Cần một chế tài đủ mạnh (Bài cuối)

Khám chữa bệnh là lĩnh vực liên quan đến sức khỏe, sự sống và cái chết của người dân, do đó cần được quản lý thường xuyên, chặt chẽ.

Khám chữa bệnh là lĩnh vực liên quan đến sức khỏe, sự sống và cái chết của người dân, do đó cần được quản lý thường xuyên, chặt chẽ.

Tuy nhiên, có một thực tế là lực lượng thanh tra y tế hiện nay còn quá mỏng, chính quyền địa phương chưa vào cuộc một cách tích cực cùng cơ chế quản lý khá lỏng lẻo khiến không ít cơ sở y tế tư nhân “lách” để kiếm lợi nhuận. 

* Bất cập trong quản lý 

Mới đây, Thanh tra Sở Y tế đã tiến hành kiểm tra Phòng khám nha khoa T.Y (xã Bàu Hàm 2, huyện Thống Nhất) và phát hiện cơ sở này đã hoạt động không phép một thời gian dài, nha sĩ có tên mà không có mặt, các nha công cũng chưa được cấp chứng chỉ hành nghề... Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là tại sao một cơ sở nha khoa “hoành tráng”, nằm ngay mặt tiền quốc lộ 1 với biển quảng cáo bắt mắt, mỗi ngày có hàng chục người ra vào lại có thể tồn tại lâu nay trong tình trạng “nhiều không” đến vậy?

Bệnh nhân khám răng tại Bệnh viện răng hàm mặt Việt Anh Đức.

Theo Sở Y tế, toàn tỉnh hiện có hơn 3 ngàn cơ sở y dược tư nhân, dịch vụ y tế, dịch vụ răng giả, phòng khám thẩm mỹ, điểm bán thuốc, dịch vụ y tế... Nếu không có sự cố bất ngờ hoặc đơn thư tố cáo của người dân thì phải đến 3 năm một cơ sở y tế tư nhân mới được kiểm tra trở lại một lần... Chánh thanh tra Nguyễn Mạnh Dũng chia sẻ: “Hiện Sở chỉ có 6 thanh tra viên, 3 người trong số này được phân công quản lý hệ thống y tế tư nhân. Với chừng ấy cơ sở, một thanh tra y tế đang phải “cõng” hơn 1 ngàn cơ sở. Do đó, mỗi năm dù tích cực lắm cũng chỉ kiểm tra được khoảng 100 cơ sở”.[links(right)]

Thực trạng số lượng thanh tra viên y tế phát triển chưa cân xứng với số lượng cơ sở y tế tư nhân đang gia tăng với tốc độ nhanh như hiện nay là một trong những bất cập không chỉ với Đồng Nai mà còn của ngành y tế cả nước. Với nguồn nhân lực ít ỏi này, không những ảnh hưởng đến chất lượng kiểm tra mà còn hạn chế số lần kiểm tra, dẫn đến công tác quản lý không  đúng thực chất. Chưa kể lực lượng thanh tra này còn vấp phải những rào cản “ngầm”, khiến nỗ lực đưa hoạt động của các cơ sở y tế tư nhân vào nề nếp chỉ như “bắt cóc bỏ dĩa”.

Một bất cập khác trong quản lý hành nghề y tế tư nhân hiện nay là cơ chế kiểm tra phải báo trước cho cơ sở khó đem lại hiệu quả. Ông Nguyễn Văn Hùng, Trưởng ban Văn hóa - xã hội HĐND tỉnh, trong đợt đi giám sát hoạt động các cơ sở hành nghề y tế tư nhân mới đây, cho rằng cơ chế kiểm tra kiểu “lên kế hoạch”, lập đoàn “cờ dong trống mở” rất khó phát hiện được sai phạm, nếu có phát hiện cũng chỉ là những vi phạm nhỏ. Còn thanh, kiểm tra đột xuất dựa trên cơ sở nguồn tin cung cấp từ người dân lại rất bị động, bởi không phải người dân nào cũng ý thức được việc phải lên tiếng khi quyền lợi và sức khỏe của mình bị xâm hại.

* Phân cấp quản lý: Tại sao không?

Hiện việc cấp phép hoạt động cho các cơ sở y tế tư nhân đều do Sở Y tế đảm nhận. Do đó, nói như  một bác sĩ trưởng phòng y tế thì “chức năng quản lý của phòng y tế đối với những cơ sở y tế tư nhân  trên địa bàn kiểu “có tiếng mà không có miếng”. Phòng y tế chỉ được thông báo có cơ sở đó trên địa bàn, nhưng không được giao chức năng kiểm tra. Nên dù biết cơ sở đó hoạt động có vấn đề, phòng y tế cũng chỉ biết báo cáo về UBND huyện, thị xã hoặc thành phố. Vì thế, tình trạng phòng y tế vô tình hoặc cố ý “ngó lơ” cũng là chuyện dễ hiểu.

Trao đổi với chúng tôi về công tác quản lý hành nghề y tế tư nhân, Giám đốc Sở Y tế Huỳnh Minh Hoàn cho biết, so với nhiều địa phương khác, hệ thống y tế tư nhân ở Đồng Nai tương đối ổn định. Song, vấn đề quản lý hành nghề đối với các cơ sở này còn vướng nhiều bất cập về cơ chế chính sách lẫn bị động về nhân lực. “Thời gian tới, Sở sẽ tăng cường kiểm tra, buộc các cơ sở y tế tư nhân phải thực hiện 4 công khai: lĩnh vực hoạt động, nhân lực, giá cả, có địa chỉ cơ quan quản lý cấp trên trực tiếp để người dân biết và lựa chọn dịch vụ” - ông Huỳnh Minh Hoàn khẳng định.

Phương Liễu