Lạm thu đủ thứ! (Bài 2)

Lạm dụng xét nghiệm, chiếu chụp, bán thuốc không bao bì, truyền dịch vô tội vạ, không công khai giá dịch vụ... là tình trạng phổ biến tại nhiều cơ sở y tế tư nhân.

Lạm dụng xét nghiệm, chiếu chụp, bán thuốc không bao bì, truyền dịch vô tội vạ, không công khai giá dịch vụ... là tình trạng phổ biến tại nhiều cơ sở y tế tư nhân.

Việc này không chỉ gây tốn kém cho người dân mà còn làm thâm lạm quỹ bảo hiểm y tế (BHYT).

* Có khám là có xét nghiệm

Chị Trần Thị Thanh Ng. (28 tuổi, phường Tân Phong, TP. Biên Hòa) có thai 4 tháng. BHYT cơ quan đăng ký tại Bệnh viện đa khoa Đồng Nai nhưng chị thường khám ở Phòng khám đa khoa Y.Đ cho gần. Mỗi tháng đến khám, chị lại được chỉ định làm xét nghiệm máu, nước tiểu và siêu âm thai. Chị ái ngại vì phải làm quá nhiều lần xét nghiệm, nhưng bác sĩ nói: “Kiểm tra thường xuyên cho chắc ăn. Lỡ có gì còn biết sớm…”.

Đoàn kiểm tra của Sở Y tế kiểm tra hoạt động chuyên môn tại Bệnh viện ITO Đồng Nai.

Bà Nguyễn Thị Đức (51 tuổi, phường Tân Tiến, TP. Biên Hòa) đang ở giai đoạn mãn kinh nên thường xuyên mệt mỏi, tay chân bải hoải, ăn ngủ không ngon... Lần nào đến khám tại Bệnh viện đa khoa T.H.P, bà cũng được bác sĩ cho truyền dịch (vào đạm) với giá từ 200-300 ngàn đồng/chai. Bà Đức băn khoăn: “Tôi cũng không biết là truyền dịch như vậy có tốt hơn không?”.

Truyền dịch, xét nghiệm vô tội vạ đang phổ biến ở nhiều cơ sở y tế tư nhân. Nguyên nhân của tình trạng này là do lượng bệnh nhân bị chia sẻ quá nhiều giữa các cơ sở công và tư. Vì thế, để “sống được”, nhiều cơ sở phải lạm dụng vì đây là hoạt động mang lại lợi nhuận cao, giúp thu hồi vốn nhanh. Bác sĩ N.V.N., giám đốc một phòng khám đa khoa tư nhân thừa nhận: “Thời buổi cạnh tranh, nếu chỉ khám bệnh thôi làm sao đủ “sở hụi”. Lợi nhuận thu được từ chụp X-quang chỉ khoảng 20%, siêu âm được 30%, nhưng từ các dịch vụ xét nghiệm sinh hóa lên tới 40-50%. Việc các cơ sở y tế không thừa nhận kết quả xét nghiệm, chiếu chụp của nơi khác cũng là điều dễ hiểu”.

Về tình trạng bác sĩ ở các cơ sở y tế tư nhân “mạnh tay” chỉ định làm các xét nghiệm cận lâm sàng, theo ông Lê Văn Dũng, Giám đốc BHYT TP. Biên Hòa, đã làm đội giá chi phí khám chữa bệnh lên rất nhiều. Có những bệnh nhân vừa siêu âm ở cơ sở này, sang cơ sở kia được yêu cầu siêu âm lại. Có trường hợp bệnh nhân chẩn đoán viêm xoang, chỉ cần chụp X-quang thường hoặc kỹ thuật số là được, nhưng nhiều cơ sở y tế chỉ định cho chụp CT xoang dù không thật sự cần thiết. Hoặc siêu âm thường vẫn có thể chẩn đoán thai nhi tốt, nhưng cơ sở lại yêu cầu sản phụ siêu âm màu 3D-4D.

