những nguyên nhân khiến đối tượng trong nhóm MSM có nguy cơ lây nhiễm HIV cao là do quan hệ không an toàn, quan hệ với nhiều bạn tình. H.Q.K., một đồng đẳng viên trong nhóm MSM G.net Biên Hòa, cho biết nhiều MSM quan hệ tình dục qua đường hậu môn nhưng không có thói quen sử dụng bao cao su, lại quan hệ với nhiều bạn tình nên nguy cơ lây nhiễm HIV rất cao. Từ tháng 7-2017, nhóm có triển khai chương trình test nhanh HIV cho 30 người thì có 3 người nhiễm HIV phải điều trị ARV. Đáng chú ý là đa phần MSM còn rất trẻ, trong độ tuổi sinh viên, chưa hiểu biết nhiều về cách phòng ngừa lây nhiễm HIV.
Khảo sát để tìm giải pháp phòng chống HIV hiệu quả Cục Phòng chống HIV/AIDS (Bộ Y tế) vừa hoàn thành nghiên cứu ước tính kích cỡ quần thể nam quan hệ tình dục với nam sử dụng phương pháp cấp số nhân thông qua mạng xã hội trực tuyến tại 6 tỉnh, thành trong cả nước, trong đó có Đồng Nai. Kết quả cho thấy có 3 địa phương có số lượng MSM (nam có quan hệ đồng tính với nam) đông nhất là: TP.Hà Nội (ước tính có hơn 30 ngàn người Đồng Nai (có hơn 7 ngàn người) và TP.Cần Thơ (hơn 6,2 ngàn người). Mục đích của khảo sát này nhằm có thông tin về kích cỡ quần thể nguy cơ cao lây nhiễm HIV để giúp địa phương triển khai hiệu quả các hoạt động phòng chống HIV/AIDS. |
Trong khi đó, P.H.T., đồng đẳng viên thuộc nhóm Thanh niên Long Khánh (TX.Long Khánh), chia sẻ tâm lý nam thuộc nhóm MSM khi quan hệ tình dục không thích dùng bao cao su dù biết rõ nguy cơ lây nhiễm HIV từ bạn tình rất cao. Khi vận động các đối tượng này đi xét nghiệm, tầm soát HIV hàng tháng thì họ không dám đi vì sợ phát hiện ra bệnh. Thực tế, nam thuộc nhóm MSM vẫn hoàn toàn có thể tự bảo vệ mình không bị nhiễm HIV nếu biết cách quan hệ tình dục an toàn bằng bao cao su, tham gia tư vấn, xét nghiệm HIV định kỳ, không quan hệ tình dục bừa bãi…
Theo thông tin từ Trung tâm phòng chống HIV/AIDS Đồng Nai, hiện toàn tỉnh có 3 nhóm đồng đẳng viên MSM ở TP.Biên Hòa, TX.Long Khánh, huyện Long Thành. Với sự hỗ trợ của dự án kết nối cộng đồng phòng chống HIV (dự án Life) đã hỗ trợ các nhóm MSM: phát bao cao su, chất bôi trơn miễn phí, test nhanh HIV. Các đồng đẳng viên thuộc các nhóm này đóng vai trò tuyên truyền, nâng cao hiểu biết của những đối tượng thuộc nhóm MSM hiểu cách quan hệ tình dục an toàn, phòng ngừa lây nhiễm HIV. Đồng thời, các đồng đẳng viên cũng làm các test nhanh HIV, tư vấn, giới thiệu những đối tượng có nguy cơ cao đi xét nghiệm HIV định kỳ.
* Phòng ngừa bệnh: quan trọng hàng đầu
Phó giám đốc Trung tâm phòng chống HIV/AIDS Đồng Nai Nguyễn Giỏi cho biết theo số liệu thống kê mới nhất đến tháng 11-2017, số người nhiễm HIV mới được phát hiện và báo cáo là 189 người, 5 người đã tử vong. Trong đó, tỷ lệ nhiễm HIV được phát hiện lây truyền qua đường tình dục cao nhất 50%; ở nhóm có nguy cơ cao là phụ nữ bán dâm và nhóm MSM.
Nhìn chung, HIV/AIDS tại Đồng Nai vẫn ở giai đoạn tập trung, số người nhiễm mới HIV đã giảm bền vững từ năm 2007 đến nay, nhưng vẫn tiềm ẩn những nguy cơ bùng phát mới nếu không tiếp tục duy trì các biện pháp can thiệp dự phòng hữu hiệu, nhất là trong nhóm nghiện chích ma túy, phụ nữ bán dâm, nhóm MSM. Để giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm từ nhóm đối tượng này, Trung tâm phòng chống HIV/AIDS sẽ tăng cường công tác truyền thông, trong đó truyền thông phòng ngừa bệnh là quan trọng hàng đầu.
Đặc biệt, Trung tâm phòng chống HIV/AIDS Đồng Nai sẽ đẩy mạnh truyền thông trực tiếp cho nhóm gái mại dâm, MSM thông qua các nhóm đồng đẳng viên về dự phòng lây nhiễm HIV, khuyến khích, hướng dẫn sử dụng bao cao su, giới thiệu các dịch vụ khám về điều trị các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Mục tiêu của trong năm 2018 sẽ là: 75% người bán dâm sử dụng bao cao su trong quan hệ tình dục; 40% MSM sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục đồng giới qua đường hậu môn.
Anh Thư