Phát triển khoa học công nghệ: Cần đi tắt đón đầu

Đồng chí Trần Đình Thành, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư  Tỉnh ủy vừa có buổi làm việc với Sở Khoa học - công nghệ (KH-CN) về tình hình và phương hướng phát triển KH-CN. Tham dự buổi làm việc còn có nhiều nhà khoa học đến từ các viện, trường đại học tại TP.Hồ Chí Minh.

Đồng chí Trần Đình Thành, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư  Tỉnh ủy vừa có buổi làm việc với Sở Khoa học - công nghệ (KH-CN) về tình hình và phương hướng phát triển KH-CN. Tham dự buổi làm việc còn có nhiều nhà khoa học đến từ các viện, trường đại học tại TP.Hồ Chí Minh.

Theo đánh giá của các nhà khoa học, Đồng Nai đã có nhiều cơ chế thoáng cho lĩnh vực KH-CN; thành quả ứng dụng nhiều và đồng đều ở các lĩnh vực. Tuy nhiên, để KH-CN phát triển nhanh, mạnh và hiệu quả hơn nữa thì vẫn cần nhiều nỗ lực.

* Đầu tư theo hướng nào?

 “Hiến kế” cho lĩnh vực KH-CN của Đồng Nai, PGS.TS Trần Vĩnh Phước, Phó hiệu trưởng Trường đại học công nghệ thông tin TP.Hồ Chí Minh cho rằng: Ngoài nhập khẩu công nghệ, Đồng Nai cũng cần coi trọng việc “giải mã” công nghệ, sau đó phát triển lên cao hơn để dần dần làm chủ công nghệ, thay thế cho các công nghệ nhập khẩu vốn rất đắt đỏ và tốn kém. Bên cạnh đó, muốn cho lĩnh vực KH-CN phát triển vững chắc, Đồng Nai còn cần phải ưu tiên phát triển và thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao, chú trọng đào tạo nguồn nhân lực tại chỗ, đặc biệt là việc đưa đi đào tạo ở các nước có trình độ tiên tiến trong lĩnh vực KH-CN trên thế giới, góp phần thu hẹp khoảng cách.

Sản xuất lan tại Trung tâm ứng dụng công nghệ sinh học Đồng Nai.

Đồng quan điểm này, PGS.TS Nguyễn Trọng Hoài, Phó hiệu trưởng Trường đại học kinh tế TP.Hồ Chí Minh cho rằng, muốn rút ngắn trình độ và năng lực cạnh tranh trong lĩnh vực KH-CN, Đồng Nai cần đẩy nhanh việc đổi mới căn bản và toàn diện lĩnh vực giáo dục và đào tạo, lấy con người là trung tâm của sự đổi mới. Một khi trình độ KH-CN đã được rút ngắn thì tính cạnh tranh trong các sản phẩm lao động sáng tạo sẽ đạt được, đồng thời thu nhập của người dân sẽ được nâng cao. “So với nhiều địa phương khác trong cả nước, Đồng Nai được coi là tỉnh có sự đầu tư bài bản, hiệu quả trong lĩnh vực KH-CN. Do đó, thành quả trong nghiên cứu và ứng dụng KH-CN không những nhiều mà còn đồng đều ở các lĩnh vực của cuộc sống. Qua đó cũng cho thấy KH-CN đã được tỉnh quan tâm đặc biệt” - PGS.TS Nguyễn Trọng Hoài nhận xét.   

* Cần đi tắt đón đầu

Theo Sở KH-CN, sở đang tiếp tục đẩy mạnh, tăng cường các tiềm lực phát triển theo hướng tập trung vào nghiên cứu và ứng dụng các thành tựu KH-CN. Lĩnh vực đã được tỉnh chọn làm trọng điểm ưu tiên đầu tư là: nông nghiệp, nông thôn và nông dân. Sở đã xác định 2 mũi nhọn để tạo đột phá trong KH-CN là: công nghệ sinh học và thu hút nguồn nhân lực KH-CN chất lượng cao. Hiện nay, sở cũng đang tập trung mọi nguồn lực đầu tư xây dựng Trung tâm công nghệ cao chuyên ngành công nghệ sinh học, Trung tâm chiếu xạ và Bảo tàng khoa học. Đồng Nai đang hướng tới tạo tiền đề để nâng tầm quy hoạch Khu công nghệ cao chuyên ngành công nghệ sinh học thành một đô thị khoa học và giáo dục tầm cỡ quốc gia. Để tạo đà cho sự phát triển nói trên, Sở KH-CN đã và đang hoàn thiện môi trường hoạt động, đổi mới quản lý, đẩy mạnh xã hội hóa để thu hút mọi tiềm lực phát triển KH-CN theo cả chiều rộng và chiều sâu, tăng cường liên kết với các trung tâm KH-CN hàng đầu của các nước và quốc tế. 

Tán thành hoạch định chiến lược phát triển KH-CN của Đồng Nai trong thời gian tới, PGS.TS Trịnh Xuân Vũ (nguyên Phó hiệu trưởng Trường đại học nông lâm TP.Hồ Chí Minh) cho rằng, Đồng Nai là một tỉnh công nghiệp hàng đầu của cả nước. Đồng Nai còn có lợi thế nữa tiếp giáp với TP.Hồ Chí Minh, trung tâm kinh tế, văn hóa, khoa học kỹ thuật lớn của cả nước, do vậy lĩnh vực KH-CN đã được lãnh đạo tỉnh quan tâm thì cần phải tiếp tục quan tâm nhiều hơn nữa. Trước hết, tỉnh phải tận dụng tiềm năng chất xám quý báu của các nhà khoa học để phục vụ cho quá trình phát triển công nghiệp hóa, hiện đại hóa của tỉnh và cả nước. Có cơ chế thu hút đặc thù đối với các nhà khoa học tâm huyết để họ không chỉ yên tâm nghiên cứu khoa học mà còn cống hiến hết mình cho khoa học. PGS.TS Trịnh Xuân Vũ nói thêm: “Có một thực tế hiện nay, các nhà khoa học rất muốn bỏ hết công sức và tâm huyết ra để nghiên cứu khoa học cho đất nước nhưng lại thiếu cơ chế, thiếu ngân sách đầu tư vì đầu tư cho nghiên cứu khoa học là vô cùng tốn kém”.

Để tạo ra hành lang, cơ chế thoáng cho KH-CN của tỉnh phát triển nhanh, đúng hướng như mục tiêu đã đề ra, PGS.TS Phạm Văn Sáng, Giám đốc Sở KH-CN cho biết, sở đã có kiến nghị với các bộ, ngành Trung ương, sớm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong phát triển KH-CN, như: cần xem lại các quy định trong Luật KH-CN còn có những điểm chưa rõ ràng; sớm thông qua quy hoạch phát triển khu công nghệ cao của cả nước, trong đó có quy hoạch khu công nghệ cao chuyên ngành công nghệ sinh học tại Đồng Nai; cần có cơ chế tài chính đặc thù cho lĩnh vực KH-CN nói chung… PGS.TS Phạm Văn Sáng bày tỏ mong muốn, ngoài dự án Trung tâm công nghệ cao chuyên ngành công nghệ sinh học, tỉnh sẽ sớm thông qua dự án Trung tâm chiếu xạ, đồng thời thu hút thêm các nhà đầu tư vào ngành công nghệ sinh học, góp phần thực hiện thành công Nghị quyết đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ IX trong lĩnh vực KH-CN.

Công Nghĩa