* Lạm thu viện phí

Loạn giá thu viện phí ở những cơ sở y tế tư nhân đang khiến ngành chức năng đau đầu, còn người dân thì bức xúc. Theo quy định của Bộ Y tế, những cơ sở y tế dù công hay tư khi đi vào hoạt động đều được Sở Y tế thẩm định danh mục thuốc cũng như danh mục kỹ thuật được làm theo hạng bệnh viện và thu viện phí theo giá dịch vụ kỹ thuật đã được UBND tỉnh phê duyệt. Riêng tiền công khám, tiền giường dịch vụ và những dịch vụ kỹ thuật riêng của bệnh viện (không vượt quá chuyên môn theo hạng bệnh viện) thì bệnh viện tư nhân được quyền quyết định giá với điều kiện phải niêm yết công khai. Thế nhưng, không phải nơi nào cũng tuân thủ việc này.

Môt ca kéo dài chi tại Bệnh viện T.H.P. (TP.Biên Hòa).

Đồng Nai hiện có 5 bệnh viện đa khoa và 28 phòng khám đa khoa tư nhân. 5 bệnh viện này chưa được xếp hạng nên theo quy định được xếp hạng tương đương với bệnh viện hạng 3. Theo quy định, các cơ sở này chỉ được thu 20% đối với thẻ BHYT đúng tuyến và 30% đối với thẻ trái tuyến. Về cơ bản, nhiều cơ sở trên địa bàn đều tuân thủ quy định này. Tuy nhiên, riêng Bệnh viện Q.T.Đ.N lại thu từ 50-80% ngay cả thẻ đúng tuyến.[links(right)]

Chị Nguyễn Thị L. (ở phường Trung Dũng, TP. Biên Hòa), bức xúc cho biết: “Tôi khám thai trái tuyến ở Bệnh viện Q.T.Đ.N có siêu âm và làm xét nghiệm nước tiểu. Tổng hóa đơn thanh toán của tôi là 250 ngàn đồng. Lẽ ra, ngoài tiền công khám chênh lệch là 52 ngàn đồng phải đóng, tôi chỉ phải đóng 30% (khoảng 59 ngàn đồng) trong tổng số tiền 198 ngàn đồng còn lại, nhưng bệnh viện thu của tôi 158 ngàn đồng (bằng 80%). Khi ra quầy nhận thuốc, không những phải trả 100% tiền thuốc (70 ngàn đồng), mà tôi còn phải đóng thêm 50% số tiền ở hóa đơn dịch vụ khám và siêu âm đã thanh toán xong trước đó. Như vậy, tổng cộng tôi phải đóng hơn 300 ngàn đồng cho một lần khám thai. Trong khi nếu đi bệnh viện công, tôi chỉ phải đóng chưa đầy 30 ngàn đồng”.

Tương tự, hóa đơn thu viện phí của chị Hoàng Q., (phường Tân Hiệp, TP. Biên Hòa) khám trái tuyến ở bệnh viện này cũng rất nhập nhằng. Tổng hóa đơn bao gồm: tiền siêu âm, tái khám thai, chích ngừa uốn ván, xét nghiệm nước tiểu là 301 ngàn đồng, nhưng chị chỉ được thanh toán BHYT có 4 ngàn, số tiền phải đóng là 297 ngàn đồng. Khi phản ảnh với nhân viên thu ngân, chị nhận được câu trả lời: “Khoản chênh lệch này là phần thu thêm của bệnh viện đã thỏa thuận với bệnh nhân”(?!).

Vấn đề này, ông Nguyễn Trọng Đoàn, Giám đốc dự án Bệnh viện Q.T.Đ.N, giải thích: “Khoản thu thêm này là thỏa thuận giữa bệnh viện và bệnh nhân, nhằm bù đắp một phần vốn đầu tư bệnh viện”. Nhưng theo mục 2 về Quyền lợi của người tham gia BHYT (Luật BHYT), nếu người bệnh không đồng ý sử dụng dịch vụ riêng của bệnh viện, thì bệnh viện phải thực hiện những dịch vụ trong danh mục và chỉ được thu phần trăm theo hạng bệnh viện. Chuyện thu thêm để bù đắp một phần đầu tư của Bệnh viện Q.T.Đ.N là hoàn toàn trái quy định.

Phương Liễu